Het Wekeromse Zand is een bijzonder rustig wandelgebied. Je treft er een flink stuk open stuifzand aan met indrukwekkende vergezichten. Honderdvijftig jaar geleden moeten grote delen van de Veluwe er zo uitgezien hebben.
Het gebied dankt haar naam niet aan het nabijgelegen dorp Wekerom, dat pas na 1905 ontstond. Al in 996 was er sprake van het "Wicherumlo", het bos van Wicherum. In de loop der jaren werd Wicherum gewoon Wekerom. De omgeving van het Wicherumlo kent een lange akkerbouwtraditie, zoals onder meer blijkt uit de Celtic fields welke zich overigens buiten de afrastering van het Wekeromse Zand bevinden.
Niet alleen is het Wekeromse Zand prachtig om in te wandelen, het is ook van belang voor de diverse bijzondere planten en dieren die in of rond het stuifzand leven.
Het Wekeromse Zand als bedreiging
Rond 1825 was het Wekeromse Zand met zijn omgeving een van de meest woeste gebieden op de Veluwe. De ongeveer 330 ha. stuifzand bedreigde voortdurend de akkerbouw. Generaties van boeren beschermden hun landbouwgronden door het opwerpen van een wal aan de oostkant van het gebied. Deze wal, beplant met vooral eiken en enkele beuken is nog steeds een markante grens tussen wildernis en cultuurland en biedt de wandelaar unieke vergezichten en doorkijkjes. Vanaf het einde van de 19e eeuw slaagde men er in, door bebossing met grove dennen, de stuifzanden terug te dringen en vooral na de oprichting van Staatsbosbeheer in 1899 ging de bebossing in verhoogd tempo door.
Het Wekeromse Zand bedreigd
In 1960 zijn hierdoor enkele stuifzanden, zoals het Maanderzand, geheel verdwenen en hetzelfde lot leek het Wekeromse Zand te ondergaan. Er dreigde voor Het Wekeromse Zand nog een ander gevaar. Eind 19e eeuw werden de buurtgronden onder de buurtbewoners verdeeld en viel het Wekeromse Zand uiteen in tientallen percelen. De ramp van ontginning hiervan werd voorkomen door Ir. R. Dinger, notaris te Lunteren, die de kern van het gebied bij stukjes en beetjes opkocht, om zo een beheersbaar stuifzand als natuurmonument voor het nageslacht te bewaren.
Het Wekeromse Zand beschermd
Notaris Dinger verkocht het Wekeromse Zand in 1930 aan de heer E.H. Kerkhoven, die eveneens het behoud van het Stuifzand nastreefde. In 1956 kwam het Wekeromse Zand in handen van Het Geldersch Landschap en daarmee werd een begin gemaakt met het herstel richting oorspronkelijke staat. In 1972 en 1973 werd 35 ha bos gekapt om de wind weer meer vrij spel te geven, zodat het stuifzand zich weer wat kon uitbreiden. In 1993 zijn moeflons uitgezet en is er nog meer bos gekapt.
Het Wekeromse Zand als tussenstation voor zeldzame heidekoeien
Sinds de zomer van 2007 begraast een aantal runderen van een zeldzaam Deens ras een afgerasterd heidegebied. Door middel van kruising van twee soorten tracht men de kleine bonte heidekoe terug te fokken, die vroeger op de Veluwe voorkwam. De laatste Nederlandse heidekoe is rond 1950 gestorven.
Zie voor meer informatie de natuurkaart van Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen.
Het Wekeromse Zand is een uniek natuurmonument, waar zorgvuldig mee omgegaan dient te worden. Daarom uitdrukkelijk je aandacht voor het volgende:
Respecteer de lokale regelgeving.
Honden zijn op het Wekeromse Zand absoluut NIET toegestaan.
Blijf OVERAL op de paden, laat je niet tot doorsteekjes verleiden.
De cache ligt goed bereikbaar verstopt, op slechts 2 meter vanaf het pad.
Graven en wroeten is niet toegestaan en ook absoluut niet nodig.
Trek voor de tocht rustig een paar uur uit. Neem je gemak en geniet van de omgeving. Het is hier te mooi om even snel doorheen te racen. Op het zand kan het - ook in het voor- en najaar - erg warm zijn. Het grootste deel van de tocht voert door de omringende bossen, maar zorg dat je voldoende drinkwater bij je hebt. Vanzelfsprekend laat je geen troep achter.
