Latarnia umarłych — murowana budowla z kamienia lub cegły, wznoszona w XII, XIII i XIV wieku na terenach Francji, północnych Włoch, Austrii, w Niemczech, Polsce i Czechach. Powstawały jako samodzielne budowle najczęściej na cmentarzach lub w okolicy szpitala. W zamyśle budowniczych miała wędrowców informować swym światłem o zbliżaniu się do miejsca świętego: między ziemią a niebem, czyli do miejsc związanych ze śmiercią. Konstrukcja latarni była rozwiązana w taki sposób by światło mogło być widoczne ze wszystkich stron.
W dawnych wiekach tylko bogaci mieszczanie mogli sobie pozwolić na służbę, która z pochodniami i latarniami towarzyszyła im w czasie spacerów. Latarnie umarłych stawiano na cmentarzach, przy szpitalach, przytułkach i leprozoriach, wszędzie tam, gdzie obecna była śmierć. Ostrzegały przechodniów przed niebezpieczeństwem zakażenia, a na cmentarzach rozświetlały mrok, w którym mogły kryć się pokutujące dusze i upiory, a także przestępcy. Nieco później stawiano je także na skrzyżowaniach ważnych traktów drogowych.
Latarnie umarłych w Krakowie – istniejące do dziś dawne latarnie umarłych na terenie Krakowa, przebudowane lub przestawione i pełniące inne funkcje niż pierwotnie; najczęściej są teraz kapliczkami. Zamurowano szczytowe otwory, miejsca gdzie niegdyś ustawiano źródła światła: lampki, kaganki oliwne, pochodnie. Budowle wzbogacono o figurki świętych.
Codzienność średniowiecznego Krakowa łączyła się z lękiem przed śmiercią. Trąd będący zagrożeniem zbierał swoje żniwo, mroczne zaułki napawały przerażeniem, masowo wierzono w pokutujące dusze zmarłych i nocne zjawy. Co z tych czasów przetrwało do dziś?
Dawno, dawno temu, w odległych czasach średniowiecza, po zachodzie słońca ulice Krakowa pogrążały się w nieprzeniknionych ciemnościach, jako że nie istniał żaden system oświetlenia miasta. Nieliczne migocące światełka wskazywały wejścia do karczm i gospód. Ale nie tylko. Źródłem światła były też latarnie ustawiane przed wejściami na cmentarze i do leprozoriów (szpitali dla trędowatych). Ze względu na kojarzące się ze śmiercią miejsca, gdzie były ustawiane, latarnie te zwano Latarniami Umarłych.
Pełniły one funkcje zarówno praktyczne – ostrzegały przed pomyleniem drogi oraz wejściem w miejsce potencjalnie niebezpieczne; w leprozorium bowiem łatwo można było zarazić się trądem – oraz metafizyczne: uspokajały ludzi drżących przed nocnymi duchami, zjawami, upiorami oraz pokutującymi duszami. Przypominały też o odmówieniu modlitwy w intencji zmarłych.
źródło: Wikipedia & modnyKrakow
W Czyżynach u zbiegu Alei Jana Pawła II oraz ulicy Wysockiej znajduje się słupowa kapliczka murowana. Pochodzi prawdopodobnie z XVIII wieku. Jest to dawna latarnia zbudowana przy drodze średniowiecznej prowadzącej z Krakowa do klasztoru cystersów w Mogile - oświetlała pośród dawnych błoń szlak pielgrzymi. W roku 1951 została odnowiona. W roku 2001, w związku z przebudową drogi kapliczkę przeniesiono na nowe miejsce w którym stoi do dziś.
W niedalekiej odległości od kapliczki jest ukryty kesz. Aby go znaleźć odpowiedz na kilka prostych pytań i wylicz współrzędne.
Q - ilość nisz w kapliczce,
W - ilość wolnych nisz,
R - ilość rzeźb w niszach(bez płaskorzeźby),
T - ilość postaci przedstawionych tymi rzeźbami,
U - ilość krzyży w niszach,
N 50 04.(2R) (R) (Q)
N 20 00.(T) (W-U) (W)
Proszę o zachowanie dużej ostrożności podczas poszukiwań, podejmowania i odkładania.
Odpisz kod znajdujący się w logbooku. Może Ci być kiedyś do czegoś potrzebny ;)
Powodzenia ;)
[EN]
This is one of the lantern of the dead in Krakow