Stadswandeling Steenwijk Multi-Cache

Stadswandeling Steenwijk

Steenwijk, een stad met een woelige geschiedenis. Voor het eerst vinden we de naam  in de geschiedenisboeken in 1141, toen de bisschop de kerk schonk. In de dertiende  eeuw kreeg Steenwijk stadsrechten. De stad was het meest noordelijk steunpunt voor de bisschop van Utrecht en vervulde een belangrijke rol in de verdediging van het bisdom tegen de Friezen en de Stellingwervers. Aanvankelijk was Steenwijk alleen maar omgeven door een verdedigingswal. In het begin van de 15^e eeuw werd er ook een gracht omheen  gegraven en werden er poorten gebouwd. Ook maakte Steenwijk naam als handelsstad  met een rechtstreekse waterverbinding naar de Zuiderzee. Het belangrijkste product was turf, dat via de haven van Blokzijl naar Holland werd geëxporteerd. De grootste bekendheid heeft Steenwijk toch opgedaan als vestingstad. In de 80-jarige oorlog zijn verschillende veldslagen om Steenwijk uitgevochten en is de stad verschillende malen ingenomen en geplunderd. Een deel van de toen gebouwde verdedigingswerken zijn nu “opnieuw” zichtbaar.

Deze wandeling is ca. 4,5 kilometer lang. U kunt uw auto parkeren bij waypoint N 52 47 237  E 006 07 401

Waypoint : N 52 47 282  E 006 07 165

Dit is de “ Burgemeestersbank “ gebouwd in 1940 ter gelegenheid van het 25- jarig ambtsjubileum van burgemeester A.H. Goeman Borgesius ( 1883-1961). Achter dit monument ziet  u de looiersgracht, deze heeft de naam te danken aan het feit, dat vroeger aan deze gracht veel leerlooierijen waren gevestigd die voor hun productieproces water uit de gracht gebruikten.

Waypoint : N 52 47 265  E 006 06 880

De Grote- of Sint Clemenskerk is het oudste bouwwerk van Steenwijk. Omstreeks 900 was er op deze plaats al een houten kerk, die later werd vervangen door steen. De huidige kerk is in fasen gebouwd en omstreeks 1500 afgerond. In de kerk zijn nog fraaie muurschilderingen te zien en door een goede restauratie nog verschillende “originele” elementen. De toren is 86 meten hoog. De bouw van de toren duurde tot begin van de 16^e eeuw. In 1558 werd door een zware storm de spits verwoest. Pas bij de restauratie in 1914 werd de toren weer in zijn oorspronkelijke vorm teruggebracht. In de jaren 1997-2001 is de toren opnieuw volledig gerestaureerd. Deze toren kan ook beklommen worden zie onderaan voor de openingstijden.

Vraag : Hoeveel treden bevat deze kerk ?
             - 126
             - 226
             - 326 
Antwoord = A

Waypoint : N 52 47 211  E006 06 846

Hier staat de dubbele pomp en staat hier al sinds 1819. De eerste houten pomp werd in 1810 vervangen door deze dubbele pomp van Bentheimersteen. De pomp maakte tot omstreeks 1910 deel uit van de watervoorziening in Steenwijk. De pomp is jarenlang afwezig geweest maar is in 1953 weer op de oude plek gezet als geschenk van het gemeentebestuur. In 1973 heeft de pomp een grondige restauratie ondergaan. Over de stad verdeeld stonden 16 stadspompen. De gebruikers betaalden pompgeld voor het gebruik ervan. Zij stelden een pompmeester aan om toezicht te houden op gebruik en onderhoud. De armen konden niet meedoen want zij konden het pompgeld niet betalen en waren aangewezen op het water uit de gracht.

Vraag : Hoe heet de ijssalon achter deze pomp ?
-           Boschma’s ijssalon = 1
-           Borgesius ijssalon = 2
-           Clemens ijssalon = 3
Antwoord = B

Waypoint : N 52 47 248  E 006 06 747

Hier was vroeger het sluisje in de Aa aan de Woldpoort. Bij de sloop van de Woldpoort in 1930 is het sluisje aan het zicht onttrokken en alleen de brug bleef  over. Jaren daarna hebben ze ook de brug verwijderd.  Ze hebben het sluisje weer opnieuw opgegraven en weer in de staat teruggebracht in 2008 zoals het omstreeks 1900 was alleen de sluisdeuren is tot op heden nog de vraag of die er weer inkomen.  

Waypoint : N 52 47 235  E 006 06 703

In de jaren rond 1632 liet de gemeente het Steenwijkerdiep graven om de vaarverbinding naar Blokzijl te verbeteren. In die tijd moet ook het Veerhuis aan de haven zijn gebouwd, als herberg en pleisterplaats.

