Ommetje Begraafplaats: Een oase van rust
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(small)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
Bovengenoemd coördinaat is een parkeermogelijkheid aan de grindweg naar/van de hoofdingang van de Begraafplaats. Parkeren uiterst rechts tegen de rododendons. Links naast de hoofdingang is een fietsenrek. Met de welwillende medewerking en toestemming van Vereniging voor Natuur- en milieueducatie (IVN Apeldoorn) (www.ivn-apeldoorn.nl ) en de Gemeente Apeldoorn, Dienst Openbare Werken-Beheer Bomen, Bossen, Begraafplaatsen, Sport en Spel.
Iedereen doet het op z'n tijd. 's Avonds even een blokje om of tussen de middag met of zonder collega's aan de wandel of alleen of met het gezin om de dag te breken. Zo'n korte rondwandeling wordt ook wel een ommetje genoemd. Leuk en gezellig en het is goed voor lijf en leden. Het ontspant en maakt het hoofd leeg en dit ommetje is bovendien prachtig en educatief! Cache ook bereikbaar per OV.
Gebiedsbeschrijving
Voor de nieuwe begraafplaats kocht het college van Apeldoorn in 1895 een perceel heideopslag gelegen aan de Soerense Grintweg. Het ontwerp van de ingangpartij waaronder de dienstwoning met trapgevels, de aula en het monumentale hek in neorenaissancestijl is van de Apeldoornse architect Wijn. Met het plantmateriaal heeft men een samenhangend geheel van plantsoenen, heesters, bomen, boomgroepen, lanen en paden gecreëerd. De schrale zandgrond wordt niet bemest en de laatste vijftien jaar wordt er op veel plekken op het terrein slechts twee keer per jaar gemaaid. Door dit beheer krijgt de natuur die bij deze grond hoort een kans. De parkachtige rustieke begraafplaats die een zeshoekige vorm heeft, herbergt twee stijlen. De romantische stijl, het oudste gedeelte, dateert uit de 19de eeuw en is ruim opgezet. De gebogen paden in dit oudere gedeelte geven schilderachtige doorkijkjes. Het nieuwere deel uit de 20ste eeuw kent een strakkere formele stijl.
Deze ontdekkingstocht loopt overwegend door het deel van het park met de 19de eeuwse stijl.
Geschiedenis
Door de eeuwen gaan volkeren op totaal verschillende wijze met hun dierbare doden om. Rond 3000 voor Christus vinden de overledenen van de eerste Veluwse bewoners hun laatste rustplaats in grafheuvels. Ongeveer 2000 jaar later zet men de restanten van lijkverbranding bij in urnen, waardoor ook op de Veluwe urnenvelden ontstaan. Door de invloeden van het Christendom komt er een voorkeur voor begraven in de kerk - in de omgeving van een heilige - als laatste rustplaats. Vanaf 1829 is iedere grotere gemeente verplicht een begraafplaats buiten de bebouwde kom te gebruiken. Apeldoorn legt het kerkhof tegenover de Grote Kerk aan, op de plaats waar nu Orpheus is gevestigd. Na ongeveer honderd jaar sluit dit kerkhof zijn poorten en is de begraafplaats aan de Soerenseweg al in gebruik. Op de inmiddels ook al weer honderdjarige begraafplaats aan de Soerenseweg rust - letterlijk en figuurlijk - een deel van de Apeldoornse cultuurgeschiedenis; dit geldt zowel de aanleg van het park, de stijlen van de graven en grafstenen (Art Deco; Jugendstil enz.), als de personen die er begraven zijn.
Algemene info en bepalingen
* Het begin- en eindpunt van de wandeling is de hoofdingang van de Begraafplaats, Soerenseweg 71 Apeldoorn.
* Lengte wandeling: Ongeveer 1,5 km.
* Openingstijden: Van 1 april tot 1 oktober: 8 tot 19 uur; van 1 oktober tot 1 april: 8 tot 17 uur.
* Verboden voor alle motorvoertuigen en rijwielen en loslopende honden.
* Deze speciale plek dient te worden gerespecteerd.
* Verstoor geen plechtigheden en gedraag je terughoudend.
* Er mag geen schade worden aangericht, niets meegenomen, achtergelaten of toegevoegd.
* Enkel gebruikmaking van de paden is toegestaan.
* Enkel wandelen is toegestaan.
* Er mag niet gegraven worden.
* Aan het einde van de wandeling is een picknicktafel+banken+toilet+in het gebouw eraan vast (RUSTPUNT info) is het droog en warm + koffie/thee etc. (poort in gebouw links).
WP1-N 52° 13.169 E 005° 56.373
Som van het jaartal op de toegangspoort=A
Ga vanaf de hoofdingang rechtdoor tot de kring van hoge coniferen met het hek eromheen.
