ur. 15/18 II 1374, zm. 17 VII 1399
okres panowania: 1384 - 1399
Twarz miała bardzo piękną, ale piękniejsze były jej obyczaje i cnoty.
Kronika Jana Długosza
Najmłodsza córka Ludwika Andegaweńskiego i Elżbiety Bośniaczki; od 1386 r. żona Władysława Jagiełły; od 1384 r. królowa Polski. W dzieciństwie zaręczona z Wilhelmem Habsburgiem, przeznaczona przez matkę na tron polski w związku z niechęcią szlachty polskiej do męża jej starszej siostry Marii, Zygmunta Luksemburskiego, jak i do kontynuacji unii personalnej polsko-węgierskiej (Maria zasiadła na tronie węgierskim). Do Polski przybyła w 1384 r. i została koronowana (16 X). Zamiar poślubienia jej i objęcia tronu polskiego zgłaszał Siemowit IV mazowiecki, lecz został on powstrzymany przez wrogą mu szlachtę małopolską i posiłki węgierskie. W 1385 r. pod naciskiem szlachty zerwano, zawarte w wieku dziecięcym, zaręczyny z Wilhelmem Habsburgiem i rozpoczęto pertraktacje z wielkim księciem litewskim Jagiełłą, zakończone jeszcze w tym roku zawarciem unii polsko-litewskiej w Krewie i ślubem obojga monarchów (III 1386 r.). Po koronacji Jagiełły Jadwiga zachowała swoje prawa królewskie, a w 1387 r. wzięła udział w wyprawie na Ruś Halicką. Opowiadała się za pokojowym rozstrzygnięciem sporu polsko-krzyżackiego, w latach 1397-98 prowadziła rozmowy z wielkim mistrzem Zakonu Ulrykiem von Jungingen na temat odzyskania ziemi dobrzyńskiej. Przeciwdziałała natomiast dążeniom Witolda, zmierzającym do uniezależnienia ziem litewsko-ruskich od Polski. Część swego majątku przeznaczyła na wskrzeszenie działalności przez Akademię Krakowską.
Ciekawostka:
Badania szczątków królowej przeprowadzone w lipcu 1949 roku pozwoliły ustalić, iż była osobą stosunkowo wysoką (według różnych obliczeń mierzyła od 170 do 180 cm), o smukłej budowie ciała. Miednica królowej była wąska i taka budowa utrudniała poród i zapewne była powodem śmierci jej córki, jak i samej Jadwigi. Zbadano również dobrze zachowaną czaszkę, stwierdzając brak deformacji i asymetrii. Za wyjątkiem jednego zęba (usuniętego za życia), królowa posiadała pełne zdrowe uzębienie. Badania antropologiczne potwierdziły zatem kronikarskie relacje o niezwykłej urodzie Andegawenki.
Ważniejsze daty:
1374
-(18 VIII) Układ erenburski. Jadwiga zostaje przeznaczona na przyszłą małżonkę dla Wilhelma, syna Leopolda III Habsburga, księcia austriackiego.
1378
-Układ w Hainburgu. (15 VI) Zaślubiny z Wilhelmem Habsburgiem. Jadwiga wyjeżdża na dwór wiedeński.
1379
-Powrót Jadwigi na Węgry.
1380
-(12 II) Zjazd w Zwoleniu dotyczący warunków przyszłego małżeństwa Jadwigi z Wilhelmem Habsburgiem.
1382
-(11 IX) Śmierć Ludwika Andegaweńskiego.
-(25 XI) Zjazd walny ziemian w Radomsku. Wielkopolanie i Małopolanie postanawiają, iż dochowają wierności i zgodzą się na koronację królewską tej córki Ludwika, która wraz z mężem na stałe zamieszka w Polsce. Arcybiskup Bodzęta i starosta wielkopolski Domarat z Pierzchna (zwolennicy Zygmunta Luksemburskiego) nie akceptują postanowień zjazdu.
-(6 XII) Zjazd walny ziemian w Wiślicy. Możni nie wpuszczają Zygmunta Luksemburskiego do Krakowa (nie dopuszczając do przejęcia władzy w Polsce).
1383
-(16-28 III) Zjazd w Sieradzu. Arcybiskup Bodzęta podejmuje nieudaną (wobec sprzeciwu możnych małopolskich oraz Władysława Opolczyka) próbę osadzenia na tronie polskim Siemowita IV. Szlachta wystosowuje żądanie do królowej węgierskiej Elżbiety Bośniaczki w sprawie wyprawienia Jadwigi do Polski (w dniu 10 V) oraz przywrócenia do Korony ziemi ruskiej i wszystkich lenn dzierżonych przez Władysława Opolczyka.
