De watermolen Traditional Cache

Op de plaats van dit waterrad heeft ooit een immens grote watermolen met een molengebouw van drie verdiepingen gestaan (een doorsnee watermolen heeft naast de begane grond normaal alleen een zolder).
Reeds in 1466 wordt er hier melding gemaakt van een watermolen. Maar in 1531 wordt er een nieuwe molen gemaakt met een rieten dak. Onbekend is en blijft hoe de voorganger aan zijn einde is gekomen (wellicht brand of verval). Opdrachtgever voor genoemde nieuwbouw is Floris van Egmond, graaf van Buren en pandheer van het Land van Cuijk. In het Rijksarchief te Brussel is het volledige bestek van toentertijd bewaard gebleven. Zo blijkt dat er 44 eikenbomen gebruikt zijn voor de bouw. Rond 1539, nog geen 9 jaar later, vonden er ingrijpende wijzigingen plaats aan en rond de molensluizen omdat zeer hoge waterstanden schade hadden berokkend. Of in deze toestand de molen het jaar 1672 heeft gehaald weten we niet. Wel bekend is dat in dat jaar een compleet nieuwe molen werd gebouwd op dezelfde plaats. Deze molen komt in 1724 in het “nieuws” via een bestek voor een uit te voeren restauratie. Ook is er een archiefstuk uit 1775 waarin melding wordt gemaakt van de verdrinkingsdood van een kind.
We mogen er bijna zeker vanuit gaan dat de molen het op deze manier heeft volgehouden tot het einde van de Tweede Wereldoorlog in 1944. In september en oktober dat jaar kwamen de Geallieerden in deze streek in opmars en trokken de Duitsers zich langzaam terug. Dit ging echter gepaard met veel geweld en vernielingen. Daarbij werd de molen in brand gestoken en opgeblazen. Zo kwam er een eind aan de hoogste watermolen van Noord-Brabant. Alleen het waterrad bleef over en dit werd in 1970 nog gerestaureerd, zodat het zo nu en dan kon draaien. Er is de afgelopen jaren nog over herbouw van het molengebouw nagedacht, maar dit wordt een kostbare zaak. Wel is er bij wijze van een toeristische attractie een oud antiek maalwerktuig bij het rad geplaatst, dat door deze laatste kan worden voortbewogen en op die manier graan kan pletten.