** Waypoint 1 - N 52.21.059 E005.36.869
Het is vroeg in de morgen van de 17de juni 1735 als er een boot uit Amsterdam in de haven van Harderwijk aan komt.
In de boot zit een verliefde Zweedse jonge man. Om met zijn geliefde te mogen trouwen moet hij van zijn a.s. schoonvader binnen drie jaar promoveren en vervolgens een medische praktijk beginnen.
In Zweden kon de doctorsgraad niet behaald worden. Daarom gingen veel afgestudeerden naar de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, waar de universiteiten een goede reputatie hadden. Er zijn twee redenen mogelijk waarom onze jonge man voor Harderwijk koos, ten eerste omdat de Harderwijkse hoogleraar Johannes de Gorter een goede reputatie had, ten tweede omdat Harderwijk een stuk voordeliger was dan Leiden. De rijken reisden gewoonlijk naar Leiden; met wat minder geld ging men naar Harderwijk, waar de promotie minder kostbaar was en sneller verliep. Een ondeugend gedichtje luidde:
"Harderwijk is een stad van negotie,
Men verkoopt er bokking, blauwbessen en bullen van promotie."
Doel bewust stapt hij van de boot, onder zijn arm heeft hij een bundel papieren.
Opdracht
Hiervandaan kijkt u op het Wolderwijd ooit was dit de Zuiderzee. De botters met vissers gingen de zee op om vis te vangen. Nu worden de randmeren veel gebruikt voor de recreatie. Achter u bevinden zich de surfzeilen. Hoeveel surfzeilen staan hier. ---> (qevr) .
Antwoord = A
Hij wil er geen gras over laten groeien en gaat snel de stad in.
**Waypoint 2 N 52.21.094 E005.37.127
Hij frist zich eerst nog even op bij de stadspomp, en gaat vervolgens snel verder.
De jonge man heeft geen oog voor de schoonheid van de stad Harderwijk. Hij wil zo snel mogelijk naar zijn promotor Johannes de Gorter, die dezelfde dag nog de jonge man zal inschrijven in het Album Studiosorum.
Opdracht.
Gelukkig hebben wij wel tijd om van deze mooie stad te genieten
U staat nu bij een replica van een oude stadspomp. In 1735 stonden er 28 stadspompen in Harderwijk.
In welk jaar is deze replica aangeboden aan de stad.
Antwoord = B
**Waypoint 3 - N 52.21.076 E005.37.163
Hij loopt snel langs de huizen van de vissersmannen, bij een enkel huisje hangen de netten te drogen en is men de netten aan het boeten.
Vandaag de dag is er nog één vissershuisje in originele staat. Dit huisje is gebouwd in 1628. Deze vissers woning is niet van een arme visser geweest. Dit kunnen we opmaken aan het feit dat er in de kelder een waterput zit. (ooit is het zelfs burgermeesters woning geweest). Het voorhuis werd in de winter gebruikt om de netten op te hangen en te laten drogen. De bewoners sliepen in de bedstee. Het huisje is ingericht zoals het in 1930 tot 1940 gebruikelijk was. Het is eigendom van het burgerweeshuis en in beheer van het stadsmuseum. Als u de mogelijkheid heeft wil ik u zeker aanraden dit huisje te bezoeken.
Opdracht.
Wat is het huisnummer van het vissershuisje.
Antwoord = C
**Waypoint 4 - N 52.21.011 E005.37.113
Toen de jonge man de grote markt op liep schonk hij geen aandacht aan het tafereel bij het raadhuis.
De toegestroomde menigte was aan het zingen en dansen. Rond om een draaikooi waarin een veroordeelde vrouw met ijzeren beugels om hals, middel en voeten vast gezet op een bankje zat. Er werd aan een de kruk gedraaid en de kooi draaide snel rond. De veroordeelde vrouw in de ijzeren draaikooi werd misselijk en raakte buitenbewust zijn. Vervolgens kreeg ze een paar emmers water over haar heen. Zo werd ze afgespoeld en in een kar geworpen en onder een oorverdovend gejuich werd ze de poort uitgereden om buiten in het gras weer bij te komen.
De in 1684 geplaatste kooi stond links van het oude stadhuis. Op 7 mei 1798 is de lichtekooi in Harderwijk afgebroken en verwijderd. De lichtekooi was bestemd voor overspelige vrouwen en prostituees. Vermoedelijk komt hier ook het woord lichtekooi voor een prostituee vandaan.