Honderdjarige coniferen omringen het graf van burgemeester van Hasselt, die al op de begraafplaats begraven werd nog voordat die officieel geopend was. Coniferen die zomer en winter voor groene coulissen zorgen, zijn er in tal van gecultiveerde variaties in kleur, vorm en afmeting. De schubben vormen waaierachtige vlakken. Daar waar de bomen in de kring ontbreken ontstaat een doorkijkje.
WP2-N 52° 13.124 E 005° 56.365
Grafnummer graf Burgemeester van Hasselt=B
Ga bij de coniferenkring linksaf. Ga vervolgens linksaf bij de kruising met rechts het open
veld.
WP3-N 52° 13.132 E 005° 56.412
Geboortemaand Hilje Talens=C
Bij de eerstvolgende kruising staat u recht tegenover een meters hoge rododendron.
De rododendron is een struikachtige boom die zijn leerachtige bladeren niet tegelijk verliest. De bladeren glimmen aan de bovenzijde en aan de onderzijde zijn ze lichter van kleur. Bij warm en droog weer hangen de bladeren om de verdamping minimaal te houden. Wanneer in mei de puntige bloemknoppen openspringen ontvouwen zich bloemen in pasteltinten waar hommels graag induiken. Op deze begraafplaats is de rododendron met een keur aan bloemkleuren vertegenwoordigd.
WP4-N 52° 13.142 E 005° 56.417
Welk beroep (3 letters) staat op de liggende grafsteen? Woordwaarde stapeltellen=D
Neem vanaf de rododendron het tweede pad rechts dat naar het graf van Siemen Jans Visser leidt, van wie de naam op ooghoogte te lezen is. Ga voor dit graf linksom.
Wanneer links de eerste van een rij gelijke graven verschijnt, staat rechts een metershoge taxus. Deze naaldboom hoort van oorsprong in Nederland thuis; inheems noemt men dat. Tegenwoordig worden jonge loten van de taxus wel ingezameld vanwege de medicinale toepassing. Even verder aan de rechterkant naast deze taxus is een graf (Fam. Sanders) op schilderachtige wijze omlijst door klimop. Hiertegenover staat een monument voor de slachtoffers vliegramp Chr. H.B.S. 7 october 1946.
Maandagmorgen 7 oktober 1946, klas 2 C van de Christelijke HBS in Apeldoorn stond in vier rijen verspreid over het gymnastieklokaal, klaar om een vrije oefening te doen. Boven het Marktplein van Apeldoorn haalde net gebrevetteerde piloot Max Christern zonder toestemming daarvoor allerlei kunstjes uit met de snelle, wendbare Firefly. Hij liet het gas los, zodat het toestel naar beneden dook, en trok vervolgens met brullende motor weer op. Van het Marktplein zette Max Christern koers richting Ribeslaan, waar zijn moeder woonde. Soldaten in een legerkamp aan de Vliegerlaan zagen het toestel aankomen en keken enthousiast naar de stunts. Ook in de Christelijke HBS aan de Jachtlaan hoorde men het toestel laag overkomen, maar de leerlingen mochten niet naar buiten kijken. Rond 11.20 uur kwam de Firefly zo laag bij de grond dat het vliegtuig de schooltoren van de HBS dreigde te raken. De vlieger probeerde dit te voorkomen, maar raakte met de rechtervleugel de linkerhoek van het hoofdgebouw. De brandstoftank aan de onderzijde van de Firefly raakte de gymzaal en scheurde open. De brandstoftank vatte vlam en boorde zich door het dak van het gymnastieklokaal. De hels brandende benzine overstroomde de jongens, tientallen overleden er, sommigen ter plekke, anderen later in het ziekenhuis. Vijf overleefden zwaar gewond de ramp.
Het toestel vloog in enige bomen achter de school en sloeg te pletter. Max Christern kwam in de crash om het leven. De moeder van de vlieger overleed door de gebeurtenissen aan een hartaanval. Voor de overlevenden-gewonden na herstel en toeschouwers- was het daarna: Terug naar school en werd er met geen woord meer over de ramp gesproken. Van rouwbegeleiding had nog nooit iemand gehoord, van traumaopvang ook niet.
WP5-N 52° 13.156 E 005° 56.482
Hoeveel leerlingen zijn omgekomen bij deze vliegramp? Aantal=E
Ga het eerste pad links in, de laan met links paardenkastanjes. Blijf rechtdoor gaan, ook daar waar het pad zich versmalt. In het gedeelte direct na de versmalling van het pad, pronken in mei en juni links en rechts tussen de graven dieppaarse akeleien en geel Jacobskruiskruid, beide omgeven door wuivende grassen. In deze percelen krijgen bloemen een kans doordat er maximaal twee keer per jaar gemaaid wordt en dat al vijftien jaar lang. Nog vroeger in het jaar geven blauwe sterachtige bloemen van verwilderde bolgewasjes een extra accent. Daar waar de bocht naar rechts gaat, wordt de groene wand links gevormd door de ook in de winter groenblijvende hulstbomen, getooid met rode bessen.
