Scheepskerkhof
Flevoland is één van de grootste “droge” scheepskerkhoven ter wereld. Er zijn maar liefst 435 scheepswrakken aangetroffen, daterend van de 13e tot en met de 19e eeuw. Niet alle wrakken zijn opgegraven. Er zitten er nog 70, onzichtbaar verborgen, in de grond.
Zo'n tachtig jaar geleden was de grond waarop we nu wonen het domein van vissers. Eeuwenlang kruisten honderden schepen de Zuiderzee met passagiers en lading. De zee was lang niet altijd hun vriend. Jaar op jaar eiste ze haar tol: schepen verloren hun lading, een mast brak, een zwaard sloeg los of het ergste… het schip verging met man en muis. In de Flevolandse bodem zijn sinds de droogmaking en ontginning bijna 400 resten van schepen gevonden. Het is het grootste droog gelegde scheepskerkhof ter wereld.
Markeringen in het landschap
Praktisch alle wrakken zijn onzichtbaar verborgen in de grond. Bij hun ondergang zijn ze half in de welke zeebodem gezakt en in de jaren daarna heeft een dikke sliblaag dat wat nog boven de zeebodem uitstak, bedekt. Samen met Nieuw Land Erfgoedcentrum en de Archeologische Werkgemeenschap afdeling Flevoland heeft Landschapsbeheer Flevoland een groot deel van deze 400 scheepswrakken in het landschap gemarkeerd.Het grootste deel van de scheepswrakken is gevonden op wat nu boerenland is. Bijna 200 markeringspalen zijn inmiddels door de boeren geplaatst. Deze blijven een jaar lang staan. De paal is ongeveer 3,5 meter hoog en goed te herkennen aan zijn felle rode bootsymbool. Dit maakt de vindplaats al van verre zichtbaar, als een baken in een drooggelegde zee. Zo wordt als het ware de cultuurhistorie van Flevoland naar boven gehaald: de bodem van de oude Zuiderzee met zijn rijke en soms dramatische geschiedenis wordt zichtbaar.
Kunstwerken
In Almere zijn een aantal scheepswrakken voorzien van een kunstwerk om deze archeologische plekken wat meer onder de aandacht te brengen. Op deze plekken heeft men het wrak onderzocht en daarna afgedekt met plastic om een manier dat er een verhoogde waterstand ontstaat die voor conservering van het scheepswrak zorgt zodat men ooit het wrak alsnog kan lichten. Vaak zijn deze plekken dan ook herkenbaar als een bult in het landschap.
Wrak 12310
De plek waar U nu staat is bekend als "wrak 12310 Vrachtschip". In 1973 werd in sloottaluds op de grens tusen Almere Pampus en Almere Poort een vrachtschip van 16 bij 4,4meter gevonden. Het schip moet na 1670 zijn gezonken. In Almere Poort zijn drie vrachtschepen gevonden en een visserschip. Dit laatste schip is een 'Hollandse boot', een werk- of visboot uit het eerste kwart van de 20ste eeuw. Direct na het onderzoek is het schip afgedekt met een grondlaag.De vrachtschepen In Poort betreffen een 17de-eeuwse platbodem in het Olympiakwartier, een klein 17de-eeuws schip in het Pampushoutkwartier en een laat 16de-eeuws schip in het Europakwartier. In de buurt van dit laatste wrak werd een opmerkelijke vondst gedaan in de vorm van een laatmiddeleeuwse kerkkap. Een verband met het vrachtschip is niet aangetoond. In 1981 kwam er nog een wrak van een klein 17e eeuws vrachtschip van 13 bij 2,5meter tevoorschijn dit schip (12313)was nog geladen met kalk en in het vooronder lag nog wat turf. De kalk werd verwerkt tot metselkalk voor bouw van bv huizen. De metselkalk werd gemaakt inkalkovens, Deze stonden bij havensteden waar schippers van vrachtschepen gemakkelijk de noodzakelijke grondstoffen voor metselkalk konden aanvoer. Dat waren: klaksteen, schelpen en brandstof. De schelpen kwamen vooral van de Waddenzee en van het strand bij Zandvoort, katwijk en Beverwijk. Dit werd vervoord over het IJ en de Zuiderzee. Een boottocht met het veer van AlmereHaven naar Huizen voert langs de gereconstrueerde kalkovens van Huizen. Dit kunstwerk is ontworpen door Simcha Roodenburg en werd op 8 april 2009 onthuld. Het is geinspireerd op een zinkend schip en is een gestileerde weergave van het grillige lijnenspel van mast, ra's en tuigage. Het object van houten balken verwijst naar de kracht van de wind, als heer en meester over het water in vroegere tijden
Conservering
Hoe is het schip dan beschermd? Een scheepswrak dat op het droge ligt, vergaat snel. Een wrak blijft het beste bewaard door het ter plaatse nat te houden, bijvoorbeeld door het onder de grondwaterspiegel te brengen. Het wrak wordt dan ter plaatse ‘ingekuild’. Dat gaat als volgt: eerst wordt een diepe sleuf rondom het wrak gegraven, waarin verticaal een plasticfolie wordt aangebracht. Bovenop het wrak komt plasticfolie met perforatiegaatjes - zodat regenwater bij het wrak kan komen. Tenslotte wordt over het wrak een pakket grond van een meter dik gestort en ingezaaid met gras. Deze maatregelen zorgen er voor dat het grondwater ter plaatse van het wrak zo’n meter hoger komt te staan dan daarbuiten het geval is. In Almere is ongeveer de helft van de wrakken op deze manier beschermd.
De cache
De coordinaten bovenaan de pagina geven de tijdelijke lokatie aan (kavel 700). De eigenaar is bijna altijd aanwezig en respecteer svp zijn lokatie. De originele lokatie van het wrak was gemarkeerd met wrak-infopaaltje helaas is dat door werkzaamheden verloren gegaan. Op de plek zelf kunt u niet komen. Ook dit wrak is een archeologisch monument.
De werkzaamheden buiten naderen zijn voltooiing en de brievenbus is weer wat verplaatst, maar je kan hem niet missen dit bouwproject.
Deze cache is onderdeel van een reeks van 7 caches in iedere cache is een code aanwezig
Kunstwerken en Scheepswrakken nummer 1
Kunstwerken en Scheepswrakken nummer 2
Kunstwerken en Scheepswrakken nummer 3
Kunstwerken en Scheepswrakken nummer 4
Kunstwerken en Scheepswrakken nummer 5
Kunstwerken en Scheepswrakken nummer 6
Kunstwerken en Scheepswrakken nummer 7
Kunstwerken en Scheepswrakken bonus