Waypoint : N 52 47 237  E006 06 509

In 1632 was de haven klaar en kon het eerste schip van Steenwijk naar Blokzijl varen en had dus een rechtstreekse verbinding met de Zuiderzee. De belangrijkste bron van inkomen was turf. Het eerste gedeelte van het Steenwijkerdiep, van het Veerhuis tot het nieuwe Steenwijkerdiep is in 1954 gedempt om ruimte te scheppen voor de vrachtauto.  Langs deze haven hadden zich allemaal bedrijven gevestigd.

Vraag : Hoe heet het restaurant aan uw linkerhand ?
-           Dynasty = 1
-           De Chinese muur = 2
-           Fong Sheu = 3
Antwoord = C

Waypoint : N 52 47 202  E 006 06 467

Hier gaat u het park Rams Woerthe betreden.  Rams Woerthe werd oorspronkelijk gebouwd in een uitgestrekt weidelandschap, wat volgens Jan Hendrik Tromp Meesters niet paste bij de weelderige villa. Daarom huurde hij de bekende tuinarchitect Copijn uit Utrecht in, om een park aan te leggen. Tropische planten, bloemen, struiken, vogels en herten werden aangevoerd. Hij liet zelfs volwassen bomen planten omdat hij niet tegen een park-in-de-groei wilde aankijken. Het park is aangelegd in de Engelse Landschapsstijl : geen belijningen en symmetrie, maar speelse vormen. Perfect passend bij de Jugendstil van de Villa. Mocht u de tijd hebben is dit een mooie park een bezichtiging waard. Om het volgende waypoint te vinden kunt u door dit park heen.

Vraag : Hoeveel poppetjes staan er in het logo op dit bord ?
Antwoord = D

Waypoint : N 52 47 116  E 006 06 800

De villa Rams Woerthe is gebouwd als woonhuis voor Jan Hendrik Tromp Meesters, één van de zonen van Salco Tromp Meesters die met zijn stoomhoutzagerij rijk geworden is. Het gebouw is ontworpen door het Amsterdamse architectenbureau A.L. van Gendt en Zonen, die ook het Concertgebouw hebben ontworpen. In die tijd een uiterst modern ontwerp, gebaseerd op de Jugendstil, maar vooral geïnspireerd door de Engelse Landhuisstijl. Voor in het gebouw zijn de belangrijke kenmerken van de Jugendstil heel goed te zien.

Toen de villa in 1899 gereed was kon Tromp Meesters trots zijn op het resultaat;  beroemde kunstenaars hadden een bijdrage geleverd : Co Breeman zorgde voor de wandschilderingen en de beroemde glaswerkers A. le Compte en J. Stühl hebben het fraaie glas in loodraam gemaakt in de grote hal. Het park is aangelegd door Copijn, geheel in sfeer van de Engelse landschapsparken.

Voor de villa staat het monument ter nagedachtenis aan de gevallenen in de tweede Wereldoorlog, gemaakt door de in Steenwijk geboren beeldhouwer Hildo Krop. U kunt de villa van binnen ook bekijken de openingstijden staan onderaan.

Waypoint : N 52 47 128  E006 06 851

Hier gaat u de trap op en wandelt een klein stukje over de wallen. Mocht u hier niet trap op kunnen komen kunt u ook door het centrum naar het volgende waypoint. De wallen en grachten waren belangrijke onderdelen in de verdedigingsmogelijkheden van de stad. In de loop der jaren werden steeds meer wallen geslecht en grachten gedempt. Dankzij een belangrijke restauratie zijn een groot gedeelte van de wallen en grachten in de oorspronkelijke staat teruggebracht.

Waypoint : N 52 47 112  E006 07 062

Van de oude Onnapoort is niets meer terug te vinden. De loopbrug zou als een moderne vervanger van de vroegere Onnapoort gezien kunnen worden. Deze oude Onnapoort wordt genoemd als uitvalsweg over de Steenwijker Kamp naar Onna en was altijd de zwakste schakel in de verdedigingswerken. Na het beleg van Steenwijk is in 1592 deze poort gesloten en de wal is toen doorgetrokken. De boeren van Onna waren het hier helemaal niet eens, want zij moesten zondags een omweg maken om naar de kerk te kunnen komen. Daarom is in 1594 de oude toestand weer hersteld. Tot 1623, toen is de poort alsnog afgebroken en de doorgang weer dichtgemaakt. In 1855 is een gewone weg aangelegd en was de doorgang weer open voor boeren en burgers.