-(7 V) Siemowit IV przybywa pod Kraków w orszaku arcybiskupa Bodzęty (w nadziei zajęcia miasta, porwania Jadwigi, ożenku z nią i koronacji królewskiej). (10 V) Wycofanie się Siemowita, wobec wrogiej postawy Małopolan.
-(10 V) Zjazd szlachty w Sączu. Jadwiga (wraz z matką Elżbietą) nie przybywa do Polski z powodu powodzi (oraz zagrożenia ze strony Siemowita IV).
-Ofensywa Siemowita IV (wspieranego przez Konrada II oleśnickiego) na Kujawach i w Wielkopolsce. Wojska mazowieckie niszczą Książ. (22 V-VI) Siemowit zajmuje Kujawy. (19 VI-VI) Nieudane oblężenie Kalisza przez wojska Siemowita i Konrada II oleśnickiego. (24 VI) Wojska mazowiecko-oleśnickie zdobywają i palą warownię w Poniecu.
-(26 VII) Możni małopolscy zawierają (w Krakowie) układ rozejmowy (do 29 IX) z Siemowitem IV. (14 VIII) Siemowit nakazuje Bartoszowi z Odolanowa zakończenie oblężenia Kalisza, prowadzonego pomimo zawarcia układu rozejmowego.
-(10 VIII) Przybycie do Polski (do Starego Sącza) wojsk węgierskich pod wodzą Zygmunta Luksemburskiego. Niszczycielski najazd Małopolan i Węgrów na Mazowsze i Kujawy. (25 IX-6 X) Oblężenie Brześcia Kujawskiego. (6 X) Zawarcie układu rozejmowego z Siemowitem (do 10 IV).
-Henryk VI Starszy i Henryk VII Średni Rumpold podejmują wyprawę na ziemię wschowską (w Królestwie Polskim). Udana obrona Wschowy.
1384
-(2 III) Zjazd w Radomsku. Szlachta żąda przyjazdu Jadwigi do Polski.
-Elżbieta Bośniaczka wysyła Zygmunta Luksemburskiego do Polski (w celu objęcia tronu). Możni polscy zakazują Zygmuntowi przyjazdu do Polski (grożąc wojną).
-(8 V) Zjazd walny w Sączu. Szlachta rezygnuje z planu wysłania kolejnego poselstwa na Węgry (po Jadwigę) i ustala termin ewentualnej elekcji królewskiej (IX).
-(lato/jesień) Jadwiga przyjeżdża do Polski. (16 X) Koronacja Jadwigi Andegaweńskiej w katedrze wawelskiej. (jesień) Hołd lenny Janusza I Starszego.
-(21 X/) Panowie małopolscy odrzucają przedstawiony przez Siemowita IV projekt jego małżeństwa z Jadwigą.
-(XI-XII) Najazd Siemowita IV na ziemię łęczycką, Kujawy i ziemię dobrzyńską. Utrata Łęczycy, zamku w Raciążku, części ziemi radomskiej i dobrzyńskiej. (12 XII) Zawarcie (w Krakowie) układu rozejmowego, potwierdzającego wszystkie zdobycie terytorialne Siemowita.
1385
-(18 I) Poselstwo litewskie prosi o rękę Jadwigi dla wielkiego księcia Jogaiły.
-(VIII) Wilhelm Habsburg (pod opieką Gniewosza z Dalewic, podkomorzego krakowskiego) przybywa do Krakowa, z nadzieją na skonsumowanie małżeństwa z Jadwigą. Wygnanie Wilhelma Habsburga przez możnowładców krakowskich.
-(14 VIII) Pertraktacje polsko-litewskie, zakończone układem w Krewie.
-(7 XI/12 XII) Nieudana wyprawa wojsk koronnych przeciwko Siemowitowi IV (w celu odzyskania ziemi łęczyckiej i Kujaw).
-(12 XII) Jadwiga zawiera (w Krakowie) układ pokojowy z Siemowitem IV. Siemowit zrzeka się roszczeń do tronu polskiego i zobowiązuje się do zwrotu wszystkich okupowanych przez siebie ziem Królestwa, w zamian za 10000 kop groszy praskich (do czasu wypłaty tej kwoty zatrzyma Brześć Kujawski wraz z okręgiem).
1386
-(11 I) Możni polscy (na zjeździe w Wołkowysku) akceptują Jogaiłę jako męża Jadwigi i przyszłego króla Polski.
