Silver and the city Multi-cache
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(micro)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
Met deze multi-cache ontdek je waarom Schoonhoven de Zilverstad heet. De wandeling van ong. 1,5 km brengt je op plekken die met zilversmeden te maken hebben, zoals historische zilverwerkplaatsen, uniek in Nederland en zelfs in Europa! Maar je ziet ook moderne zilverateliers en het enige Zilvermuseum van Nederland. Deze cache is gelegd met toestemming en medewerking van het Zilvermuseum.
Deze multicache is gemaakt ter gelegenheid van Zilverdag 2015. Elk jaar op Tweede Pinksterdag is in de Schoonhovense binnenstad de feestelijke Zilverdag, een evenement met openluchtwerkplaatsen, een grote zilver- en edelstenenmarkt en bijzondere tentoonstellingen. De cache is echter zó gemaakt, dat je ook op alle andere dagen van het jaar alles over zilver en de zilverstad te weten komt. Vandaar de naam: Silver and the city!
Parkeren: Op Zilverdag volg je de aanwijzingen van verkeersregelaars. Op alle andere dagen is dit een goede parkeerplaats, dichtbij het startpunt: N 51 56.814 E 004 51.261 Denk hier aan de parkeerschijf.
Waypoint 1: N 51 56.827 E 004 51.125
Je staat nu voor het Nederlands Zilvermuseum, een voormalig kazernegebouw, daterend uit de tijd dat Schoonhoven nog garnizoenstad was. Het museum heeft tegenwoordig een speelse en eigentijdse inrichting. Het gebruikszilver - vanaf 1600 tot nu - staat onder meer op een spectaculaire 14 meter lange, interactieve dinertafel. Er is een zilversmederij waar nog dagelijks gewerkt wordt en in het Zilverlab kunnen kinderen - of u - zelf aan de slag met zilver. Let eens op de bestrating van dit plein. Hierin zijn de keurtekens van zilver en goud aangebracht. Keur- of gehaltetekens staan in grote voorwerpen van goud of zilver, ze garanderen het gehalte edelmetaal. Zoals je ziet zijn het afbeeldingen van leeuwen.
Vraag A: Welk getal staat er in het keurteken voor goud? Het laatste cijfer van dit getal is A.
WP 2 N 51 56.787 E 004 51 173
Hier vind je een zilveren tegel in de grond, met daarop een wapen met vier leeuwen, plus een M in het midden. Dit verwijst naar het vroegere Gildeteken van het Goud- en Zilversmidsgilde van Schoonhoven (opgericht in 1629) en het latere kantoorteken. Deze tekens werden aangebracht in het zilverwerk als bewijs dat het was gekeurd. Keuren van zilver gebeurt vandaag de dag nog steeds. Zuiver zilver is namelijk te zacht om te bewerken, zodat er bijvoorbeeld koper aan toegevoegd moet worden. De onafhankelijke Waarborg checkt daarna van elk product het gehalte van het zilver. Dan komt er een gehalteteken in te staan, zoals je die bij punt 1 al zag. In grote stukken zilverwerk komt ook een kantoorteken van de Waarborg, een meesterteken en een jaarletter. Het meesterteken geeft aan wie het voorwerp heeft gemaakt, de jaarletter geeft aan wanneer het is het maakt. Het vervalsen van keuren en jaarletters is in Nederland een misdrijf. Deze zilversmid is inmiddels verhuisd maar de tegel ligt er nog.
Vraag: Op welk huisnummer was deze zilversmid gevestigd? Het laatste cijfer van dit getal is B.