Hij koopt nog snel een appel bij een koopman. Vervolgens kan hij het niet laten snel wat fruit en groente van elkaar te scheiden dit tot woede van de koopman, die deze vreemde man die duidelijk een student is boos weg stuurt. Wat denkt die brutale vlegel wel niet, “omdat hij studeert denkt hij alles van mijn waar te weten”, boos kijkt de koopman de jonge man na.
De jonge man haalt zijn schouders op en loopt snel verder.
Voor 1727 bestond het stadhuis uit drie delen; Links het Wijnhuys – hier betaalden de brouwers en wijnhandelaren hun accijns ( in 1727 is dit deel omgebouwd tot raadszaal).
Midden deel raethuys en rechts regthuys. In 1727 heeft men hier één pand van gemaakt.
De huidige gevel is gemaakt in 1837.
Opdracht.
In het oude stadhuis kan men tegenwoordig trouwen maar daarnaast heeft het nog een andere bestemming welke is dit. Tel het aantal letters.
Antwoord = D
**Waypoint 5 - N 52.20.896 E005.37.111
Verheugd kijkt de jonge man op als hij de universiteit ziet.
Voor hem staat het gebouw van de snijkamer, wat is het heerlijk om hier te mogen zijn.
Hij loopt voor hij naar binnen de universiteit in gaat eerst nog even de kruidentuin van de Hortus in. En ruikt aan verschillende kruiden, wat termen mompelend. De studenten die bezig zijn met het oogsten van kruiden voor onderzoek kijken hem vragend aan.
Even staat hij te dromen en ziet, zo als u nu ziet, een grote Ginkgo boom voor de Hortus staan.
Sommige mensen beweren dat onze jonge man deze Ginkgo heeft gepland maar dat is helaas niet erg waarschijnlijk. Als dat zo is dan zou hij in 1735 zijn gepland, maar of dit klopt? Waarschijnlijker is het dat hij tussen 1750 en 1800 is geplant. De oudste Ginkgo boom (buiten Japan en China) staat waarschijnlijk in Utrecht. De eerste melding van de Utrechtse Ginkgo komt uit 1782. De Duitse Botanicus J.F. Ehrhart beschreef een Ginkgo van 3 á 4 meter hoog. Omdat de Ginkgo een trage groeier is kunnen we er van uit gaan dat hij toen tussen de 15 en 25 jaar oud moet zijn geweest. Men gaat er echter van uit dat de Ginkgo in Utrecht de oudste Ginkgo van Europa is en waarschijnlijk ook buiten Japan. De Ginkgo in Harderwijk is de op één na oudste Ginkgo boom in Nederland.
Omdat de Ginkgo vele geneeskrachtige werkingen wordt toegeschreven is hij ooit in de Hortus geplant alwaar men hem in het chemisch laboratorium onderzocht op geneeskrachtige werkingen. In China gebruikt men al duizenden jaren de zaden van de ginkgo o.a. bij ademhalingsproblemen, blaas- en nierproblemen, spijsverteringsproblemen, gehoorverlies en andere kwalen. De bladeren gebruikt men o.a. om de bloedsomloop te verbeteren, bij ademhalingsproblemen, gehoorverlies, geheugenverlies, huidziekten, en angst.
Ook nu nog wordt er veel onderzoek gedaan naar de werkingen van de Ginkgo boom. Zo bestaat er het medicijn "Ginkgolide-B" dit medicijn zorgt er voor dat getransplanteerde organen niet afgestoten worden.
In Frankrijk en Duitsland is de boom erg populair. Extracten van de bladeren stopt men o.a. in medicijnen tegen circulatiestoornissen in de hersenen en de ledematen. In Nederland wordt ginkgo op recept voorgeschreven voor mensen met etalagebenen. Vooral in de homeopathie gebruikt men de Ginkgo voor behandeling en preventief tegen leeftijdsgebonden klachten.
Het blad van de ginkgo wordt ook gebruikt in de cosmetica voor o.a.huidproducten en shampoos en verder nog als insecticide en mest.
Snel gaat hij verder op zoek naar zijn promotor Johannes de Gorter, die hem zal inschrijven in het Album Studiosorum.
De volgende morgen (18 juni 1935) legt hij met goed gevolg het examen voor ‘candidatus medicinae’ af.
Hij loopt langs de gebouwen van de universiteit, die gehuisvest zijn in het voormalige Johanniterklooster.
Opdracht
Welk nummer staat er op de paal met schijnwerper.
Antwoord = E
In afwachting op de goedkeuring van zijn proefschrift besluit de jonge man Harderwijk en de velden daar buiten te verkennen.
