Biały Kościół
Według legendy przy tutejszym kościele mieszkał starzec, który przejeżdżających traktem z Krakowa do Olkusza błagał o ofiarę na pobielenie kościoła – stąd nazwa: Biały Kościół. Wydaje się jednak bardziej prawdopodobne że miejscowość wzięła nazwę od średniowiecznego kościoła murowanego z białego jurajskiego wapienia, który obficie występuje na tym terenie.
Parafia rzymskokatolicka w Białym Kościele należy do najstarszych parafii w Polsce. Choć nie znamy dokładnej daty jej założenia, wiadomo że już 1325 roku ówczesny pleban ks. Jan płacił świętopietrze na rzecz Stolicy Apostolskiej. W średniowieczu miejscowość miała znaczenie strategiczne, gdyż tędy przebiegał ważny trakt z Krakowa na Śląsk. Zapewne dlatego w XIV wieku, na pobliskiej skale górującej nad Doliną Kluczwody, zbudowano zamek, którego relikty można oglądać do dziś.
Dawne inwentarze podają, że kościół parafialny (zapewne drugi) miał na kamiennych odrzwiach wyrytą datę 1411 i był długi na 30 łokci, szeroki na 12 łokci oraz na 9,5 łokcia wysoki. Podobnie jak obecna świątynia, miał sklepione prezbiterium i drewniany strop w nawie. Wówczas nie było jeszcze charakterystycznej wieży, jedynie sygnaturka nad kościołem. Patronem ówczesnego kościoła była św. Maria Magdalena (obecnie jest nim św. Michał Archanioł). Jednak pierwszym patronem, czczonym w tym miejscu od wieków jest św. Mikołaj.
W roku 1876 zabytkowy kościół został rozebrany, a na jego miejscu zbudowano obecny. Do nowego kościoła przeniesiono część wyposażenia, m.in. drewniany krucyfiks, kamienny spód chrzcielnicy, a przede wszystkim obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem.