De Hunebedden
In Noord-West-Europa werden al in het vijfde millennium voor Chr. megalithische bouwwerken gebouwd. Het oudste bekende monument van massief steen werd gebouwd ± 4800 v. Chr. op de Britse eilanden. Uit diezelfde tijd dateren de vroegste corridorgraven in Bretagne. Grafmonumenten vinden we in heel West-Europa: van Corsica, Sardinië, Italië, de Noord-Afrikaanse kust en Spanje tot in Polen en Zuid-Zweden toe. Bij twee draagstenen spreekt men van een portaalgraf, bij vier van een gang- of corridorgraf.
Vanaf ± 3400 v. Chr. werden ook in het deltagebied van de Rijn en de Maas grafkamers gebouwd. Ze worden hier "hunebedden" genoemd. In deze grafkamers, waarin meerdere doden werden bijgezet, werden grafgiften meegegeven in de vorm van potten met voedsel en kralen van barnsteen.
Veel archeologen nemen aan dat de hunebedden naast de functie van grafkelder ook een ceremoniële, rituele, godsdienstige en/of rituele functie hebben gehad. net als Stonehenge in Engeland en de in lid opgestelde stenen (menhirs) bij Carnac in Bretagne. Dat de hunebedbouwers zich zulke enorme collectieve inspanningen getroostten om hun doden een tijdsbestendige rustplaats te geven moet haast wel op een sterke voorvaderverering en een rotsvast geloof in het hiernamaals duiden.
De portaal- en ganggraven (corridorgraven) zoals de hunebedden werden uiteraard alleen op die plaatsen gebouwd waar in de bodem zwerfkeien voorkwamen die daar groot genoeg voor waren en dat was behalve hier ook in Noord-Duitsland en Denemarken het geval. Kleiner steengraven (zonder zij-ingang) heten dolmens en komen in een nog ruimer gebied voor.
De periode dat men Hunebedden bouwde was van relatief korte duur, van ca. 3400 tot ongeveer 3200 v. Chr.) Daarna werden ze eeuwenlang hergebruikt. In Nederland zijn er Hunebedden geweest (of zelfs nog aanwezig) in Groningen, Friesland, Drenthe en één in Overijssel. In deze gebieden zijn na het Saale Glaciaal, zo'n 140.000 jaar geleden, door de zich terugtrekkende ijsgletsjers voldoende grote zwerfkeien achtergelaten om de hunebedden mee te bouwen.
 |
Het blijft de vraag of het hunebed werd opgericht bij de vestiging van een groep in een woongebied of bij een bijvoorbeeld een sterfgeval van een hooggeplaatst persoon. Een hunebed werd over het algemeen langer gebruikt dan de nederzetting.
Er bestaan nog 54 hunebedden in ons land, waarvan 52 in Drenthe en 2 in Groningen. Oorspronkelijk zijn er tenminste 88 geweest, maar vermoedelijk meer dan honderd. Van 34 zijn er sporen gevonden, waarvan drie in Groningen, twee in Overijssel en één in Friesland. De grootste concentratie vinden we echter op de Drentse Hondsrug met Borger en Emmen als opvallende centra. Geen enkel hunebed is meer compleet. Van vele ontbreken één of meer dek- en draagstenen, van de meeste de poort- en kransstenen en van alle de stop- en pakstenen. In de afgelopen eeuwen werden de Drentse keien handelswaar, vooral toen omstreeks 1730 de zeedijken moesten worden vernieuwd omdat de paalworm in de houten dijkbeschoeiing van de zeeweringen toesloeg. Ondanks het in 1734 uitgevaardigde verbod van de Drost en Gedeputeerden van Drenthe werden vele duizenden zwerfkeien, waaronder hunebedstenen op transport naar andere oorden gesteld. Maar daarnaast zijn in de loop der tijden godsdienstijver en ordinaire verniel- en hebzucht oorzaken van het verval van de hunebedden geweest. Als gevolg daarvan bevonden de meeste hunebedden zich aan het begin van de 20e eeuw in deplorabele toestand. In 1918 vond een inventarisatie plaats waarbij slechts 16 stuks het predikaat "in goede staat" kregen. De rest verkeerde in "gehavende" of zelfs "droevige" staat. Sindsdien is de aan de bestudering en instandhouding en restauratie van de hunebedden de nodige aandacht besteed. Prof. dr. A.E. van Giffen, hoogleraar archeologie aan de RU te Groningen heeft de inhoud van de hunebedden onderzocht. Hij markeerde de plaatsen van de ontbrekende draag- en poortstenen, richtte uit het lood geslagen draagstenen weer op en zette afgegleden dekstenen weer op hun fundament. Hij conserveerde de onmiddellijke omgeving en plaatste handwijzers en bronzen naamplaten. Het vrijwel in de oorspronkelijke staat herstellen van het hunebed de Papeloze Kerk bij Schoonoord (D49), vormde de kroon op zijn werk. Ter ere van hem siert zijn in brons gegoten en in een zwerfkei gemetselde portret in dit monument.
|
 |
Parkeer uw auto aan het begin van het pad om geen overlast te veroorzaken op de openbare weg
Hoe log ik deze earthcache.
Bij de eerste coordinaten
52° 47.551
006°13.086
Vraag 1: Hoeveel stenen/rotsblokken telt u hier? Tel ze allemaal!
Vraag 2: Hoeveel rotsblokken zijn van de grond?
Bij de tweede coordinaten
52° 47.557
006°13.122
Hier treft u een informatiebord aan.
Op dit bord staan veel gegevens en daar kunt u de antwoorden vinden op de volgende vragen.
Vraag 3:
Door mensen van welke cultuur zijn deze hunebedden gebouwd?
Vraag 4:
De hunebedstenen zijn hier naar toe vervoerd in de voorlaatste ijstijd. Hoe lang is dit geleden?
Bij de derde coordinaten:
52° 47.557
006°13.227
Vraag 5:
Hoeveel stenen telt u hier?Tel ze allemaal!
Vraag 6:
Hoeveel cm is de meest linkse steen (de "ronde steen") van de laatste hunebedfoto in doosnede?
Vraag 7:
Wat is de afstand tussen de meest rechtse steen van de hunebed op de laatste foto en de steen aan de meest linkse kant van de eerste hunebed op de eerste foto?
Het welbekende fotomoment.....
Extra Opdracht
Neem een foto bij een van beide Hunebedden van jezelf, je team of een mascotte met daarbij je eigen teamnaam zichtbaar én leesbaar moet zijn. Voeg deze foto toe aan je log
Je hoeft er zelf niet herkenbaar op te staan. Dit is een verplichte opdracht!
Ben je met meerdere teams op locatie dan moet ieder team zijn eigen foto met zijn eigen teamnaam nemen.
Foto's met alleen een 'verzamel-/samengesteld-/gelegenheids-' teamnaam worden niet geaccepteerd.
'Photoshop' foto's worden niet geaccepteerd.
Veel plezier en maak een lekkere wandeling door dit prachtige gebied. U zult hier zeker geen spijt van krijgen.