To najcenniejszy zabytek Gniezna, położony na historycznym Wzgórzu Lecha. Pierwszą budowlą było tu oratorium, którego pozostałości można obejrzeć w podziemiach katedry. W roku 970 Mieszko I wybudował tu pierwszy kościół, siedem lat później pochowano w nim jego żonę Dąbrówkę. W roku 1000 spoczęło tu ciało męczennika św. Wojciecha.
Katedra na Wzgórzu Lecha w Gnieźnie przypomina nam o wielu wydarzeniach w dziejach Kościoła i państwa polskiego. To właśnie w Gnieźnie arcybiskupi a później prymasi dokonywali koronacji królewskich. Niejednokrotnie sprawowali urząd Interreksa – to do nich należał tytuł Pierwszego Księcia. Po tych wybitnych postaciach i ich działalności pozostało wiele pamiątek w postaci budowli, ważnych dokumentów i drogocennych fundacji. Wspaniała gotycka katedra wraz z jej podziemiami, niezwykłe Drzwi Gnieźnieńskie, ogromny skarbiec katedralny (trzeci co do wielkości i najstarszy w Polsce – dziś eksponowany w Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej), niezliczona ilość dokumentów i ksiąg (najstarsza pochodzi z roku 800 i znajduje się w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie). Wszystko to znajdziecie Państwo w dawnym, historycznym miejscu – katedrze na Wzgórzu Lecha w Gnieźnie.
Obok znajduje się również pomnik Bolesława Chrobrego. Przedstawia pierwszego koronowanego króla Polski w postawie stojącej. Chrobry w koronie na głowie, wsparty na mieczu, twarzą jest zwrócony w stronę pałacu Prymasowskiego. Postać władcy odlana z brązu ma wysokość 4,75 m i stoi na cokole z piaskowca o wysokości 4 m. Na cokole znajdują się cztery płaskorzeźby i napis „Bolesław Chrobry 1025-1925”.
Ciekawostką jest, że odsłonięcie pomnika miało miejsce trzy razy:
- w 1925 roku - gipsowy odlew na obchody 900. rocznicy koronacji
- w 1929 roku - właściwy pomnik z brązu, którego twórcą był Marcin Rożek, pomnik ten został zniszczony przez Niemców w czasie II wojny światowej
- w 1985 roku - zrekonstruowany pomnik autorstwa Jerzego Sobocińskiego, stojący do dziś