ur. 19 IX 1551, zm. 2 VIII 1589
okres panowania: 1573 - 1575
Był słusznego wzrostu, wysoki, o szlachetnym wejrzeniu, łaskawym obejściu, dłoniach tak pięknych, jakich nie miał żaden mężczyzna ani kobieta we Francji, okazujący zarazem wiele godności w zachowaniu.
relacja Morosiniego, ambasadora Wenecji we Francji
Był jednym z inicjatorów nocy św. Bartłomieja w Paryżu. Pierwszy polski król elekcyjny. Wybrano go ze względu na niechęć szlachty do Habsburgów. Nie był popularny nad Wisłą i czuł się tu obco. Swą przyszłość wiązał z Francją. Na wieść o śmierci brata Karola IX w tajemnicy wyjechał do Paryża, gdzie został koronowany na króla Francji. Do końca życia zachował jednak tytuł króla Polski.
Ciekawostka:
Aleksander (bo takie było właściwe imię władcy; imię Henryka zostało nadane na bierzmowaniu) w roku 1560, po śmierci ojca, został odznaczony wielką wstęgą Orderu Św. Michała, pomimo iż zaszczyt ten przypadał tylko królom Francji. Stało się tak dlatego, iż nowy król, brat Karol IX podczas dekoracji orderem rzucił się Aleksandrowi na szyję wołając, że wszystko chce z nim dzielić...
Ważniejsze daty:
1560
-(8 XII) Przyjęcie Orderu Św. Michała z rąk brata, króla Francji, Karola IX.
1573
-(6-28 I) Sejm konwokacyjny w Warszawie. Szlachta potwierdza termin i miejsce elekcji oraz tytuł interrexa Prymasa Jakuba Uchańskiego. (28 I) Wydanie aktu konfederacji generalnej warszawskiej, zapewniającego wolność wyznaniową na terenie Rzeczypospolitej.
-(5 IV-20 V) Obrady sejmu elekcyjnego we wsi Kamień, w pobliżu Warszawy (pod laską Jana Firleja). (11 V) Elekcja Henryka Walezego. (16 V) Oficjalne ogłoszenie Henryka królem w katedrze Św. Jana w Warszawie.
-(10 IX) Henryk zaprzysięga tzw. artykuły henrykowskie i pacta conventa w paryskiej katedrze Notre-Dame.
-Zapewnienie szlachcie prawa do wydobywania bogactw mineralnych z własnych ziem.
1573-1574
-Niezrealizowany projekt małżeństwa z Anną Jagiellonką.
(18 IV 1573) Poseł francuski, Montluc, zobowiązuje się w imieniu Henryka do podjęcia starań o rękę Anny, w przypadku, gdy zostanie wybrany na króla polskiego. (10 IX 1573) Zaprzysiężone przez Henryka pacta conventa nie zawierają warunku małżeństwa z Jagiellonką. (III/IV 1574) Anna zostaje poinformowana o rezygnacji z zamiaru jej poślubienia przez Henryka.
1574
-(24 I) Henryk przybywa do Rzeczypospolitej (przekracza granicę nieopodal Międzyrzecza).
-(21 II) Koronacja Henryka Walezego w katedrze wawelskiej.
-(22 II-24 IV) Sejm koronacyjny (pod laską Wacława Agrippy). Henryk podejmuje nieudana próbę wzmocnienia władzy królewskiej, ograniczenia roli szlachty i sejmików oraz odsunięcia od władzy protestantów (przy wsparciu stworzonego przez siebie stronnictwa katolickiego).
-Skazanie na banicję Samuela Zborowskiego (za zabicie kasztelana przemyskiego, Andrzeja Wapowskiego).
-(30 V) