29.013

29.013 is het nummer van de locomotief die de laatste reizigerstrein met stoomtractie trok in december 1966 tussen Ath en Denderleeuw.

Dat jaar heeft België het stoomtijdperk officieel afgesloten.

Mijn grootvader, Jules D'Hoker, was stoker op deze stomer.

Een beetje geschiedenis

De locomotief werd besteld na afloop van de tweede wereldoorlog. De Belgische spoorwegen kwamen zwaar gehavend uit de oorlog: van de 3.413 locomotieven die ons land bezat aan het begin van de oorlog, waren er in 1945 nog amper een duizendtal rijvaardig.

De NMBS had dringend nood aan driehonderd stoomlocomotieven voor de economische heropleving. De nationale industrie kon niet aan de vraag voldoen en dus werd een bestelling van 300 locomotieven geplaatst bij American Locomotive Company (Alco).

Alco had het te druk met andere bestellingen en besteedde het grootste deel van het order uit aan haar filialen in Canada.

Honderdzestig locomotieven (29.001 tot 29.160) werden geleverd door de Montreal Locomotive Works uit Canada, zestig locomotieven (29.161 tot 29.220) door de Canadian Locomotive Company in Kingston en nog tachtig andere (29.221 tot 29.300) door de American Locomotive Company in Schenectady, VS.

Deze machines van het "consolidation"-type waren uitgerust met wielen met een diameter van 1,52 meter. Ze reden op het hele Belgische net met een maximumsnelheid van 96 km/u.

De "Jeep"

Het type 29 bleek een goede machine te zijn, eenvoudig in het gebruik en gemakkelijk in het onderhoud.

De machinisten stelden haar op prijs vanwege het comfort van de cabine en haar vermogen om snel op te trekken. Omdat het allroundlocomotieven waren, die zowel goederen- als reizigerstreinen konden trekken en zowel op vlak als op heuvelachtig terrein konden worden ingezet, kregen ze de bijnaam "Jeeps", naar het gekende legervoertuig.

Enkele cijfers over de 29.013

Bouwjaar: 1945 (Montreal Locomotive Works)

Vermogen: 2000 PK of 1435 kW

Maximumsnelheid: 96 km/u

Lengte loc + tender: 20,39 m

Hoogte: 4,28 m

Gewicht locomotief: 93 ton

Gewicht tender: 57 ton

Diameter drijfwielen: 1,52 m

Diameter draagwielen: 0,90 m

Diameter tenderwielen: 0,965 m

Tenderinhoud (water): 24,6 m³

Tenderinhoud (kolen): 10,16 ton