Kamp

Kloosterhaar

Het werkkamp Kloosterhaar stond aan de Groenendijk in het gelijknamige dorp en was sinds mei 1938 in gebruik. De in het kamp ondergebracht werklozen werden ingezet bij de ontginning van woeste grond. De mannen mochten eens in de drie weken een weekend naar huis. In het kamp was woonruimte voor 96 arbeiders.

Kloosterhaar bestond uit twee lange woonbarakken, waarin twaalf wooneenheden, een kantine, een keuken met een woongelegenheid voor de kok/beheerder, een washok en een schillenhok.

In april 1939 werd werkkamp Kloosterhaar gevorderd voor het onderbrengen van een detachement Nederlands soldaten die hier de grens moesten bewaken. 10 mei 1940 kwamen de Duitsers ook bij Kloosterhaar de grens over. De Nederlandse soldaten werden krijgsgevangen genomen en werkkamp Kloosterhaar heeft hierna een periode leeg gestaan.

Begin 1942 kregen de Joodse mannen (die door de maatregelen van de nazi’s werkloos waren geworden) een oproep om gekeurd te worden voor tewerkstelling in de werkkampen. Deze keuring stelde weinig voor. Vrijwel iedereen, hoe arbeidsongeschikt ook, werd goedgekeurd.

Hoewel velen het niet eens waren met de maatregel, durfden zij niet te weigeren. Dit mede door het advies van de Joodse Raad om toch vooral gehoor te geven aan de oproep van de bezetter. Bij weigering zouden sancties volgen tegen de weigeraar en zijn familie.</p>

In april 1942 kreeg kok/beheerder G.J. Reusink opdracht het kamp te ontruimen en gereed te maken voor de komst van joodse dwangarbeiders. Op 10 juli 1942 kwam de eerste groep uit de provincie en de stad Groningen op station Mariënberg aan. Van hieruit zijn ze met bussen naar Kloosterhaar vervoerd.

Op de mistige vroege ochtend van zaterdag 3 oktober 1942 moesten de mannen gezamelijk met de joodse mannen van werkkamp Balderhaar, onder bewaking van Duitse soldaten, lopen naar het NS-station in Bergentheim. Vandaar werden ze vervolgens voor de zogenaamde “gezinshereniging” overgebracht naar doorgangskamp Westerbork. Al vanaf 9 oktober daarop werden ze verder op transport gesteld naar onder andere Auschwitz. Slechts enkelen zijn teruggekeerd.

Enige maanden na het vertrek van de joodse mannen werden er burgers uit de gehele kuststreek gehuisvest. Het waren gezinnen ditmaal, waarvan de woningen waren opgeëist om de aanleg van de Atlantikwall te kunnen uitvoeren. Meer dan 300.000 kustbewoners moesten hun huizen ontruimen.
Tot aan de afbraak in 1949 heeft het werkkamp dienst gedaan als evacuatiekamp. Enkele evacués zijn in deze streek blijven wonen.

Parkeer je auto op het Parkeer coordinaat: N52° 29.691' E6° 40.211'
Loop dan naar WP1 Monument: N52° 29.662' E6° 40.279'
Lees het informatiebord bij het monument. Hoeveel Joodse mannen bevonden zich op de peildatum in dit kamp? (B)
In de mobilisatie periode heette werkkamp Kloosterhaar: Grenspost nr. ? (A)