|PW9| Żelazna Traditional Geocache

O miejscu, w którym się znajdujesz, można opowiedzieć wiele różnych historii.

There are a few different stories about the place you've visiting now.

Żelazna 16 to adres kamienicy, którą widzisz na zdjęciu powyżej i przy której stoisz. Po jej elewacji widać, że stoi tu od ponad 75 lat - ściana jest poryta śladami po pociskach. W czasie powstania warszawskiego ten budynek stanowił część tzw. Żelaznej Reduty - razem z Dworcem Pocztowym stojącym wtedy na sąsiedniej działce (budynek został zburzony kilka lat temu) zostały zdobyte przez powstańców Zgrupowania AK "Chrobry II" na początku powstania i utrzymane aż do kapitulacji Warszawy.

Żelazna 16 is the address of the tenement house you see in the picture above and by which you stand. Its façade shows that it has been standing here for over 75 years - the wall is covered with bullet holes. During the Warsaw Uprising this building was part of the so-called Iron Redoubt - together with the Post Office Station standing on the neighbouring parcel (the building was demolished several years ago) were captured by the insurgents of the Home Army Group "Chrobry II" at the beginning of the Uprising and maintained until the capitulation of Warsaw.

Najważniejszym chyba zadaniem żołnierzy "Chrobrego" było zablokowanie linii średnicowej. Dzięki temu hitlerowcy nie mogli wykorzystywać pociągów pancernych do ostrzału miasta.
O historii Zgrupowania "Chrobry II" i Żelaznej Reduty możesz przeczytać w książce "Żelazna Reduta" napisanej przez dowódcę oddziału tam walczącego: Zbigniewa Bryma - ps. "Zdunin".
Wywiad ze Zbigniewem Brymem znajduje się na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego [LINK].

Probably the most important task of "Chrobry" soldiers was to block the railway cross-town line. As a result, the Nazis could not use the armoured trains to fire at the city.
You can read about the history of "Chrobry II" and Zelazna Reduta Groups in the book "Żelazna reduta" written by the commander of the unit fighting there - Zbigniew Brym "Zdunin".

Chciałabym przytoczyć jeszcze jedną historię, chyba dość nietypową.

Oddajmy głos Laudańskiemu [Juliusz Bogdan Deczkowski] z kompanii „Rudy”, plutonu „Alek”:

I would like to tell you one more story, probably quite unusual.

Let us give the floor to Laudański [Juliusz Bogdan Deczkowski] from the company "Rudy", the "Alek" platoon:

Kompania nasza zaczynała Powstanie prawie bez broni. Broń z magazynu Małego Jacka [Jacek Karpiński] dojechała z ulicy Idzikowskiego tylko do ulicy Żelaznej. Przed wiaduktem łączącym Żelazną z Alejami Jerozolimskimi harcerze ubezpieczający furmankę załadowaną bronią dostali się w ogień niespodziewanej strzelaniny. Furmanowi udało się jeszcze przejechać przez wiadukt i skryć w najbliższej bramie. W tym samym momencie oddział powstańczy z ulicy Żelaznej rozpoczął budować barykadę. Nim Orkan [Henryk Pielaszek] i woźnica zorientowali się w sytuacji, furmanka była już na barykadzie, a broń rozebrał miejscowy oddział AK. Jacek ciężko ranny kulą w kręgosłup pozostał po drugiej stronie wiaduktu. Na drugi czy trzeci dzień Powstania Orkan zameldował dowódcy kompanii „Rudy” Andrzejowi Morro [Romockiemu] swoje przybycie. Zamiast broni Orkan oddał papierek zaświadczający, że broń została zabrana przez oddział AK z ulicy Żelaznej.

~ "Pamiętniki żołnierzy batalionu >Zośka<"

Our company started the Uprising almost unarmed. Weapons from the magazine of Mały Jacek [Jacek Karpiński] arrived from Idzikowskiego Street only to Żelazna Street. In front of the viaduct connecting Zelazna Street with Jerozolimskie Avenues, the scouts insuring the wagon loaded with weapons got into the fire of an unexpected shooting. Furman managed to get through the viaduct and hide it in the nearest gate. At the same time the insurgent unit from Zelazna Street started to build a barricade. Before Orkan [Henryk Pielaszek] and the coachman realized the situation, the wagon was already on the barricade and the weapon was dismantled by the local Home Army (AK) unit. Jacek, seriously wounded with a bullet in his spine, remained on the other side of the viaduct. On the second or third day of the Uprising Orkan reported his arrival to the commander of "Rudy" company Andrzej Morro [Romocki]. Instead of guns, Orkan gave away a paper certifying that the gun was taken by a Home Army unit from Żelazna Street.

~ "Memoirs of the soldiers of the battalion >Zoska<".