Het kanon staat op het Mussenbergbolwerk en maakt deel uit van de De Halve Maan van Groenlo en wordt ook wel Noorderbastion of Kanonswal genoemd. Er gaat een gerucht dat onder de Kanonswal kazematten zouden liggen. Das Geschütz ist auf dem "Mussenbergbolwerk" (Spatzen Bergfestung) allociert und ist Teil der "Halve Maan" (Half Moon) Groenlo und ist auch Nordbastei oder Kanonswal genannt. Es gibt ein Gerücht, dass unter den Kanonswal Kasematten wäre.
Aan de voet van de Kanonswal ligt een Joodse begraafplaats, die inmiddels de status van rijksmonument heeft.
Groenlo is een oude vestingstad met een grote historie. Die loopt ver terug naar 1277 het jaar waarin Groenlo stadsrechten kreeg van Graaf Reinoud I van Zutphen. Maar veruit het bekendst is de rol van Groenlo in de 80 jarige oorlog tegen de Spanjaarden. Groenlo werd in deze oorlog als belangrijke vesting gezien. In deze oorlog werd de stad herhaaldelijk belegerd met wisselend succes. De meest tastbare herinnering aan vroeger tijden is het forse kanon van rond 1570, dat sinds jaar en dag op de Kanonswal te vinden is. Heel lang stond het op een simpel affuitje, maar in 1947 besloten Grolse handwerkslieden er een kloek onderstel met grote wielen onder te zetten. Op 10 juni 1948 is het kanon op het historisch verantwoorde onderstel te vinden. Onderzoek van de kenner Trollope leerde in 1998 dat het hier om het oudste Engelse kanon van dit type (demi-cannon perrier) gaat. De lichte trompetvorm van de vuurmond ontbreekt. Met dit ´steenstuk´ werden oorspronkelijk stenen kogels afgeschoten. Sinds 1994 word er weer op gezette tijden met dit kanon ceremonieel geschoten. Op het kanon staat het gietnummer vermeld (No 36 uit de serie) met hieronder het gewicht in engelse ponden (2735) Groenlo ist eine alte befestigte Stadt mit einer großen Geschichte und geht bis auf das Jahr 1277 zurück, wen Groenlo Stadtrechte von Graf Reinoud I von Zutphen bekommen hat. Aber bei weitem die bekannteste ist die Rolle der Groenlo in der 80-jährigen Krieg gegen die Spanier. Groenlo war in diesem Krieg als eine wichtige Festung gesehen, von wo aus die Handelswege / Hessen Straßen im Osten des Landes kontrolliert wurden. In diesem Krieg wurde die Stadt mehrfach belagert mit unterschiedlichen Erfolg. Diese Kanone, um das Jahr 1570 gegossen, ist eine greifbare Erinnerung an frühere Zeiten und steht seit Jahren auf dem Kanonswal. Eine sehr lange Zeit war es ein einfaches "affuitje", aber im Jahr 1947 beschlossen Grolse Handwerker das Chassis zu erneuen. Am 10. Juni 1948 wird die Kanone auf historisch korrekten Basis restauriert. Die Untersuchung von Engländer Trollope im 1998 gab dass dies die älteste englische Waffe dieser Art (demi-Kanone Perrier) ist. Die helle Trompetenform der Kanone fehlt. Mit diese 'steinstuck' wurde ursprünglich Stein Kugeln abgefeuert. Seit 1994 wird es wieder mit Zeremonielle Gelegenheiten regelmäßig gebraucht. Das geschutz ist "No. 36" in der Serie gegossen worden, darunter ist dass Gewicht in Pfund Sterling (2735) platziert
Op een duistere zaterdagmorgen 10 Oktober 1998 ontstond er enige reuring in Grolle. Het kanon, symbool van Grolle, was ontvreemd. Vele ogen richten zich op de buurtgemeente Lichtenvoorde, zouden ze hun actie uit 1950 hebben herhaald: maar niets was minder waar. Enkele Grollenaren hadden het plan opgepakt om het kanon weer in ere te herstellen en op gelegenheden zijn gebulder weer over de stad te laten horen. Op een geheime locatie werd het kanon bekeken, gekeurd en er werd en om 12 voor 12 het eerste schot afgevuurd. Vervolgens werd zijn afuit opgeknapt en werd hij terug geplaatst. Tijdens de eerste slag van Grolle was zijn gebulder weer te horen.
