Korte geschiedenis:
Het is onmogelijk om precies te zeggen wanneer het bedevaartsoord in Dadizele ontstaan is.
Wel vinden we een eerste spoor van Dadizele in de 9de eeuw, toen Dadizele afhing van de Sint-Pietersabdij van Elnon. Het staat ook vast dat Dadizele al in de12de eeuw een kerk of kapel had. De parochie hing toen af van het bisdom Doornik. Deze oorspronkelijke kerk werd in de vijftiende eeuw vervangen door een nieuwe kerk.
Jan van Dadizele metste op Pasen de éérste steen daarvoor.
In de 19de eeuw wordt deze kerk afgebroken en worden er onder impuls Mgr. Malou door de Engelse architect Welby Pugin plannen gemaakt voor een basiliek te bouwen.
Op 8 september 1859 werd de eerste steen gelegd en na vele moeilijkheden wordt de kerk ingewijd in 1880.
In 1882 wordt de kerk verheven tot de rang van Mindere Basiliek door paus Leo XIII.
In 1902 wordt het miraculeuze beeld van Onze Lieve Vrouw gekroond en gewijd door Mgr. Waffelaert.
De kerk was na WO I onbruikbaar en werd in opdracht van Mgr. Waffelaert hersteld en opnieuw opgebouwd. De werken vatten aan in 1920 en werden in 1924 beëndigd.
Helaas bracht WO II opnieuw schade toe aan de basiliek, die opnieuw hersteld diende te worden. Sedert 1998 is men begonnen met een nieuwe restauratie van de basiliek.
De plaats waar de stashe zich bevindt maakt deel uit van de grote ommegang van Dadizele.
Heel lang geleden, woonde er in Dadizele een rijk en vroom man. Zijn rijke veestapel telde o.a. twee prachtige pikzwarte ossen. Op een dag waren ze verdwenen. Een zoektocht leverde niets op. Ook een kluizenaar hoorde het verhaal. De brave man besloot tot Maria te bidden, die een heel bijzondere plaats in het leven van de kluizenaar bekleedde. En toen gebeurde het. Maria verscheen in een visioen en zei: "Ga naar de meester van de boerderij en vertel hem dat hij nooit meer zijn twee zwarte ossen zal terugvinden. Maar... vraag hem naar het elzenbos te gaan. Aan de rand van het bos zal hij twee sneeuwwitte ossen vinden. Die zijn voor hem. Vraag de meester ook op die plaats een kapel te bouwen, die aan Onze Lieve Vrouw moet worden toegewijd. Zeg hem dan dat Onze Lieve Vrouw dit alles gevraagd heeft." De kluizenaar bracht de boodschap over. Men ging naar het bos en daar stonden twee sneeuwwitte ossen. Diezelfde dag nog begon de landbouwer met de plannen om er aan de rand van het bos een kapel op te trekken. Toen de kapel klaar was, kwamen er mensen van ver naar de kapel om er tot Maria te bidden.
Dit is slechts een van de legenden die er bestaan over het ontstaan van Dadizele als bedevaartsoord. Tot op de dag van vandaag oefent de Onze-Lieve-Vrouwbasiliek van Dadizele een aantrekkingskracht uit op bedevaarders uit Vlaanderen, Wallonië en Frankrijk. Het staat vast dat Dadizele (Moorslede) al in de 12de eeuw een kerk of kapel had. De parochie hing toen af van het bisdom Doornik. De verering tot Onze-Lieve-Vrouw van Dadizele dateert uit de 14de eeuw. Vooral tijdens de maand mei en tijdens de novene van 8 tot 16 september is het er druk. Er wordt sedert 2005 een Mariale Ommegang georganiseerd. De bedevaarders gaan dan biddend op tocht. Ze dragen ook attributen mee uit de voormalige processie, die in 1998 werd afgeschaft. Onder meer het beeld van Onze-Lieve-Vrouw van Dadizele wordt meegedragen.
* grote ommegang: (4,3 km) met 14 statiën (kapelletjes) + kruis op kerkhof. een statie in de Spaanse Kapel - laatste statie in de crypte van de kerk.
* kleine ommegang: (1,15 km) met 7 kapelletjes.
De bedevaarders en gelovigen lopen de kleine en grote ommegang in de maand mei en in de noveen periode van 8 tot 16 september.
