[PL]
Cmentarz Zydowski w Wadowicach powstal w 1882 roku, kiedy to gmina wyznaniowa w Wadowicach zakupila parcele polozona w pólnocnej czesci miejscowosci, przy drodze do Tomic. Z czasem wzniesiono budynek domu przedpogrzebowego oraz murowane ogrodzenie. W 1894 roku teren cmentarza zostal powiekszony o dzialke o powierzchni 941 metrów kwadratowych. Podobnie jak w innych okolicznych miejscowosciach, organizacja pochówków zajmowalo sie bractwo pogrzebowe Chewra Kadisza.
Obok typowych macew znajdziemy tu nagrobki w ksztalcie kolumn, sarkofagów czy obelisków, wykonanych z marmurów i innych szlachetnych kamieni, a inskrypcje w jezyku hebrajskim - "swietym" jezyku wyznawców judaizmu - czesto ustepuja miejsca epitafiom w jezykach polskim i niemieckim. Teren nekropolii otacza tynkowany mur z cegly, wejscie na cmentarz wiedzie przez budynek pelniacy funkcje strózówki i domu przedpogrzebowego. Umieszczony nad drzwiami hebrajski napis glosi: "Cmentarz zalozony w roku [brak daty] , Wadowice". Do dzis zachowalo sie okolo szesciuset nagrobków. Niektóre macewy posiadaja wspólczesnie zrekonstruowane polichromie oraz slady oryginalnej malatury.
W latach 1992–1993 z inicjatywy przebywajacych poza Polska Zydów wadowickich, a zwlaszcza Dawida Jakubowicza, przeprowadzono renowacje cmentarza, co upamietnia tablica na domu przedpogrzebowym. Kolejne istotne prace restauracyjne wykonano w latach 1997-1999. Nekropolia nadal jest otwarta dla celów grzebalnych.
Wiecej informacji mozna znalezc tutaj.
[EN]
The Jewish Cemetery in Wadowice was built in 1882, when the kehilla purchased a parcel situated near the border with Tomice.
Different types of sandstone, marble, quartzite, red and black granite and terrazzo were used as material to build most of the tombstones, which are for the most part upright matzevot typical to Judaism. There are 566 graves in the cemetery today.
In 1992–1993, on the initiative of the Wadowice Jews living abroad, especially Dawid Jakubowicz, a renovation of the cemetery was carried out which was marked with a memorial plaque on the pre-burial house.
More information here.