Inleiding over "De Groene Rivier"
Deze cache gaat over het Pannerdensch Kanaal en zijn uiterwaard, de groene Rivier.
In de afgelopen drie eeuwen waren het politieke en maatschappelijke ontwikkelingen die maakte dat het uitzicht vanaf deze plek telkens weer veranderde.
De uiterwaard onder aan de dijk was oorspronkelijk droog land achter dijken totdat hier zo'n driehonderd jaar geleden een militaire verdedigingsgracht werd gegraven.
Later veranderde de gracht in het bevaarbare Pannerdensch Kanaal en nog later in landbouwuiterwaard.
Nu wordt de Groene Rivier een waterrijk natuurgebied dat bij hoogwater de veiligheid waarborgt.
Om deze Earthcache te moggen loggen moet je op bovenstaande locatie enkele vragen beantwoorden over dit veranderlijke landschap.
17e Eeuw
De Rijn bij Lobith is sinds enkele eeuwen zeer onrustig.
De van oorsprong kleine afsplitsing van de Waal trekt steeds meer water.
Stroomafwaards van Lobith slinkt de eens zo machtige Rijn tot enkele smalle geulen, die nu nog bekend staan als de Rijnstrangen of de Oude Rijn.
Handelssteden als Utrecht, Arnhem, Deventer en Zutphen worden onbereikbaar voor scheepvaart.
De Replubiek van de Verenigde Nederlanden is in oorlog met Engeland en Frankrijk.
Nederland is sterk op zee, maar de verdediging naar het oosten is zwak en afhankelijk van de rivierlinie van Rijn en IJssel.
De Rijn verzandt en biedt de Nederlanden nauwelijks meer bescherming.
De verdediging van de Republiek valt hierdoor weg.
De vijandelijke Franse Koning Lodewijk XIV kan in 1672 met 150.000 soldaten de ondiepe geulen bij Lobith gemakkelijk doorwaden.
Grote delen van Nederland worden bezet en geplunderd. Het rampjaar 1672 is een feit.
18e Eeuw
Na de terugtocht van de Fransen, in 1674 overleggen de Nederlandse gewesten en steden voor het eerst over grote werken in de rivieren.
Ze hebben een gezamelijk belang: de verzande Rijn bij Lobith moet weer een militaire barrière worden.
Maar verder heerst er tweedracht, Handelsteden aan de Rijn en IJssel willen water in de Rijn zodat ze weer per schip bereikbaar worden.
De Waalsteden, blij met hun handelsmonopolie willen de Rijn afgesloten houden.
Als Lodewijk XIV opnieuw dreigt binnen te vallen, bereiken de gewesten een compromis.
Om nieuwe invallen vanuit het oosten af te slaan, legt vestingbouwer Coehoorn in 1701 een verdedigingsgracht met den verdedigingswal aan.
Achter de verzande Oude Rijn, dwars door de Betuwe, komt een voorlopig nog onbevaarbare verdedigingsgracht.
Dit 'retranchement' ligt tussen de Waal en de nog diepe delen van de Rijn.
Tot ontevredenheid van de handelssteden aan de Rijn voert de gracht aanvankelijk geen water van Waal naar Rijn.
In 1707 krijgen de Rijnsteden hun zin. Ondanks sabotage pogingen van de Waalsteden lukt het ze de verdedigingsgracht te verbreden en met de rivieren te verbinden.
Het snelstromende water schuurt de gracht uit tot de bevaarbare, diepe loop die het Pannerdensch Kanaal gaat heten.
De besprekingen over het pannerdensch Kanaal leiden uiteindelijk tot de oprichting van de Nationale Dienst voor de Rijkswaterstaat in 1798.
Ook op andere terreinen wordt Nederland de eenheidsstaat die we nu kennen.
20e Eeuw
Na de Tweede Wereldoorlog is Nederland in de ban van de wederopbouw, ook wat betreft de landbouw.