Neem het eerste pad linksaf met op de hoek links het graf van de familie Rattink.
WP6-N 52° 13.053 E 005° 56.426
Bloemenvaas op graf: Som jaartal op de vaas=F
Rechts en links op en naast de graven hebben zich mostapijten gevormd. Grafstenen in de schaduw zijn bij uitstek plaatsen waar mossen zich kunnen vestigen. Kenners hebben hier tal van soorten geïnventariseerd. Deze groene vochtige tapijten zijn een prima kiembodem voor zaden. Door gebrek aan licht op de grond komen de kiemplanten zoals eik, esdoorn en lijsterbes niet tot wasdom. Zonder ingrijpen van de mens zou het hier een dicht bos worden.
Ga bij de T-kruising, oog in oog met het graf van de familie Middelink linksaf.
WP7-N 52° 13.024 E 005° 56.366
Geboortedag dochter Middelink=G
Neem vervolgens het eerste pad links.
Direct links achter het graf van de familie Jeths, vindt de klimop zijn weg naar het licht via de boomstammen. Dit dichte bladerdek, zowel op de grond als aan de stam, vormt een ideale overwinteringsplek voor insecten. Op het open veld rechts zoeken regelmatig grote groepen eksters in het gras naar larven. De begraafplaats is een vogelreservaat in de bebouwde kom: merel, roodborst, winterkoning, boomklever, boomkruiper, mezen, spechten en meer soorten. Het terrein van de begraafplaats vormt als groene long in de wijk een verbindingsweg voor planten en dieren vanuit Berg en Bos naar het centrum en omgekeerd.
Paddenstoelen verschijnen en verdwijnen hoofdzakelijk in de herfst. Ze komen veelal niet op vaste plaatsen terug, maar verrassen de wandelaar ieder najaar door het gehele park. Paddenstoelen zijn opruimers in de natuur. Zij vormen een schakel in de kringloop. In het park wordt de bodem weinig verstoord waardoor de paddenstoelen hun werk kunnen doen. Er zijn veel verschillende soorten te vinden, maar het vraagt speurwerk ze met hun schutkleuren te ontdekken.
WP8-N 52° 13.004 E 005° 56.276
Soortnaam watervogel op graf fam. Jolink? Woordwaarde soort stapeltellen=H
De gebogen rondweg is typerend voor de aanleg in de romantische stijl. Het pad wordt omzoomd door een grote verscheidenheid aan naald- en loofbomen. Hier kan ook de sierlijke roodbruine eekhoorn je pad kruisen.
WP9-N 52° 13.052 E 005° 56.160
Welke dag van de maand is Willem van Campen overleden? Antwoord plus 5=J
Het is mogelijk een slordige hoop veren, een beetje achteraf in de berm aan te treffen. Indien de punten nog aan de verenschacht zitten, duidt dit op eetactiviteiten van een havik of sperwer, die de vogel geslagen heeft. Zijn de uiteinden van de veren afgebeten dan kan er een vos op strooptocht geweest zijn.
WP10-N 52° 13.131 E 005° 56.272
Som geboortejaar gedeputeerde=K
Volg de rondweg tot het open veld rechts.
Links, tegenover het veld is de urnentuin. Bij de ingang van de urnentuin staan rododendrons en onze ‘kerstboom’ die we onterecht in december toezingen en betitelen als ‘dennenboom’. Deze boom met zijn korte, stekelige naalden rondom de tak is een fijnspar; ook weer groenblijvend in de winter. Alle bomen in dit ‘monumentale park’ hebben sierwaarde, vormen een rustgevende oase voor de laatste rustplaats van mensen. Vooral de coniferen, die ’s winters hun groene naalden houden, zijn rijkelijk vertegenwoordigd. Ze bieden een sfeervol groen decor ook in kille tijden.
WP11-N 52° 13.087 E 005° 56.296
Grafnummer Grietje & Luurt Hoeksema stapeltellen=L
WP12-N 52° 13.141 E 005° 56.328
Hoeveel gaten heeft het aardewerk vogelnestkastje?=M
WP13-N 52° 13.156 E 005° 56.380
Letterwaarde 1e letter plaats van sneuvelen Ds Timens=N
WP14-N 52° 13.157 E 005° 56.401
Som overlijdensjaar korporaal=P
Cachelocatie:
N 52° 13.(A+B+C+D+E+F+G+H+J+K+L+M+N+P)+7
E 005° 56.(A*L)*(P/N)+98
SVP voorzichtig openen en weer goed sluiten. Voorzichtig weer verbergen en weer goed camoufleren! HIJ HOEFT ECHT NIET KAPOT!!
Additional Hints
(Decrypt)
Avf va mjnegvt iynx