Jesteś w Łazienkach Królewskich?
Weź udział w scenariuszu Adventure Lab Cache i zdobądź 5 dodatkowych keszy w parku!
Are you in Łazienki Królewskie?
Take part in the Adventure Lab Cache scenario and get 5 additional caches in the park!
Get the official app. Learn more.
Ogród Modernistyczny to odpowiadająca ogrodowym trendom stylistycznym XX wieku kompozycja południowej części Łazienek Królewskich, położona wzdłuż Alei Chińskiej. Modernizm widać również w zachodniej części parku, w pobliżu pomnika Fryderyka Chopina.
Moda lat 20. i 30. oraz 60. XX wieku nadała terenom przyległym do Ogrodów Królewskiego i Romantycznego odmienny charakter. Ogród Modernistyczny I połowy XX wieku różni się od ogrodów z XVIII i XIX wieku rozplanowaniem, kompozycją, nowymi regułami sadzenia drzew i krzewów oraz doborem gatunków roślin. Odzwierciedla trendy nie tylko polskiej, ale i europejskiej sztuki ogrodowej modernizmu.
W układzie przestrzennym łatwo dostrzec zwielokrotniony kwadrat, koło oraz punkty, podkreślające ważne miejsca w ogrodzie. Jedna jego część ma formę geometryczną, druga - odzwierciedla naturalistyczne tendencje. W południowo-wschodnim fragmencie Ogrodu Modernistycznego, w czasach przedwojennych, usytuowano wielki hipodrom, na którym odbywały się zawody jeździeckie. Drewniane trybuny spłonęły we wrześniu 1939 roku.
Część geometryczna i naturalistyczna
Kompozycję części geometrycznej podkreślają szpalery z cisów i prostokątne trawniki z piennymi różami, rosnącymi wzdłuż ich krawędzi. Tuje w narożach i cisy w gabinetach sprawiają, że ogród ma charakter monumentalnej kompozycji. W centrum, w basenie wodnym, stoi biała marmurowa rzeźba. Jest to Jutrzenka, Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej, przedstawiająca akt młodej, uśmiechniętej kobiety przysłaniającej czoło. Opracowana z dużym wyczuciem bryła, to dobry przykład polskiej rzeźby w duchu moderny.
Zamknięta w prostych podziałach część geometryczna ogrodu łączy się od południa z kontrastującą częścią naturalistyczną. Tworzy ją duża łąka kwietna, okolona krótko przystrzyżonym trawnikiem i wijącą się ścieżką, wzdłuż której rosną drzewa owocowe; kwitnące bogato wiosną różne odmiany jabłoni, czereśnie i wiśnie. Zobaczymy tu też zimozielone świerki, lipy i kasztanowce. Przestrzeń ogrodu uzupełniają krzewy rododendronów i bogate runo.
Jutrzenka
Jutrzenka (zwana także przez autorkę Poganką) to rzeźba z białego marmuru autorstwa wybitnej polskiej rzeźbiarki Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej. Przedstawia personifikację Jutrzenki - bogini zorzy polarnej i świtu. Jest ona przedstawiona jako młoda, naga kobieta wypatrująca porannego brzasku.
Jutrzenka znana była też jako Aurora lub Eos. Według mitologii, ta "różanopalca" bogini otwierała bramę nieba przed wozem słonecznym. W sztuce ukazywano ją zwykle jako delikatną niewiastę o subtelnej urodzie.
Posąg powstał w 1919 r., ustawiono go w południowej części Łazienek w latach 30. XX w. Rzeźba wpisuje się w program symboliczny Łazienek Królewskich. Sam Stanisław August, na plafonie Teatru Królewskiego w Starej Oranżerii, porównał się do Apolla, boga słońca.
Source: https://www.lazienki-krolewskie.pl/pl/ogrody/ogrod-modernistyczny-xx-wieku
https://www.lazienki-krolewskie.pl/pl/rzezby/jutrzenka
Photo by: Waldemar Panów
The twentieth-century modernist garden
The Modernist Garden in the southern part of the Royal Łazienki, with corresponding style and trends, extends along the eastern edge of the Chinese Avenue. The composition of this type of garden is also visible in the western part of the Łazienki, close to the Fryderyk Chopin Monument. The changing fashions in the 1920s, 1930s and 1960s resulted in the Royal and Romantic gardens having a different style which demonstrates the new principles governing the creation of a garden.
Modernist gardens of the first half of the twentieth century differed from eighteenth- and nineteenth-century gardens in their layout, composition, new rules for planting trees and hedges as well as in the selection of plants. The garden is a representation of not only Polish but also European garden art of the Modernist era.
In the garden’s spatial composition, it is easy to discern multiple squares and circles and points which accentuate important places within the garden. One of the parts is dominated by geometrical forms, while another features naturalistic tendencies in garden art.
Aurora
Aurora (also called “the Pagan Woman” by its sculptor) is a white marble sculpture made by a notable Polish sculptor, Zofia Trzcińska-Kamińska. It is a personification of Aurora - goddess of the Aurora phenomenon and dawn. She is depicted as a naked young woman searching for the morning light with her eyes.
Aurora was also known as Eos. According to the mythology, this rosy-fingered goddess would open the gates of heaven for the sun chariot. In art, she was often shown as a fragile woman of delicate beauty.
The statue was made in 1919, and was placed in the southern part of the Royal Łazienki in the 1930s. The sculpture is part of the symbolic plan of the Royal Łazienki. Stanisław August himself compared his likeness with Apollo, the god of the Sun, on the plafond of the Royal Theatre in the Old Orangery.
Source: https://www.lazienki-krolewskie.pl/en/ogrody/ogrod-modernistyczny-xx-wieku
https://www.lazienki-krolewskie.pl/en/rzezby/jutrzenka