Pythagoras
was
de eerste echte wiskundige en verder een bekend filosoof met een
eigen 'school'. Hij leefde in de zesde eeuw v.Chr. (580 - 500??) en
is afkomstig van het Griekse eiland Samos. Omstreeks 520 v.Chr.
verhuisde hij naar Croton (het huidige Crotone in Zuid-Italië),
waar hij zijn beroemde filosofische school stichtte. Zijn naaste
volgelingen (die 'mathematikoi' werden genoemd) kregen van hemzelf
les. Hij leerde bijvoorbeeld dat alles in diepste wezen wiskundig
van aard is.
Pythagoras en de 'Pythagoreërs' waren daarbij voornamelijk
geïnteresseerd is het begrip getal, het begrip figuur, het begrip
bewijs. Zij behandelden die voor het eerst als abstracte begrippen.
Over echt wiskundig werk van Pythagoras zelf is weinig bekend. Aan
de Pythagoreërs wordt het bewijs dat de som van de hoeken van en
driehoek gelijk is aan twee rechte hoeken en de beroemde stelling
van Pythagoras toegeschreven.
Archimedes
was
een Griekse wiskundige en natuurkundige die leefde van 287 - 212
v.Chr. in Syracuse op Sicilië. Hij was waarschijnlijk een
familielid van de tiran van Syracuse Hieroon II.
Hij studeerde wiskunde bij opvolgers van Euklides in Alexandrië en
was al bij zijn leven een beroemdheid, vooral vanwege zijn
uitvindingen: voor koning Hieroon bedacht hij wapentuig ter
verdediging van Syracuse tegen de Romeinen, hij vond de schroef van
Archimedes uit, een apparaat voor het oppompen van water.
Zelf was hij vooral geboeid door de zuivere wiskunde, met name de
meetkunde en door de natuurkunde. Hij berekende met de zogenaamde
'uitputtingsmethode' (een voorloper van het integreren) de
oppervlakte en de inhoud van allerlei vlakke en ruimtelijke
objecten. Maar het bekendst is hij tegenwoordig door de wet van
Archimedes (over voorwerpen die in vloeistof zijn
ondergedompeld).
Archimedes
werd in 212 v.Chr. door de Romeinen vermoord tijdens de verovering
van Syracuse.
Von
Neumann (1903
- 1957) was een van oorsprong Hongaars wiskundige, die al op zeer
jonge leeftijd blijk gaf van een uitzonderlijke begaafdheid. Hij
had een fenomenaal geheugen en een groot talent voor wiskunde, dat
al op de middelbare school werd herkend door zijn wiskundeleraar op
het Luthers gymnasium in Boedapest. Zijn vader zette hem aan tot
scheikunde studeren in Berlijn en later in Zürich, maar hij
behaalde in dezelfde tijd (zonder colleges te volgen) zijn
doctoraal wiskunde aan de universiteit van Boedapest. Na zijn
studie werkte hij een paar jaar aan de universiteiten van Berlijn,
Hamburg en Göttingen; hij werd intussen een beroemdheid in
wiskundige kringen. In 1930 werd hem gevraagd om in Princeton te
komen werken en in 1933 werd hij één der eerste hoogleraren van het
Institute for Advanced Studies.
Hij ontwikkelde er de wiskundige grondslagen van de quantumtheorie,
en droeg bij aan de ontwikkeling van diverse takken van de
wiskunde, waaronder de theorie achter de eerste elektronische
computers (een bedenksel van Alan Turing) tijdens en vlak na de
Tweede Wereldoorlog. In 1944 schreef hij samen met Oskar
Morgenstern het beroemde boek 'The Theory of Games and Economic
Behaviour'. Daarin werd de opzet van de
speltheorie
beschreven, een theorie over de nemen van beslissingen gebaseerd op
strategische kansspelen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij adviseur van het Amerikaanse
leger en hij werkte mee aan de ontwikkeling van de waterstofbom in
Los Alamos. Hij kreeg diverse prijzen en (presidentiële)
onderscheidingen. In 1957 overleed hij na een moeilijk ziekbed aan
kanker.
Mandelbrot
(1924
- heden) is een van oorsprong Pools wiskundige die op dit moment
werkzaam is aan de Yale University in New Haven, Connecticut, USA.
Nadat het gezin Mandelbrot in 1936 naar Frankrijk verhuist, wordt
door zijn oom (die professor in de wiskunde was in Parijs en zijn
opvoeding ter hand neemt) zijn belangstelling voor de wiskunde
gewekt. Na zijn wiskundestudie aan de Ecole Polytechnique in Parijs
gaat Mandelbrot naar de V.S. en studeert aan het California
Institute of Technology.
In 1952 behaalt Mandelbrot zijn doctoraal diploma in Parijs. Hij
verblijft daarna afwisselend in de V.S. en in Frankrijk (waar hij
trouwt). In 1958 vestigt Mandelbrot zich echter definitief in de
V.S. Hij werkt daarna zowel bij IBM als aan diverse universiteiten
als hoogleraar. Vanaf 1970 verricht hij daar studie naar de ideeën
van Gaston Julia. Hij weet met zijn visuele kijk op de wiskunde de
Julia-verzamelingen in beeld te brengen met de computer en ontdekt
de fractalen. Eén van de bekendste typen fractalen is de
Mandelbrot-verzameling. Zijn theorie legt hij neer in 'The fractal
geometry of nature' (uit 1982).
Ook is Mandelbrot intussen verbonden aan Harvard University (voor
toegepaste wiskunde en voor economie), maar ook aan universiteiten
en hogescholen en op andere vakgebieden werkzaam. Hij laat zien dat
fractalen in heel veel verschillende vakgebieden voorkomen. Met
zijn werk verdient hij meerdere prijzen en een eredocoraat aan
St.Andrews University.
En
dan nu de opgave (heden
- ???)
Welke geocachers kunnen in de voetsporen van deze grote wiskundigen
treden ?
Na het oplossen van de puzzel wordt het team bijgeschreven in het
register van Rekenmeesters !
90949771
7999164536
In de cache zitten wat kleine goodies voor de kinderen die
meezoeken.
Met dank aan
http://www.wiskundeweb.nl/Wiskundegeschiedenis/index.html