’t Zandtien
Het was in 1913 dat mijn overgrootvader Willem zich als zelfstandig ondernemer (aannemer/timmerman) uit Emmen zich vestigde aan de Westernessesteeg (nu Westernessestraat) te Westernesch. De aanvraag tot bouwvergunning inclusief de bouwtekening en de bouw verrichte hij als aannemer/timmerman geheel zelf. De nieuwe boerderij was het eerste gebouw (tussen Emmen en de huidige Schapenveenweg) aan de tot dan toe geheel onbebouwde Westernessestraat en had daarom nogal wat voeten in de aarde.
Vanwege een ernstige ziekte (o.g.v. Willem liet toen bijna het leven) was het onmogelijk als aannemer/timmerman verder te gaan. Er moest iets anders gebeuren. Juist in die periode was het burgermeester Bouman die de agrarische ontwikkeling van Emmen stimuleerde. In Emmen werd het Oostingsinstituut opgericht om de pluimveeteelt te bevorderen. Het zou arbeid verschaffen en een rol spelen in de voedselvoorziening. Om die reden startte o.g.v. Willem een pluimveehouderij. In Emmen ontstond een wekelijkse eiermarkt. Naast de boerderij werd een voor die tijd uiterst moderne broedinrichting gebouwd en ingericht.
Een pluimveehouder heeft hokken nodig. Er werden verschillende hokken gebouwd waar de kippen in werden gehuisvest. De boerderij, het voormalige broedhuis en de verschillende hokken zijn heden ten dage nog steeds aanwezig.
Weliswaar hebben ze een andere bestemming gekregen.
Voor het bouwen van de hokken was hout nodig. Met name dunne staken om de buitenrennen te maken, maar ook zwaardere stammen. Het toeval wilde dat omstreeks die periode verschillende stukken grond in Westernesch ter veiling werden aangeboden. We spreken dan over 1926. Onder die stukken grond zat ook het perceel “’t Zandtien” (het Zandje) tegen de Schimmeres aan. ’t Zandtien was een hoog gelegen stuifzandkop waarop eind 1897 jonge beplanting werd aangebracht en dennenzaad gezaaid om verstuiving tegen te gaan. De inmiddels 30-jarige bomen zouden uitstekend kunnen dienen voor de bouw van diverse hokken.
Omdat o.g.v. Willem wegens ziekte zelf niet naar de veiling toe kon stuurde hij een medewerker. Er werd een bepaald bedrag afgesproken wat zou worden geboden. Na afloop van de veiling bezocht de medewerker o.g.v. Willem met de mededeling dat hij eigenaar was geworden van het door hem gewenste perceel. Het was wel iets duurder dan afgesproken, maar de medewerker was van mening dat het perceel en het hout een nuttige bijdrage konden leveren aan de pluimveehouderij.
O.g.v. Willem begon vrijwel direct met het oogsten van bomen. Volgens verhalen van opa Jan Willem klommen zij als kinderen in de bomen en vervolgens kapte o.g.v. Willem ze. Met veel geweld kwamen de bomen dan (met daar boven in die kinderen) naar beneden. Nadat dit 1 keer bijna mis ging, deed men het toch maar wat voorzichtiger. Wel was vanaf dat moment ’t Zandtien een gewild speelterrein van opa Jan Willem en zijn broers en zussen. Iets wat zich verschillende generaties zou herhalen.
De naam ’t Zandtien zegt natuurlijk voldoende over hoe het eruit heeft gezien. Het was een open zanderige vlakte op een verhoogde plaats. Jarenlang is er zand gewonnen voor de bouw van boerderijen en ter versteviging van wegen. Het was mooi fijn en goed toepasbaar zand.
Regelmatig werd er rondom en op ’t Zandtien bos geplant, maar even zo regelmatig werd dit bos gekapt voor toepassingen in de landbouw of voor de bouw van boerderijen en schuren. De bebossing rondom de Schimmeres (en elders in het Drentse) heeft eeuwenlang deze cyclus gekend. Door het oogsten van bomen werd bosgrond weer in cultuur gebracht.
Een gedeelte van ’t Zandtien was sinds 1893 al in gebruik als schietbaan. De schietbaan bleef tot 1980 in gebruik. Vanaf 1980 tot voor kort werd er niet meer geschoten, maar werd er nog wel door de politie getraind met honden. In 1999 werd de vergunning van de schietbaan definitief ingetrokken. De vroegste permanente bewoning in dit gebied dateert uit ongeveer 3.300 jaar v. Chr. De hunebedbouwers hebben ook in deze streek hun sporen duidelijk achtergelaten. Op korte afstand van de cache bevindt zich het hunebed D42 Westenesch-N als teken van onverzettelijk verleden.
Deze cache is met toestemming geplaatst.