Na nog een kortbezoekje aan de hortus verlaat hij deze. Hij gaat het poortje door langs het torentje waarin de gevangenis voor de studenten zit.
Even blijft hij naar het torentje kijken en denkt, wat zal het mooi zijn, dat als ik later beroemd ben hier een buste van mij zou komen te staan. Dan kom ik toch nog in het gevang terecht. Lachend loopt hij verder. Hij is immers vol vertrouwen dat hij zijn proefschrift snel terug zal krijgen.
**Waypoint 6 - N 52.20.921 E005.37.002
Diep in gedachten verzonken loopt hij door de stad. Hij denkt aan het gesprek van die morgen en hoopt dat hij zijn proefschrift snel terug zal krijgen, hij wil immers nog zoveel doen.
Even blijft hij staan voor de poort van het burger weeshuis.
Van 1651 tot 1872 was dit poortje de ingang van het weeshuis. Daarna verhuisde het weeshuis. Het poortje is in 1999 gerestaureerd en op zijn oorspronkelijke plek terug geplaatst nadat het jaren lang op de binnenplaats van het nieuwe weeshuis aan de Burgtstraat had gelegen.
Opdracht.
Hoeveel mensen staan er op de gevelsteen in de poort van het burgerweeshuis.
Antwoord = F
Hij loopt verder de stad door langs de grote kerk.
In 1735 was de kerk een stuk groter dan nu. De contouren van de kerk kunt u zien in de bestrating van het plein. In 1797 stortte de 70meter hoge kerktoren in en verwoeste een groot deel van het schip van de kerk.
Twee dagen later krijgt hijna nauwkeurige bestudering zijn proefschrift van Johannes de Gorter met diens ‘Imprimatur’ terug, waarna hij het direct die zondag naar de drukker brengt.
Op de dagen die volgen volgt hij college bij zijn promotor en gaat hij samen met de Gorter’s zoon David de velden rond Harderwijk in.
**Waypoint 7 - N 52.20.950 E005.36.851
Op een van die dagen als hij samen met David richting de stadspoort loopt om de velden in te gaan hoort hij vlak voor de poort kinderen zingen. De tekst kan hij niet verstaan maar de melodie wel.
Hij kent het van toen hij nog klein was en samen met zijn moeder zong.
Broder Jakob
sover du?
Hör du inte klockan?
Bing bang bång
Ze blijven stil staan en kijken naar de kinderen die aan het spelen zijn.
Opdracht.
Tel de huisnummers van het rijtje met de drie identieke huisjes bij elkaar op.
Antwoord = G
Eindcoördinaat N 52° 2(3-A).(B-1059) E 005° 3(D/(C-12).(E-10) (F+G)
Op 24 juni 1735 vertrekt hij weer uit Harderwijk. Met zijn diploma, een gouden ring en een zijden doctorsmuts
gaat hij weer terug naar Amsterdam. Nog geen 7 dagen is hij in Harderwijk geweest.
Na nog 3 jaar in Nederland te zijn geweest vertrekt hij weer naar Zweden waar hij met zijn geliefde trouwt.
Als het goed is heeft u de cache nu gevonden en dan rest ons nog u een behouden reis te wensen.
De hoofdpersoon uit dit verhaal heeft echt bestaan en is ook in Harderwijk geweest op bovengenoemd tijdstip.
De wandeling is verzonnen.
Voor deze wandeling heb ik gekozen zodat u een zo goed mogelijk beeld krijgt van hoe Harderwijk er in de eerste helft van de 18de eeuw uit zag.
De informatie die u over de stad krijgt klopt dan ook.
Ik wens u een fijne wandeling door deze mooie en bijzondere stad.
Mocht men wegens lichaamlijke beperking deze cache niet kunnen loggen.
Mail dan een foto naar mij en de cache mag gelogd worden. Foto niet in de log plaatsen.
WAARSCHUWING; In het weekend kan het druk zijn in de buurt van de cache.
Na 18.00 kan het zijn dat u om moet lopen, de plek naar de cache lijkt dan afgesloten maar loop even door u kunt er altijd bij komen.
Foto's bij uw log zijn leuk. Maar om ook de cacher na u dat speciale gevoel te geven geen foto's van de eindlocatie plaatsen a.u.b. Het antwoord van A staat er gewoon bij je moet er alleen een heel klein beetje je best voor doen. Mij mailen hier over heeft geen nut ik wordt er alleen een beetje knorrig van.