Tegenwoordig doet hij het wat rustiger aan en is hij alleen nog maar te horen bij de opening van het nieuwe jaar, kermis en carnaval.
Afvuren van het kanon
Mocht je in de gelegenheid zijn om hem eens in actie te zien dan zul je volgende commando's horen:
| Commandant |
Actie |
Kanonniers |
| Kanon visiteren ! |
Als eerste wordt het kanon gevisiteerd. Dit wil zeggen dat er een pompstok/wormer in de loop geplaatst wordt en deze aangeprikt wordt met een prikstokje/gunners-pick via het ‘zundgat’ achter op het kanon. Dit visiteren heeft als doel te controleren of er geen obstakels of resten meer in het kanon zijn achtergebleven van een vorig schot. |
Kanon gereed tot laden ! |
| Kanon laden ! |
Het laden van het kanon bestaat uit een aantal etappes. Als eerste wordt een kardoeszak met kruit op de laadschep/ladle in de loop aangebracht en met de stamper/rammer ‘aangezet’. Ten tijde van echte zeeslagen of oorlogen werd hierna nog een projectiel geplaatst en aangezet. Note: De kardoeszak bestaat tegenwoordig vaak uit een opgerolde krant gevuld met kruit. |
Kanon geladen ! |
| Gereed maken to vuren ! |
Hierna prikt de kanonnier de kardoeszak door met een prikstok/gunners-pick via het zundgat. In het zundgat wordt een slagpijpje geplaatst.Dit pijpje bestaat uit een papieren buisje wat is opgevuld met wat kruit. Dit zogeheten ‘gezwind pijpje’ zorgt voor de ontsteking van de kardoeszak. Na het plaatsen van het gezwind pijpje wordt de kruitpan boven op het zundgat gevuld met een hoopje zwartkruit en wordt er een bladlood over het zundgat geplaatst ter bescherming tegen wind over overslaand water. Note: uit veiligheid wordt in Groenlo vaak gebruik gemaakt van een lont die via het zundgat in de kardoeszak wordt gestoken, waarna het zundgat wordt gevuld met (fijner) kruit. Met behulp van het type en lengte van de lont kan de snelheid tot volledige ontsteking worden bepaald. |
Kanon gereed tot vuren ! |
| Lont aan ! |
De schutter ontsteekt nu een losse lont aan een lontstok. Met deze lontstok zal straks het hoopje kruit in de kruitpan ontstoken worden (of de lont aangestoken). |
|
| VUREN ! |
Eerst "heb je lont geroken" en nu is het moment voor het historisch verantwoord ‘kruit snuiven’. |
|
| Kanon wissen ! |
Na elk schot wordt de loop van het kanon gewist met een (vochtige) wisser/sponge om eventuele restanten van het vorige schot uit de loop te verwijderen het kanon in gereed te brengen voor het volgende schot. |
Kanon gewist ! |
Attributen nodig voor het afvuren
|
Testimonial |
| 1570 |
Engelse kanon (demi-cannon perrier) wordt gegoten. Bedoeld om stenen kogels af te schieten. Het is als nummer 36 gegoten in een serie, en woog ruim 2700 Engelse ponden. |
| 1627 |
Kanon duikt op voor de Grolse veste, als onderdeel van de circumvallatielinie |
|
| 1627 |
Fredrik Hendrik laat kanon achter |
| 1947 |
simpel affuitje wordt door Grolse handwerkslieden vervangen door een kloek onderstel met grote wielen |
|
| 1957 |
Kanon wordt gekaapt door de keien lees hier |
| 1997 |
Kanon(en wal) geadopteerd door de Garde der Kanonniers |
| 1998 |
Kanon in ere hersteld door de Garde der Kanonniers lees hier |
| 2004 |
Affuit was verrot en is vervangen door de Garde der Kanonniers/Compagnie Grolle lees hier |
| 2007 |
Bomenkap op de kanonswal gaat niet door |
|
| 2007 |
Opbouw Mussenbolwerk duidelijk lees hier |
| 2008 |
Dit kanon is niet meer alleen, er zijn rond groenlo 10 replica's geplaatst |
| 2010 |
Kanon wordt niet meer ingezet bij de slag om Grolle lees hier |
| 2011 |
Kanonswal is opgeknapt |
| 2016 |
Kanon is opgeknapt |
