GC2J8KK [PRL][9] Noorderplantage (Traditional Cache) in Friesland, Netherlands created by danria

This cache has been archived.

Sus Antigoon: Je cache is door mij gearchiveerd in verband met het te lang op disabled staan en/of het uitblijven van onderhoud.

Mocht de cache, of onderhoud van de cache, aan je aandacht ontsnapt zijn, en je de cache alsnog weer nieuw leven wilt inblazen, dan graag even een berichtje via email.
Als de cache binnen afzienbare tijd hersteld of herplaatst is, wil ik de cache wel terughalen uit het archief, mits deze aan de dan geldende voorwaarden voldoet.

Met vriendelijke groet,
Sus Antigoon
Groundspeak Volunteer Geocache Reviewer

GC2J8KK ▼

A cache by danria Message this owner

Hidden : 11/14/2010

Difficulty:

Terrain:

Size: Size: micro (micro)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:

PRL staat voor Parken Route Leeuwarden. Hierin zal ik een aantal caches opnemen welke geplaatst zijn in de mooie parken en/of parkachtige gebieden van Leeuwarden. Doordat de caches liggen in parkachtige gebieden zijn er ook redelijk wat pottekijkers. Hou hier rekening mee! De cache is ook altijd toegedekt met materialen welke te vinden zijn in de directe omgeving. Dek de cache ook weer goed toe nadat jullie de cache gevonden hebben.

De Noorderplantage vormde met de Westerplantage en de Prinsentuin een deel van de voormalige Leeuwarder vestingwerken. Pas in de 17e eeuw, mochten deze wallen voor andere dan strategische doelen gebruikt worden.

Op de Noorderplantage is ook een mooie stenen bank te vinden.

Beschrijving Bank van gele baksteen (van steenfabriek 'Schenkenschans'), afgedekt met een zandstenen band met het familiewapen ("in zilver drie rozen van rood") en tekst.

Kunstenaar A. Baart, architect te Leeuwarden.

Opmerkingen De bank is bedoeld 'als een monument ter eere van het geslacht Van Eysinge dat sedert onheugelijke tijd van zoo groote beteekenis is geweest voor Friesland en zijn hoofdstad'. De bank is een geschenk voor de 80ste verjaardag van freule Anna van Eysinga (1863-1960), die op 10 december 1943, waarvan de uitvoering tot na de bezetting moest wachten. De plaats van de bank is door de jarige gekozen. Op 16 september 1946 is de bank aan de gemeente overgedragen. Het geslacht Van Eysinga dat oorspronkelijk uit St Niocolaasga is van oudsher een van de rijkste Friese adelijke geslachten, dat vele belangrijke mensen heeft voortgebracht. De vader van Anna was jhr. mr. Frans Julius Johan van Eysinga (1818-1901) was ondermeer 44 jaar lid van de Eerste Kamer, raadsheer van het gerechtshof van Leeuwarden (1873-1888), en voorzitter van de Eerste Kamer (1880-1888).

De Doeledwinger was een van de laatst overgebleven bastions die uit de Leeuwarder stadsverdedigingswallen stak en deze verloor in 1842 al de twee scherpe oostelijke randen (de face en de flank). Ze werden aan die zijde afgerond, de flankhoek opgevuld en de contour kreeg zo in opstand en plattegrond een golvend karakter. Een jaar later gebeurde dat ook met de westelijke face en flank waardoor na vergraving en beplanting van Noorderwal en Oldehoofsterdwinger de verbinding met de Noorderplantage tot stand kwam. In dit tijdperk is de Noorderplantage ook met de Prinsentuin verbonden.De Noorderwal werd sterk vergraven, in het midden zelfs tot zo’n laag niveau dat het gazon bijna onmerkbaar in het watervlak overging. De bastions werden tot glooiende heuvels herschapen en deze werden vrij dicht beplant, in tegenstelling tot de tussenliggende wallen. Zo ontstonden vista’s, uitzichten die voor Roodbaard kenmerkend kunnen worden genoemd: brede uitzichten van vrij lage punten die begrensd worden door beplante heuvels. De vista’s, die deze tuinarchitect steeds als kattesnorren op zijn ontwerptekeningen aangeeft, zijn vrijwel steeds gericht vanuit de flanken van de voormalige bastions en niet zoals elders bij ontmantelde vestingwallen ervaren kan worden, vanaf de hoge bastionspunten.

Een andere karakteristiek van zijn werk - de kleine ronde, boon- of ellipsvormige gazons met struik- en bloemperken die zijn tuinen een decoratief effect geven - kon hij niet toepassen op de Oldehoofsterdwinger, omdat daar nog een molen en twee woningen stonden. De Noorderplantage kon zo om de gehandhaafde heuvel met deze gebouwen slechts een rondgaand wandelpad krijgen. Dit stuk plantsoen kreeg pas zijn huidige indeling na de bouw van de Pier Pander-tempel in 1924. Tot voor enkele jaren een ieprijke plantage, moest het gebied vanwege ziekte goeddeels gerooid worden. De huidige aanplant belooft een gevarieerder beeld te gaan opleveren. Nieuwe aanplant van verschillende boomsoorten moet voor een lommerrijke omgeving voor de komende generaties zorgen. De op de Noorderdwinger gehandhaafde molen werd later gesloopt, maar een van de molenaarshuizen is gehandhaafd en bij de restauratie in de jaren 1970 uitgebreid. Aan het water staat het kleine bronzen beeldje “de Koerierster”, vervaardigd door Tineke Bot en in 1981 geplaatst na een anonieme schenking ter herdenking van de laatste oorlogswinter.

De blikvanger op de Noorderplantage is de Pier Pander-tempel. De uit Friesland afkomstige beeldhouwer Pier Pander (1864-1919) won in 1886 met het beeld “Stroomnimf” de Prix de Rome. Bottuberculose verhinderde een spoedige studiereis naar Rome. Toen hij na twee jaar toch naar de eeuwige stad kon afreizen, vestigde hij zich er voorgoed. Zijn huis in Rome werd een ontmoetingsplaats voor Nederlandse kunstenaars; Louis Couperus was een van zijn gasten en hij heeft zijn bewondering voor Panders kunst verschillende malen gepubliceerd. Het idealistische classicisme van Pander werd in het fin de siècle zeer gewaardeerd en in 1900 mocht hij de nieuwe beeldenaar van de zilveren munten met koningin Wilhelmina ontwerpen. Pier Pander was toen net aangevangen met de ideevorming van een totaal-kunstwerk, een kunsttempel met beelden. Na zijn dood, toen de gemeente Leeuwarden zijn legaat aanvaardde, ontwierp Panders vriend, architect Joan Melchior van der Mey met de vormgever N.P. de Koo en in samenwerking met de dienst der Gemeentewerken een rond tempeltje in de vorm van een antiek baptisterium of martyrium om daar de beeldengroep in onder te brengen. Ernesto Gazzeri uit Rome voerde de gipsen modellen van Pander in marmer uit: personificaties van de ochtend, het ontwakend gevoel, de opkomende gedachte, de moed en de kracht. Het tempeltje werd in 1924 geopend. Bezoek is mogelijk na aanmelding in het Pier Pandermuseum.

In het midden van de Prinsentuin/Noorderplantage is een hek te zien. Dit is de scheiding tussen de oude Prinsentuin en de Noorderplantage.

Erepodium:

Us Mem