Cachebeschrijving
Update per 4 juni 2017
Omdat er een flinke uitbreiding van het rustgebied is doorgevoerd, moest de route gedeeltelijk worden aangepast. Jammer dat daarbij een aantal kleinere dwarrelpaadjes zijn vervallen.
WP01: N52° 06.725 E5° 40.867
Dit is het startpunt van de wandeling, met voldoende parkeergelegenheid.
Aan de oostzijde van de parkeerplaats staat een gedenkbord.
Vraag A:
In welke maand is Robert omgekomen?
Ga nu het hek door en sla dan rechtsaf richting WP02. Breng eventueel een bezoek aan de wildobservatiepost.
WP02: N52° 06.197 E5° 40.626
Je ziet hier een richtingaanwijzing naar het middelpunt van Nederland.
Vraag B:
Hoeveel meter ben je hier van dat middelpunt verwijderd? Tel het 2e en 3e cijfer bij elkaar op.
WP03: N52° 06.135 E5° 40.220
Hier staat een routepaaltje.
Vraag C:
Hoeveel driehoeken zitten er op de kop van het paaltje?
WP04: N52° 05.891 E5° 40.509
Ook hier staat een paaltje met routeaanwijzingen.
Vraag D:
Welke route wordt aangeduid met een getal dat uit twee gelijke cijfers bestaat? Tel die twee cijfers bij elkaar op en je hebt de waarde voor D.
Op ca. 180 meter voor WP05 zie je enkele zeldzaam mooie beuken. Deze zijn daar ooit gepland om duiven te lokken. Dit zijn beuken zoals ze behoren te zijn als ze solitair staan, namelijk met takken en bladerdak tot bijna op de grond. Op deze wijze beschermt de beuk zijn stam met dunne schors tegen verbranding door de zon. Als je hier wat rondkijkt zie je ook mooie vliegdennen op de heide staan.
WP05: N52° 05.790 E5° 41.010
Hier kom je bij een bankje. Ga hier een poosje zitten genieten van het prachtige uitzicht over het gedeelte waar in 1973 zo`n 35 ha. bos werd gekapt om het stuifzand gelegenheid te geven zich uit te breiden. Hier is dus een nieuw stuk stuifzand in wording en je kunt duidelijk zien dat hier en daar het zand al vrij komt.
Vraag E:
Uit hoeveel planken bestaat het zitgedeelte (dus zonder rugleuning) en vermenigvuldig dit met 2.
Uitgerust? Vervolg je weg naar WP06.
WP06: N52° 05.566 E5° 41.057
Hier staat een schuur.
Vraag F:
Hoeveel dakramen heeft deze schuur?
Via-punt: WP07: N52° 05.568 E5° 41.580
WP08: N52° 06.126 E5° 41.590
Eén van onderstaande foto's is op deze plek genomen. Welke?
Je hebt nu alle gegevens die nodig zijn om de coördinaten van de cache te berekenen. De cache ligt echter verstopt langs een lastig te vinden paadje. Gebruik om bij de cache te komen daarom onderstaande tussenpunten (WP09,WP10 en WP11) en volg de aanwijzingen. Uiteraard blijf je ook nu op de paden.
WP09: N52° 06.252 E5° 41.516
Neem vanaf WP08 eerst 65 passen in WZW richting (250 graden) en daarna rechts het pad naar WP09.
WP10: N52° 06.469 E5° 41.491
Een klein stukje van de route tussen WP09 en WP10 kan erg glad zijn door mosgroei. Je merkt het snel genoeg als je daar aangekomen bent. Hou dan iets rechts daarvan aan en loop parallel aan het mosveld tussen de bomen door. Dit is misschien niet echt een pad, maar je ziet dat deze weg vaker genomen wordt.
WP11: N52° 06.GFF E5° 40.ACF
Dit is de ingang van het kleine paadje waarlangs de cache verborgen ligt. Het pad zelf ligt ook wat verstopt achter een omgevallen boom.
De cache kun je vinden op: N52° 06.EGB - E5° 40.DBC.
Hij is niet moeilijk verstopt, dus als je tot en met WP11 bent gekomen, kan het eigenlijk niet meer misgaan. Zie eventueel de spoilerfoto.
Succes en veel wandelgenot!