De Gele Brug Traditional Geocache

Nadat de Zuidplas tegen 1840 was drooggelegd kreeg de Nieuwerkerkschelaan (nu: Parallelweg-zuid) een brug over de ringvaart die bij de Nieuwerkerkse dorpskerk uitkwam. Zowel de Dorpsstraat als die laan kwamen dus met een T-kruising op de Kerklaan uit. Die kruisingen lagen een tweehonderd meter uit elkaar. Men wordt buiten aan dat oude trace nog altijd aan herinnerd door de slinger die in de Parallelweg-zuid. Die kwam er toen de brug werd verplaatst, nadat al eerder van de driesprong van de Kerklaan met de Dorpsstraat een viersprong werd gemaakt. Het archief van de fusiepolder Esse, Gansdorp en Blaardorp bevat eigendomsbewijzen uit al 1848 van een perceel 'Buurtpad'. (Het onverveende oude dorp bleef bij dezelfde Essepolder horen als het onverveende bovenland aan de IJssel, het Hitlandgebied-van-nu.) Metselaar Hendrik de Wit, timmerman Willem Romeyn en schilder Gerrit van der Wilt bouwden in 1848 een brugwachterswoning. Het genoemde Buurtpad was het verlengde stukje Dorpsstraat tussen de Kerklaan en de ringvaart, waar ook het raadhuis aan verrees, zij het met de voorkant naar de Kerklaan (nu de plek van Kruidvat). In 1878 droeg die polder Esse, Gans- en Blaardorp de eigendom van het Buurtpad over aan de gemeente en die ging het pad deftig bestraten. Daarna, in 1881, droeg de polder Esse, Gans- en Blaardorp de brug en het brugwachtershuisje over aan de Zuidplaspolder. Het was een onderdeel van een vroeg 'megacontract'. De polder Esse, Gans- en Blaardorp en de gemeente betaalden bij aan de Zuidplaspolder en de recognitie van de laatste aan de eerste polder verviel daarbij ook. (De Esse, Gans- en Blaardorppolder en de Kortland- en Kleinpolder zagen daarbij ook af van hun vergaderrecht in de oude Rechtkamer in het schoolhuis van de gemeente - nu Dorpssraat 51 - en hun archieven mochten daarbij naar de raadhuiszolder. Alles was omdat de bovenmeester er een kamer bij wilde hebben!) De Zuidplaspolder liet er geen gras over groeien en hun eerste opzichter, L. Exalto uit Moordrecht, ontwierp een nieuwe ophaalbrug. Het bestek werd keurig gedrukt bij J. van Bentum & Zoon in Gouda. De omschrijving van het eerste artikel is duidelijk: 'Het werk bestaat in het amoveren der val- of ophaalbrug over de ringvaart van den Zuidplaspolder te Nieuwerkerk a/d IJssel, nadat eene behoorlijke vaste noodbrug voor gewoone voertuigen en voetgangers zal zijn daargesteld en het bouwen van eene nieuwe houten val- of ophaalbrug ter plaatse van de tegenwoordige, doch met gemetselde van hardsteenen dekstukken voorziene hoofden, waarop ijzeren leuningen.' Beide brughoofden moesten worden gefundeerd op minstens twintig heipalen. Prachtig is de passage over de vulling van de balans van het hameigebint: '…tot welke ballast den aannemer oude roosterijzers en dergelijke uit de machines te Kortenoord zullen worden verstrekt.' (En die machines waren de gemalen daar.) De aanbesteding vond op 6 juli 1882 plaats in hotel 'De Zalm' in Gouda en dat was en is aan de Markt pal naast de Waag. Gegund werd het werk aan timmerman Gerrit van Otterloo (1839-1912) uit Waddinxveen.

In 1934 legde de polder een beschoeiïng bij de brug aan. In 1940 verving men een landhoofd. In 1950 werden brug en brugwachtershuisje door de Zuidplaspolder overgedragen aan de gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel. Gelukkig plaatste het rijk de Gele Brug rond 1968 op haar monumentenlijst en moest de gemeente als eigenaar hem dus sparen. De brugwachterswoning was daar niet bijzonder genoeg voor en ging later dan ook tegen de vlakte