Ząbki w XIX i w pierwszej połowie XX w. były własnością rodziny szlacheckiej Ronikierów pieczętującej się herbem Gryf. Miejscowość zawdzięczała tej rodzinie rozwój zarówno gospodarczy, jak i urbanistyczny. Kiedy w 1905 r. właścicielem majątku został Adam Feliks Ronikier, z wykształcenia architekt po studiach w Rydze, powstała koncepcja budowy tutaj miasta-ogrodu.
Ronikier, zachwycony koncepcją powstałą w Anglii w początkach XX w., dokonał parcelacji swoich gruntów z przeznaczeniem pod budowę rezydencji willowo-ogrodowych. Przygotowanie założeń architektonicznych zlecił Tadeuszowi Tołwińskiemu, który przedstawił je w 1912 r. Kiedy w pierwszym dziesięcioleciu XX w. hrabia Adam Feliks Ronikier rozpoczynał realizację swojej wizji miasta-ogrodu w Ząbkach, niepewność mogła budzić konkurencja innych podwarszawskich miejscowości z Konstancinem i Skolimowem na czele. Niemniej, udało się zainteresować projektem kilka znaczących postaci. Byli wśród nich generałowie Sikorski i Sosnkowski, pisarka Magdalena Samozwaniec oraz rodzina Tołłoczków.
Spacer zaczynamy od Waypointa 1, a kończymy na Waypoincie 6.
Waypoint 1 : OSP Ząbki.
Ochotnicza Straż Pożarna w Ząbkach powołana została do życia w roku 1925 w wyniku rozbudowy wsi Ząbki z inicjatywy Kazimierza Książka, Wacława Sasina, Antoniego Flisowskiego, Aleksandra Sobolewskiego, Teofila Trąbińskiego i Aleksandra Pokłońskiego.
Zadanie 1 : Na terenie OSP znajduje się stary wóz strażacki. Trzecia cyfra z daty to A.
Waypoint 2 : Budynek PKP.
Budynek PKP znajduje się tuż przy przejeździe kolejowym przy ulicy Batorego. Jest jednym z najstarszych budynków w Ząbkach. Został wybudowany w 1861 roku. Pierwotnie był to dworzec kolei petersburskiej. Obecnie budynek pełni funkcje mieszkaniową dla dróżnika.
Zadanie 2 : Na rogu budynku od strony torów znajduje się stara zardzewiała tabliczka. Nr widniejący na niej to B.
Waypoint 3 : Willa Mieczysława Jankowskiego.
Wśród osób, które zdecydowały się na zamieszkanie w Ząbkach, był wiceprezydent Warszawy Mieczysław Jankowski. Kupił w latach dwudziestych narożną działkę przy ulicach Legionów i 3 Maja. Na niej zbudowano dla niego dworkową, piętrową willę odwołującą się do architektury XVIII-wiecznej. W jej bryle zwraca uwagę przyciężkawy ganek z balkonem wspartym na grubych kolumnach, typowy dla barokowych dworów. Do willi Mieczysława Jankowskiego dobudowano po pewnym czasie drugą willę o zbliżonej formie.
Zadanie 3 : Ilość całych drewnianych płotów lamelowych na i wokół tej posesji to C. Liczymy od ulicy Legionów tylko do furtki na ul. 3 maja!!!
Waypoint 4 : Wille dworkowe przy ul. Chopina.
Po zakończeniu II wojny światowej zarysy założenia Tołwińskiego zostały znacznie zniekształcone, a zrealizowane wille w większości przypadków popadły w zaniedbanie lub ruinę. Przykładem, jak miało wyglądać miasto-ogród Ząbki mogą być dwie dworkowe wille przy ulicy Chopina noszące numery 7 i 9. Oba budynki wzniesione w latach dwudziestych doskonale utrzymane i są świadectwem modnego stylu obowiązującego w architekturze polskiej pierwszego ćwierćwiecza XX w.
Zadanie 4 : Na przeciwko posesji Chopina 7 znajduje się zardzewiała "skrzynka" elektryczna z literami i cyfrą. Ta cyfra to D.
Waypoint 5 : Willa Ronikierów.
Jedną z willi miasta-ogrodu Ząbki zbudowano około 1920 r. dla samego hrabiego Adama F. Ronikiera. Usytuowana została przy dzisiejszej Alei Wyzwolenia (numer 21/23). Obszerny budynek o ciekawej neobarokowej architekturze jest ostatnią pamiątką po dawnych właścicielach Ząbek, ponieważ pałac Ronikierów został rozebrany w 1947 r. Niestety niezamieszkana od lat willa popada w coraz większą ruinę i grozi jej przypuszczalnie taki sam koniec jak pałacowi. Szkoda jest tym większa, ponieważ Ząbki nie posiadają wielu zabytków, które podnosiłyby ich atrakcyjność turystyczną.
Zadanie 5 : Ilość owalnych okien patrząc na ścianę frontową to E.
Waypoint 6 : Willa "Arkada" z 1 ćw. XX w.
Jedna z najładniejszych willi w powstającym mieście-ogrodzie została zbudowana dla inżyniera Tołłoczki około 1923 r. Usytuowana została przy ulicy Langiewicza 1. Nosząca nazwę „Arkada” willa otrzymała neobarokowe cechy. Rozłożysty, parterowy dom od strony ulicy posiada piętrowy ryzalit z arkadowym wejściem. Od tyłu przylegał do niego dziedziniec z budynkiem gospodarczym oraz ogród. Powojenny sposób użytkowania obiektu doprowadził do znacznej jego degradacji. Prywatny inwestor, który nabył willę, planował jej remont wraz z uzupełnieniem założenia o nowoczesną część. Miało się tutaj znaleźć centrum konferencyjno-hotelowe. Niestety od pewnego czasu prace wstrzymano.
Zadanie 6 : Na tablicy informującej o rozbudowie jest data uzyskania zgody na budowę. Ostatnia cyfra to F.
Po zebraniu wszystkich danych i podstawieniu ich do wzoru uzyskacie współrzędne skrzynki finałowej.
WZÓR : N 52° (E)(F-B).(C-16)(A+B+D)(F+1)
E 21° (B-E)(D+5).(F-2)(B-E)(A-2)
Suma liczb od A do F to 37.
MIŁEGO SPACERKU I POWODZENIA
Tekst i zdjęcia zaczerpnięte ze stron internetowych : www.polskaniezwykla.pl www.historiazabek.pl