WP3 N 51 56.764 E 004 51.147
Historische zilversmidwerkplaatsen zijn in deze stad nog altijd te herkennen aan de grote raampartijen, waaronder vroeger de werkbanken stonden. Hier zie je zulke raampartijen zelfs op twee verdiepingen aan de zijkant van het gebouw. Dit was dan ook een zilverfabriek. Ook al staat de naam Seton op de gevel, deze zilversmederij is ooit gebouwd door Gerrit Greup (1840-1936), een bekende en actieve zilversmid in Schoonhoven, achter zijn woning aan de Haven (nummer 71). Greup heeft in 1912 aan de gemeente aangeboden om een zeldzame zilveren kraag van de vroegere Schutterij gratis in de oorspronkelijke staat te herstellen. Dat gebeurde dus hier, en de unieke Schutterskraag van bijna 500 jaar oud is nu nog te zien in het Zilvermuseum. Ook vind je daar nog een zilveren visschep van Gerrit Greup, in de vitrine ‘Opscheppers’. Na 1915 ging dit pand over in handen van de gebroeders Seton, die er tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw gebruikszilver produceerden.
Vraag C: Hoeveel letters tel je op de gepleisterde naamplaat in de voorgevel? Dit is C.
WP 4 N 51 56.662 E 004 51.109
In dit gebouw, in een van de zeven (!) panden van juwelier Rikkoert op deze hoek van de Haven, bevindt zich een voormalige joodse synagoge (1838). Boven in de synagoge is tegen betaling de particuliere collectie antiek Schoonhovens zilver van Rikkoert te zien. Interessant in dit gebouw is ook dat de oude joodse Mikwah nog te bezichtigen is: het rituele bad. Bij het huisnummer van de synagoge vindt u een bord met informatie over de expositie en het zilversmidsatelier.
Vraag D: Neem de eerste 4 letters van de naam van dit gebouw en tel de waarden van deze letters bij elkaar op (A=1, B=2 enz). Dit is D.
WP5 N 51 56.637 E 004 51.208
Op weg naar dit coördinaat zie je op de hoek van de Haven twee bovenramen met een fraai reliëf. Daar worden verschillende zilversmeedtechnieken uitgebeeld: smeden en ajourzagen. Dat laatste is kantwerk in zilver (denk aan broodmanden). Aangekomen op het coördinaat zie je weer een historische zilverwerkplaats. Je herkent hem nu vast al aan de kenmerkende grote raampartijen, waar vroeger de werkbanken van de zilversmeden onder stonden. Dit pand dateert vermoedelijk uit 1880 en is inmiddels een monument, maar het wordt ook nog gewoon bewoond.
Vraag E: Hoeveel ruitjes telt de raampartij op de eerste verdieping? Dit is E.
WP 6 N 51 56 609 E 004 51 097
Ook hier zie je een historische zilverwerkplaats, nu onderdeel van een woonhuis, maar je herkent nog duidelijk de grote raampartij in de zijgevel. Aan de straatkant zie je dat het gebouwtje een luik boven in de gevel heeft dat toegang geeft tot de zolder. Daar werden in vroeger tijden houtskool en cokes voor de oven bewaard. Elke werkplaats had namelijk een oven om zilver te kunnen smelten. Op deze plek is ooit zilversmid Pluut begonnen. Zijn bedrijfje groeide uit tot een grote zilverfabriek in de wijk noord, die tot 2009 als Koninklijke Zilverstad in bedrijf geweest. Er werden zilveren geschenken gefabriceerd, zoals kannen en lepeltjes.
Overigens sta je hier op een historisch punt in Schoonhoven. In het plaveisel zijn de contouren van de vroegere stadsmuur aangegeven, aan de overkant zie je het witte bruggetje dat naar het vroegere bolwerk De Kat leidt, en aan het eind van deze haven liggen de contouren van de vroegere Bartholomeustoren.
Vraag F: Hoeveel muurankers telt dit pand? Dit is F.
WP 7 N 51 56.740 E 004 51.100
Zelf je eigen trouwring maken? Of een ander sieraad? Dat kan! Bijvoorbeeld hier bij zilversmid At Brandenburg, die veel workshops verzorgt in zijn werkplaats annex atelier Goud- en Zilverwerk. Dit adres is jaarlijks op de Zilverdag onderdeel van de trouwringenroute. Honderden bruidsparen stemmen aan het eind van de route op hun favoriete edelsmid.
Vraag G: Omdat het atelier helaas niet meer bestaat geef ik het antwoord van deze vraag. G is 7.