-(I-II) Zjazd szlachty w Lublinie. (2 II) Powołanie Jogaiły na tron polski (do czasu koronacji jako dominus et tutor Regni Poloniae - pan i opiekun Królestwa Polskiego).
-Publiczne odwołanie zaślubin Jadwigi z Wilhelmem Habsburgiem.
-(15 II) Chrzest Jogaiły (przyjmuje imię Władysław).
-(18 II) Małżeństwo z Władysławem Jagiełłą.
-(4 III) Władysław Jagiełło zostaje koronowany.
-(/15 VII) Władysław Opolczyk przejmuje zarząd nad Rusią Halicką z nadania królowych węgierskich, Elżbiety Bośniaczki i Marii Andegaweńskiej.
1387
-(I-III) Wyprawa na Ruś Halicką. (6 II) Władysław Opolczyk wydaje uniwersał (w Częstochowie) wzywający mieszkańców Rusi do nieuznawania władzy polskiej. Wcielenie Rusi Halickiej (bez Halicza) do Korony. (8 III) Jadwiga zatwierdza przywileje Lwowa (m.in. prawo składu).
-(VIII) Witold (z posiłkami polskimi) zdobywa Halicz.
-(26 IX) Hołd lenny hospodara mołdawskiego Piotra I Mucata we Lwowie.
1388
-(VIII) Jadwiga uczestniczy w zjeździe książąt litewskich w Krakowie.
1389
-(14-16 V) Udział z zjeździe Władysława Jagiełły z Władysławem Opolczykiem i Siemowitem IV w Niepołomicach.
1392
-(VII) Wyjazd na Węgry w celu przeprowadzenia rozmów z Zygmuntem Luksemburskim.
1393
-(5 I) Hołd lenny hospodara mołdawskiego Romana I.
-(V) Fedor Lubartowicz, książę Siewierska składa w Wiślicy hołd Władysławowi.
1395
-(17 V) Śmierć siostry Marii Andegaweńskiej. Jadwiga zgłasza pretensje do tronu węgierskiego.
1397
-(10-15 VII) Zjazd Władysława Jagiełły i Jadwigi z Zygmuntem Luksemburskim w Starej Wsi na Spiszu (w sprawie pokoju pomiędzy Polską i Węgrami i planu utworzenia ligi antytureckiej). (13 VII) Polsko-węgierski traktat pokojowy (zawarty na 16 lat).
-(11-19 VI) Zjazd z wielkim mistrzem krzyżackim, Konradem von Jungingen we Włocławku (w sprawie odzyskania przez Polskę ziemi dobrzyńskiej).
1398
-(28 V) Siemowit IV potwierdza odbiór 10000 kop groszy praskich (zgodnie z układem krakowskim z 1385 roku) i wycofuje się z Brześcia Kujawskiego.
1399
-(17 VII) Śmierć Jadwigi Andegaweńskiej w Krakowie.
1979
-(31 V) Papież Jan Paweł II beatyfikuje Jadwigę (zatwierdzając jej publiczny kult). (8 VI) Uroczysta Msza Św. w Krakowie ku czci bł. Jadwigi, w trakcie I pielgrzymki Jana Pawła II do Polski.
1997
-(8 VI) Jadwiga zostaje kanonizowana przez papieża Jana Pawła II.
Opracowano na podstawie:
poczet.com
Władcy Polski – cykl dodatków do „Rzeczpospolitej” przygotowany we współpracy z „Mówią wieki”
Aby odnaleźć skrytkę musisz odszukać w powyższym tekście podane niżej informacje, a ustalone liczby podstawić do wzoru:
A – Którego dnia października odbyła się koronacja Jadwigi w katedrze wawelskiej?
B – W którym roku Jadwiga zgłasza pretensje do tronu węgierskiego?
C – Na czyją małżonkę została przeznaczona Jadwiga na mocy układu erenburskiego? Władysława Jagiełły (C=80), czy Zygmunta Luksemburskiego (C=70), a może Wilhelma Habsburga (C=60)?
N 52° 59.X
E 18° 06.Y
X=(B+5)/2-2*C+A-3
Y=7*C-1
Kordy ±10 m.
Współrzędne finałowe są w formacie N DD° MM.MMM E DD° MM.MMM
Jeśli w wyniku otrzymasz liczbę dwucyfrową to dopisz przed nią 0, a jeśli jednocyfrową to dwa zera.
W logbooku jest pewna liczba. Zapisz ją, gdyż może Ci się przydać…
