|
De Ballonzuil is het eerste luchtvaartmonument van Nederland en is in 1896 geplaatst ter gelegenheid van de eerste luchtvaartgebeurtenis die 871 in Nederland plaats vond.
Achtergrond 1870/1871... In die tijd werd Parijs belegerd door de Pruisische troepen en was afgesloten van de buitenwereld. Door het oplaten van luchtballonnen kon contact worden gehouden met het niet-bezette gedeelte van Zuid-Frankrijk. Een van deze ballonnen kwam echter in een hogere luchtlaag terecht en dreef daardoor in noordoostelijke richting. De bemanning vreesde in het land van de vijand, Duitsland, terecht te komen en liet gas ontsnappen om een noodlanding te maken. Ze daalden, maar nergens kreeg hun anker grip op de bevroren grond. Naar voldoende hoogte stijgen kon echter niet meer. Hun situatie leek hopeloos. Zo kon het gebeuren dat in de ochtend op 18 januari 1871 rond 09.00 uur een (helium) ballon landde op de "Roëzendaalse heide" een heideveld ten noorden van Merselo. De ballon was 3.30 uur 's nachts vanaf Gare du Nord in Parijs opgestegen.
De ballon genaamd "La Poste de Paris" had een middellijn van 10 meter en was 25 meter hoog. Aan boord bevond zich, naast de driekoppige bemanning t.w. Edouard Cavilhon (Commissionair voor de veehandel en verzetsstrijder), Eugène Cléray (Adjunct-burgemeester van het 3e arrondissement) en Edmaond Tubiaux (ingenieur-mecanicien), geheime correspondentie voor de Franse regering, die naar Bordeaux was gevlucht en verder 150 kilo brieven en pakketten, 3 postduiven, 4 flessen wijn en de krijgskas: een koffer vol geld.
Noodlanding in Merselo!... Die ochtend van 18 januari 1871 rond 09.00 uur keken de mensen van Merselo met verbijstering naar de hemel: daar zweefde iets wat ze nog nooit eerder hadden gezien. Een luchtballon! Ze konden nauwelijks geloven dat er mensen in de mand zaten.
Van alle kanten stroomde het volk toe. Een oude schaapsherder Johan Peters, bijgenaamd
"de dove van Hansenberg" schreeuwde: "Samen delen"
Het werd een ruige landing. Bijna bleef het anker van de ballon haken in de wieken van de molen "Nooit Gedacht" te Merselo. De molenaar, Simon van den Berkel, hield zijn hart vast. Net op tijd gooiden de ballonvaarders een zak zand af en de ballon steeg weer hoog. Door de laatste zak af te werpen kon worden voorkomen in de kruin van een boom te geraken.
Twee boeren, Mathijs Michels en Mathijs Fransen, waren na een dolle ren het eerste bij de voordhobbelende ballon en ze grepen het anker. Anderen schoten te hulp. Ze werden een eind meegesleept over de heide, maar slaagde erin de ballon tot stilstand te brengen.
Het kostte Mathijs Fransen zijn klompen.
Vivi Merselo!... De drie ballonvaarders stegen uit, Cléray in een berenmantel met vossenharen muts; een van de toeschouwers maakte geschrokken dat hij wegkwam: de duivel! Turbiax vroeg Mathijs Michels of hij het koord van het gasventiel kon grijpen. Michels, die Frans geleerd had op school bij de Paters Franciscanen in Venray, beklom de mand en trok aan het koord. Gas stroomde in zijn gezicht… en hij viel bewusteloos neer! Gelukkig kon Turbiaux hem snel bijbrengen. Rector Schacks van Merselo arriveerde, evenals in volle galop Burgemeester Esser uit Venray. Zij namen het gesprek over. Michels haalde zijn wagen om de ballon op te laden.
In optocht ging het naar de molen, want Simon had de ballonvaarders uitgenodigd voor een ontbijt. De Fransen bezichtigden de molen, maar ontbeten op het rectoraat.
Ze stortten 10 francs in de armenkas, gaven Michels 20 francs voor zijn hulp en Mathijs Fransen 2 francs voor zijn "verongelukte klompen". Daarna namen ze met een "Vive Merselo"! afscheid en stapten in Horst-Sevenum met ballon en al op de trein die hen met een grote boog om de Duitsers heen naar hun regering in Zuid-Frankrijk zou brengen.
De Ballonzuil... Na de noodlanding van de Franse ballon gaat het leven zijn gangetje in Venray en Merselo. Onder meer de in 1853 geboren Henri Trynes groeit op. Hij is een telg uit een beroemde familie: de zoon van Jacob Trynes, een van de oprichters van de Grote Compagnie in Venray, die internationaal handel gaat drijven in schapen. Al jong reist Henri voor de Compagnie door Europa. In 1874 neemt hij de plaats van zijn gestorven vader over. Van 1886 tot 1899 is hij lid van de Venrayse gemeenteraad. Aan de eind van de 19e eeuw maakt Henri een handelsreis naar Parijs, een belangrijke afzetmarkt. Daar ontmoet hij bij toeval Edouard Cavailion. Ze halen herinneringen op aan die opwindende dag van 18 januari 1871. Ze houden contact per brief, Henri krijgt het idee: men zou een monument moeten oprichten op de plek van de landing, ter gelegenheid van het 25 jarig jubileum. Trynes richt een speciaal comte op: de Cercle Franco-Hollandais-Venradois.
Onder veel feestelijkheden wordt op 18 januari 1896 de Ballonzuil onthuld in aanwezigheid van twee van de drie ballonvaarders. Edmond Turbiaux is helaas inmiddels overleden.
Bron: Stichting De Marke Venray
Geocaching... In de Ballonzuilbossen ligt ook de Mult-cache "De Ballonzuil" GC1KYMA.
Om deze Multi te loggen wandelt u via WP’s een route van ongeveer 7 km. U maakt dan kennis
met de prachtige en gevarieerde natuur van en in de Ballonzuilbossen. Onderweg passeert u tevens
de cache "Het Schiëeperskruus" GC28WYB.
Over de cache:
- Parkeer uw auto rechts van de weg, op N 51 32.774 E 5 55.104
- Respecteer de natuur en de omgeving waar u zich begeeft.
- Neem een pen / potlood mee;
- Zodra je de cache vindt, ga dan gerust FF op de bank zitten om te loggen! Valt niet op!
- Let op dreuzels en plaats de cache terug zoals je hem aantreft!
- De cache is alleen toegankelijk tussen zonsopgang en zonsondergang.
Erepodium:  FTF: Verrijders  STF: jensplein8  TTF: PelThei
Deze cache is geplaatst met toestemming en medewerking van:
Stichting De Marke (beheerder) en Gemeente Venray (grondeigenaar) .
  
|