DE GRENDEL
Het oude boerderijtje “de Grendel” stond in een grote bocht van de Hardenbergerweg, volkomen vergroeid met het akkerland en de fraaie bosschages. De boerderij is door de laatste eigenaar, dhr. Hilberink (bijnaam GRENDLAPPIE), op wel 300 jaar geschat. De naam De Grendel is van de familie afkomstig die hier in vroeger jaren heeft gewoond en gewerkt: Grendelman. Volgens de overlevering bewaakte de bewoner in vroeger tijden min of meer de toegang tot Mariënberg en waarschuwde als er vreemde en verdachte figuren onderweg waren. Vandaar de naam Grendelman. Ook heeft de boerderij dienst gedaan als herberg. In vroeger jaren was de boerderij van binnen veel eenvoudiger. Een zoldering was er bijvoorbeeld niet. Dat waren enkel maar wat latten waarop stro was gestapeld. Dhr. Hilberink kon zich nog herinneren dat de weg niet was verhard, achter de boerderij liep een zandweg waarover hij zondags met zijn gezin naar Hardenberg ter kerke ging, een zogenaamd kerkenpad. Het duurde twee uur lopen om daar te komen! Dat was niets bijzonders in die tijd: begin twintigste eeuw. De familie Hilberink verliet in 1961 het schilderachtige boerderijtje. Het raakte ernstig vervallen en was niet meer te redden. Het openlucht museum in Arnhem had nog wel belangstelling maar dat plan is niet doorgegaan. Na een paar jaren leegstand brandde het boerderijtje af in oktober 1964. Misschien is het aangestoken. De restanten werden opgeruimd. De bomen bleven echter de huisplaats markeren. Zo verdween geruisloos een van de niet zo talrijke zeer oude boerderijtjes van het toneel. Het is jammer dat het niet voor het nageslacht is bewaard. Ik kan me nog herinneren dat het boerderijtje er stond.
SCHAAPSKOOI
De schaapskooi achter de hoge linden werd in de jaren 72/73 gebouwd door de familie Timmerman. Hieronder ziet u de schaapskooi die op de plaats staat van het boerderijtje de Grendel.
PREHISTORIE
Aan het maaiveld van 'de lange akker' van de familie Timmerman was het niet te zien, dat er duizenden jaren eerder al mensen hadden gewoond, al was het op een iets lager niveau. De Lange akker ligt achter de schaapskooi. De plek was er zeker geschikt voor: een hoge dekzandrug pal naast het dal van de Overijsselse Vecht. Een 4 m hoge wand scheidde het bewoningsniveau van het dal. Aan de voet van deze wand lag een meander van de Vecht. Voor de middensteentijd-bewoners was er dus stromend water beschikbaar voor allerlei doeleinden, pal naast de nederzetting of dicht in de buurt, een hoog en droog woonniveau, een potentieel goed overzicht over de omgeving en verschillende bosrijke milieus, waar men dierlijk en plantaardig voedsel kon verzamelen. Akkerbouw en veeteelt kenden deze mensen nog niet. Alleen de laatste hier toen levende generaties moeten er iets van geweten hebben, wat bleek uit enkele bijgaven in de graven. Vanaf de zestiende eeuw is dit deel van de zandrug langzaam opgehoogd met 40-50 cm plaggengrond. Desondanks vond Timmerman, die behalve landbouwer ook amateur-archeoloog was, (Ik ben blij dat ik er ook steeds bij mocht zijn. vroeger wilde ik archeoloog worden.) er sedert ca. 1950 enkele duizenden stuks bewerkte vuursteen. Die vondsten vormden de enige aanwijzing, dat de plek in de Midden-Steentijd ook reeds was uitgekozen als woonplaats. Toen de dunne es dan ook vanaf 1975 in fasen werd geëgaliseerd, was het achteraf bezien niet verwonderlijk dat er grondsporen en vondsten tevoorschijn kwamen. Behalve intrigerende sporen uit de Midden-Steentijd, waren dat ook resten van een zestal verspreid gelegen grafkuilen uit de Enkel-grafcultuur en een drietal kleine urnenveldjes uit de Late-Bronstijd. In de graven werd ook de oker aangetroffen, dat is een rode kleurstof. DEZE GRAVEN LAGEN IN EN NABIJ DE SCHAAPSKOOI EN STAMMEN VAN ONGEVEER 5000 JAAR VOOR CHRISTUS.
Hieronder ziet u een schilderij van Johannes Leonardus Hartzuiker van het boerderijtje de Grendel en is gemaakt in 1943.