Vraag : welke kerk ziet u hier ?
-           Gereformeerde kerk = 1
-           Doopsgezinde kerk = 11
-           Katholieke kerk = 21
Antwoord = E

Waypoint : N 52 47 197  E 006 07 013

Vraag : Wat staat er aan de rechterkant van het voormalig kantongerecht ?
-           Brievenbus  = 200
-           Parkeerautomaat  = 400  
-           Bushokje   =  600
Antwoord = F

Waypoint : N 52 47 217  E 006 07 042

In 1488 wordt reeds melding gemaakt van de aanwezigheid van een boterwaag in Steenwijk. Het huidige gebouw dateert uit 1642. Er zijn 2 gevelstenen aangebracht : links de godin Themis (gerechtigheid) en rechts het stadwapen. In verband met een geringe aanvoer (o.a. door de opkomst van de zuivelfabrieken) is de boterwaag in 1907 opgeheven.

Waypoint : N 52 47 210  E 006 07 092

Dit poortje is het restant van het bejaardenhofje, gebouwd met de opbrengsten uit een legaat van de in 1650 overleden Harmen van Swinderen, kanunnik van het Kapittel van de Sint Clemenskerk. Het stadsbestuur van de Stad Steenwijk bracht het legaat onder in de “ Swindermanstichting “. Uit de opbrengsten van het legaat liet de Stichting de Latijnse school bouwen en ook de Swindermanshuisjes voor armlastige burgers. De bewoners van de huisjes moesten behalve bejaard ook in Steenwijk geboren zijn en een deugdzaam leven hebben geleid. Het enige dat de bewoners verplicht waren te doen was bidden tot God en hem danken voor de gemeenschappelijke welvaart. Links van het Swindermanspoortje is nu het Restaurant Rhodos dit was vroeger de Latijnse school.

Vraag : Welk bekend biermerk ziet u boven de deur hangen aan de linkerkant ( Rhodos)
-           Hertog Jan = 100
-           Amstel = 200
-           Heineken = 300 
Antwoord = G

Waypoint : N 52 47 261  E 006 07 239

Johan van den Kornput (ook wel Cornput ) (Breda , april 1542 - Groningen, september 1611) was een Nederlandse militair tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Hij maakte een plattegrond van Steenwijk tijdens het Beleg van 1580-1581 ter verdediging van de stad met daarop het verloop van de krijgsverrichtingen. Het is dan ook aan hem te danken dat de stad het zolang kon uithouden om de Spanjaarden buiten de wallen te houden .Na 1582 verdiepte hij zich meer in de krijgskunst en ontwikkelde zicht tot architect van verdedigingswerken en oorlogswerktuigen.  Tussen 1939 en 1998 had de Koninklijke Landmacht een naar hem genoemde kazerne in gebruik in Steenwijk. De kazerne werd in 1998 afgestoten door Defensie en was daarna tot 2004 in gebruik als asielzoekerscentrum. Het terrein is tegenwoordig in eigendom bij de gemeente Steenwijk, die het Van den Kornputkwartier heeft bestemd voor woningbouw. 

Vraag : Hoeveel bulten (kogels) zitten rondom de onderkant van het standbeeld ?
Antwoord = H

Waypoint : N 52 47 237  E 006 07 401

Vraag : Neem de 2^e letter van deze bank en neem de letterwaarde ervan. Antwoord = I

Waypoint : N 52 47 202  E 006 07 584

Vraag : Welk woord staan er op huis nummer 56
-           Dorpsverpleging = 111
-           Stadsverpleging = 121
-           Wijkverpleging =131
  Antwoord = J

A - B - C - D - E = YYY
F + G + H + I + J = ZZZ 

De cache ligt op N 52 47 YYY  E 006 07 ZZZ

Maandag : 13.00 - 17.00 uur
Dinsdag t/m vrijdag : 10.00 - 12.00 en van 13.00 - 17.00 uur
Zaterdag en zondag : gesloten

In juli en augustus : dinsdag t/m vrijdag : 10.00 - 17.00 uur
In juli en augustus : zaterdag : 11.00 – 17.00 uur 

Kosten : Volwassene 1 euro p.p
                Kinderen 0,50 p.p
Adres : Markt 64 0f waypoint N 52 47 197  E 006 07 013

 
Openingstijden VVV :

Maandag : 13.00 – 17.00 uur
Dinsdag t/m vrijdag : 10.00 – 17.00 uur
Zaterdag : 10.00 – 16.00 uur 

Adres : Markt 60 of waypoint N 52 47 197  E006 07 013

 
Openingstijden St. Clemenstoren :

Juli – augustus
Dinsdag t/m vrijdag : 11.00 – 16.00 uur
Zaterdag : 10.00 – 15.00 uur
Kosten 1 euro p.p

Openingstijden Villa Ramswoerthe : 

Maandag, woensdag en donderdag : 11.00 – 16.00 uur