Het ontstaan van het Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S.
Van Mesdag
Tot
1881 werden gevangenen met tientallen tegelijk opgesloten in één
ruimte. In 1881 waaide de celstraf vanuit Amerika over naar
Nederland: eenzame opsluiting zonder onderling contact, een half
uur per dag luchten en verplicht naar de kerk. Volgens dit nieuwe
cellulaire systeem is in 1884 de Groningse strafgevangenis geopend,
waarin gevangenen maximaal 5 jaar verbleven.
Tot 1939 waren de omstandigheden waarin de gevangenen verbleven
haast onmenselijk: de gevangene had geen naam meer, maar een nummer
en werd door de bewaarders ook altijd met dit nummer aangesproken.
Contact met medegevangenen was ten strengste verboden. In die tijd
werd dit beleid als rechtvaardig gezien, maar na 1939 is het beleid
van de Groningse strafgevangenis, net als in andere
strafgevangenissen, milder geworden. Vooral na de oorlog, waarin
veel gewone Nederlanders kennis moesten maken met het
gevangeniswezen, is er veel veranderd in de Groningse
strafgevangenis: de cellen werden mooier ingericht en ook werd er
aandacht besteed aan zowel sport als onderwijs.
Vanwege het grote aantal tbr-gestelden (ter beschikkingstelling
aan de regering, na 1988 afgekort als tbs) na de Tweede
Wereldoorlog moesten een aantal strafgevangenissen geschikt gemaakt
worden voor deze gevangenen. Hiervoor krijgt de zuidvleugel van de
Groningse strafgevangenis in 1952 de status noodasiel voor
psychopaten, waar diezelfde dag al 5 criminele psychopaten werden
binnen gebracht. In de jaren 60 kwam de overgang naar
tbr-inrichting echt op gang, waarbij bewaarders werden omgeschoold
tot groepsleider of sociotherapeutisch medewerker en een psychiater
geneesheer-directeur werd. Vanaf 1 januari 1962 werden alle overige
gevangenen overgebracht naar de gevangenissen in Veenhuizen en werd
de inrichting een Rijksasiel voor psychopaten.
Doordat er onenigheid ontstond over de naam rijksasiel voor
psychopaten (asiel is afgeleid van Asylum = toevlucht, wat enige
vrijwilligheid impliceerde; de benaming psychopaat kon niet meer
door de beugel), stelde de nieuwe directeur een nieuwe naam voor:
Dr. S. van Mesdaginrichting. De minister gaf de directeur
gedeeltelijk zijn zin: in de officiële stukken was de benaming
Rijksasiel Dr. S. van Mesdag; in de onofficiële stukken Dr. S. van
Mesdag inrichting.
De
inrichting werd toen dus vernoemd naar Dr. Synco van Mesdag, die
vanaf 1905 als geneesheer werkte in de Groningse strafgevangenis.
Hij trok zich het lot van de groep gedetineerden met psychiatrische
stoornissen erg aan en merkte dat een andere bejegening van deze
groep gedetineerden zowel de gedetineerden als de bewaarders goed
deed. Hij heeft daarom veel tijd gestoken in het opleiden van de
bewaarders wat betreft de bejegening en het omgaan met deze groep
gedetineerden. Hij was daarmee mogelijk de eerste arts die
behandeling van de psychiatrisch gestoorde delinquent koppelde aan
de bevordering van deskundigheid en het verhogen van de
competenties van medewerkers. Voor zijn wetenschappelijk onderzoek
op het raakvlak van de psychiatrie en het strafrecht ontving hij in
1932 een eredoctoraat van de Universiteit van Amsterdam.
In de jaren 70 bleek dat het oude gevangenisgebouw niet geschikt
was voor de behandeling van patiënten en werd begonnen met de
nieuwbouw van de kliniek. Er kwamen arbeidstherapiezalen, gebouwen
voor directie en administratie, een sportzaal, een recreatiezaal,
ruimtes voor creatieve therapie en onderwijs en een bibliotheek. In
1976 werd de hoofdpoort aan de Hereweg gesloten en werd een nieuwe
ingang gemaakt aan de Engelse Kamp 5.
In de jaren 80 bleek het oude gevangenisgebouw niet meer te voldoen
aan de eisen van een kliniek en wilde men dit gebouw afbreken.
Vanwege de monumentale status van het pand is dit uiteindelijk niet
gebeurd, maar is het pand in de jaren 90 aangepast aan de eisen van
deze tijd en zijn er nieuwe woonafdelingen en een aantal
activiteiten- en therapieruimtes gebouwd.
In de loop der jaren heeft de tbs-kliniek heel wat
naamsveranderingen ondergaan zoals hierboven beschreven. In 2001
werd de samenwerking met de geestelijke gezondheidszorg benadrukt
in de naam Dr. S. van Mesdagkliniek, Forensisch Psychiatrisch
Ziekenhuis. In 2006 is de laatste naamsverandering doorgevoerd om
eenduidigheid binnen de tbs-sector te creëren: Forensisch
Psychiatrisch Centrum (FPC) Dr. S. van Mesdag. Het FPC Dr. S. van
Mesdag heeft als kernactiviteiten het behandelen van patiënten, het
beveiligen van de samenleving, het uitvoeren van wetenschappelijk
onderzoek en het opleiden van medewerkers.
Deze informatie is afkomstig van de website van de FPC Dr. S.
van Mesdag: www.vanmesdag.nl
De cache is geplaatst met toestemming van de FPC Dr. S. van
Mesdag.
De Cache
Deze traditionele cache ligt op de bovengenoemde coördinaten. De
cache bevat alleen een logrol, neem dus zelf een pen mee. De cache
is niet geschikt voor geocoines of travelbugs.
U bevindt zich hier aan een drukke
weg, log dan ook zo onopvallend mogelijk. Het gedeelte achter de
muur is prive terrein, betreed dit niet!
Al geocachers hebben
deze listing bekeken.