Nederland groeit uit tot het intensiefste landbouwcentrum van Europa.
Eensgezind richten Nederlanders hun land, hun rivieren en hun uiterwaarden in naar de eisen van de agrarische ontwikkeling.
Het overlaatsysteem bij Spijk wordt afgesloten en de Oude Rijn kan geen hoogwater meer afvoeren in de richting van Rijn en IJssel.
Het Pannerdensch Kanaal moet dit nu voor zijn rekening nemen.
De oude uiterwaarden nemen enorm toe in agrarische waarde, maar de hoogwaterafvoer verslechtert.
Rijkswaterstaat verlegt het kanaal, waardoor een gevaarlijke knik wordt afgesneden.
Naast het kanaal wordt de 'Groene Rivier' aangelegd: een langgerekte groene uiterwaard die bij hoogwater extra water kan afvoeren.
De Groene Rivier ligt gedeeltelijk ik de loop van het vroegere kanaal.
Het water onder aan de dijk was ooit de gevaarlijke knik van het Pannerdensch Kanaal.
In 1995 doet zich een bijna-ramp voor. Nederland schrikt op van de steeds vaker optredende hoogwaters.
De Rijn, de Waal en de IJssel kunnen de watermassa's die dan uit Duitsland op ons af komen nauweelijks verwerken.
In allerijl wordt een kwart miljoen mensen geëvacueerd dat jaar.
21e Eeuw
De gebeurtenissen leiden tot een bezining op de omgang met de rivieren. Het rivierwater moet weer de ruimte krijgen, ook in de uiterwaarden.
En in die uiterwaarden moet de oorspronkelijke, vrijwel geheel verdwenen riviernatuur terugkomen.
Voor de uiterwaarden van Pannerden, Herwen en Lobith maakt de overheid in 2001 een nieuw inrichtingsplan gericht op veiligheid en natuur. Burgers, landeigenaren en bedrijven denken mee.
In de komende tijd wordt in de Groene Rivier gewerkt aan veiligheid en natuur.
Vanaf 2015 kan de uiterwaard bij hoogwater 1200 m3 per seconde afvoeren, dit is 50% meer dan voorheen.
Daartoe wordt het maaiveld in de toekomstige geul met enkele meters verlaagd.
Planten en dieren die zijn aangepast aan de grillen van de rivier zullen zich hier in de toekomst thuisvoelen.
Vissen als Barbeel, Zeeforel en Rivierdonderpad zijn gebaat bij het snelstromende water.
Op de oevers schieten bij laagwater pioniers als Bruin cypergras en Slijkgroen de grond uit.
De door mensen aangelegde, en steeds weer omgevormde Groene Rivier huisvest dan oorspronkelijke riviernatuur.
Vragen
In de 17e eeuw verlegt de rivier zich en werpt zandbanken op die de afvoer richting ... verhinderen.
A - Welke Rivier hoort op de puntjes thuis?
Op het militaire retranchement van de 18e eeuw loopt haaks een dijk.
B - Wat is de naam van deze Dijk?
In de 20e eeuw wordt het overlaatsysteem bij Spijk afgesloten.
C - In welk jaar precies is de verzande Oude Rijn afgesloten?
In de laagste delen van de groene rivier ontstaat de ..., die ook bij lage waterstanden water voert.
D - Wat is de naam de waterweg die op de puntjes hoort?
Om te mogen loggen stuur je een E-Mail met de antwoorden van de vragen naar molletje83@xs4all.nl met als onderwerp "De Groene Rivier".
Een foto bij de log is niet verplicht maar wordt wel op prijs gesteld!
[ENGLISH Translation]
Most of our caches include an English translation, unfortunately, this cache is not possible to accomplish without intimate knowledge of the Dutch language.
The questions are hidden in the Context of the story and the information board at the site.
For international cachers that despite the limitation of the language still want to visit and log the cache we approve any logs with pictures where the cacher clearly recognizable in the picture on the right cache location. This after giving permission by e-mail.