Kanał Bydgoski - Młyn Petersona Mystery Cache

[PL]

Kanał Bydgoski to sztuczna droga wodna łącząca dorzecza dwóch największych rzek w Polsce – Wisły i Odry. Trasa Kanału Bydgoskiego wiedzie dnem Pradoliny Toruńsko-Eberwsaldzkiej i zaczyna się na bydgoskiej dzielnicy Okole, aby po blisko 25 km skończyć swój bieg w Nakle nad Notecią. Kanał Bydgoski jest częścią międzynarodowej drogi wodnej E-70, która łączy Antwerpię (Belgia) z Kłajpedą (Litwa).

Kanał Bydgoski został zbudowany w latach 1773-1774 na rozkaz króla Prus Fryderyka II i obecnie jest najstarszym czynnym śródlądowym kanałem wodnym w Polsce. Pierwszej gruntownej przebudowy kanału dokonano w latach 1795-1801, a jej autorem był Ernst Conrad Peterson – długoletni inspektor kanału. Oprócz przebudowania śluz i jazów Peterson założył przy brzegach Kanału (od śluzy I do VI) park, który dzisiaj istnieje pod nazwą Planty nad Kanałem Bydgoskim.

W dużej mierze dzięki kanałowi w XIX wieku swój okres rozkwitu gospodarczego miała Bydgoszcz, położona wtedy w obrębie zaboru pruskiego. W latach 1906-1915 dokonano drugiej gruntownej przebudowy kanału. Powstały nowe śluzy, pogłębiono kanał, a stary około 3,5-kilometrowy odcinek tej drogi wodnej został wyłączony z użytkowania. W ten sposób powstał jeden z ważniejszych w Bydgoszczy obszarów rekreacyjnych, wspomniany wcześniej park - Planty nad Kanałem Bydgoskim.

Młyn Ernsta Conrada Petersona na Okolu, zlokalizowany przy ul. Młyńskiej, powstał na początku XIX wieku. Dokładna data jego powstania nie jest znana. W 1901 roku pierwszy budynek młyna spłonął. Odbudował go syn Petersona, Franz. Młyna działał do 1950 roku, kiedy to zamieniono go na magazyn. W latach 90-tych XX wieku budynek stał opuszczony, a jego stan znacznie się pogorszył.

W 2006 roku młynem Petersona zainteresowali się developerzy, którzy zdecydowali się na rozebranie starego budynku do fundamentów i wybudowanie nowego młyna. Budynek zaprojektowany przez architekt Małgorzatę Schmidt nawiązuje kształtem, elewacją i funkcją do historycznego zespołu młyńskiego. Przez budynek przepływa strumyk, z którego woda napędza turbinę połączoną z generatorem wytwarzającym energię dla budynku. 15 kW mocy w zupełności wystarcza na potrzeby administracyjne budynku, tj. oświetlenie klatek i okolicznego terenu, a latem także do podgrzania wody.

[EN]

The Bydgoszcz Canal is a waterway connecting two the largest river basins in Poland – Vistula and Oder. The Bydgoszcz Canal is located on the bottom of the Thorn-Eberswalde Proglacial Valley. It goes from Bydgoszcz (Okole district) to Nakło nad Notecią. The Bydgoszcz Canal is a part of the international waterway E-70 which connect Antwerp (Belgium) and Klaipeda (Lithuania).

The Bydgoszcz Canal was built in 1772-1775, at the order of Frederick II, king of Prussia. Today, this is the oldest active inland waterway in Poland. The Bydgoszcz Canal was completely rebuilt in 1795-1801 by Ernst Conrad Peterson. In those years, builders constructed new water gates and they rebuilt older water gates. Peterson also decided to plant trees along the Bydgoszcz Canal. This park, known as the „Planty nad Kanałem Bydgoskim”, is the largest city park in Bydgoszcz.

The Bydgoszcz Canal played a huge role in economic development in Bydgoszcz in the 19th century. The canal was completely rebuilt again in 1906-1915. Another water gates were constructed, the canal was deepen and old part of the canal (about 3,5 km of length)was closed down. In this way, one of the most important recreational area in Bydgoszcz was established – city park called „Planty nad Kanałem Bydgoskim”.

The mill at the Mlynska Street (Okole district) was built by Ernst Conrad Peterson at the beginning of the 18th century. The first building of the mill has been burnt down in 1901. The mill was rebuilt by Franz Peterson, son of Ernst Conrad Peterson. In 1950, the mill has changed its role into warehouse. Unfortunately, the building was abandoned in 1990’s and its condition became worse. The old mill had to be demolished.

In 2006, developers decided to reconstruct the mill. A new building was designed by architect Małgorzata Schmidt. The shape of new building, its elevation and functions refer to the historical mill of Peterson. Interesting thing that there is a stream under the building which generate 15 kilowats of energy. Energy is used for domestic purposes of residents.