WP 8 N 51.56.842 E004 50.989
Je staat nu voor de oudste zilverwerkplaats die er nog is in Schoonhoven. Hij dateert uit 1857 en is nog steeds in gebruik! Tegenwoordig zit hier het atelier van goud- en zilversmid Marianne Klarenbeek. Als je geluk hebt, staat de deur in de muur open: dan is Marianne aan het werk en ben je welkom om een kijkje te nemen. Je ziet dan dat hier eigenlijk twéé authentieke werkplaatsen zijn, voorzien van de karakteristieke grote ramen en ovens. De werkplaats rechts is de oudste en de enige in de stad met een dubbele oven. De twee monumentale werkplaatsen zijn in 2006 geheel gerestaureerd.
Vraag H: Hoe heet dit atelier? Het aantal letters = H
WP 9 N 51 56.869 E 004 50.981
Hier zie je de moderne werkplaats, woning en galerie die van Jan van Nouhuys is geweest, een van de bekendste hedendaagse zilversmeden in Nederland. Hij vervaardigt hedendaagse zilverkunst: objecten van zilver met bladgoud. Waar Schoonhoven in de 20e eeuw nog vooral bekend was om de zilverfabrieken waar gebruiksvoorwerpen als lepeltjes, theeserviezen en broodmanden werden geproduceerd, zo maakt Schoonhoven in de 21e eeuw vooral naam met unieke kunstvoorwerpen en sieraden. Jan van Nouhuys is o.m. bekend van het koningsbord dat hij maakte ter gelegenheid van de inhuldiging van koning Willem-Alexander. Zijn galerie zat hier in een nieuw pand, vlakbij de laatste restanten van de stadsmuur van vestingstad Schoonhoven. Het atelier zat daartegenover in een voormalige telefooncentrale.
Vraag I: Wat was de naam van zijn atelier? Dit antwoord is op internet te vinden. Stapeltel het getal tot je één cijfer overhoudt. Dit is I.
WP 10 N 51 56.795 E 004 51.100
Dit toepasselijke beeld van een zilversmid is gemaakt door Ineke van Dijk, kunstenares uit Stolwijk. Je ziet een zilversmid aan het werk met ciseleerhamer en ponsen, waarmee hij een voorstelling in reliëf aanbrengt in het zilver, dat geplakt zit op een zogenoemde ‘pekkogel’. Pek vormt de dragende, maar toch vervormbare ondergrond voor het te bewerken zilver. De kogelvorm staat toe dat er onder allerlei hoeken gewerkt kon worden. Deze eeuwenoude techniek wordt nog steeds geleerd op de Vakschool voor Edelsmeden in Schoonhoven, de enige opleiding voor goud- en zilversmeden in Nederland.
Vraag J: in welk jaar is dit beeld gemaakt? Het laatste cijfer van het antwoord is J.
Nu heb je alle informatie om de cache te vinden. Er zijn hier wel bankjes (en terrasjes) om even te rekenen. De cache ligt op: 51 56.(E-I) (J-G)((A+B)-G) 004 51.(E-H)(D-C-1)F
LET OP: denk aan de buurtbewoners op de eindlocatie. Blijf van privé-spullen af en open geen tuindeuren. Nergens voor nodig en de co wil de buurt geen overlast bezorgen.
Nu je het zilver van Schoonhoven hebt gevonden, kun je deze banner op je profiel plaatsen:
Daar kun je deze code voor gebruiken:
<div style="text-align:center;"><a href="http://www.geocaching.com/geocache/GC5R336_silver-and-the-city?guid=9fd421a0-798a-4782-a52f-f3f174699be8" target="_blank"><img src="https://d1u1p2xjjiahg3.cloudfront.net/249a60f8-c54b-44ad-89c7-546293bc82a1_l.jpg" alt="Geocache Silver and the city" title="Geocache Silver and the city" width="250" border="0"></a></div>
Additional Hints
(Decrypt)
Avrg bc urg xnmrearcyrva! Jry rira qbbe qr xavrëa.... ovw qvg nagvrxr bowrpg hvg qr mvyirevaqhfgevr.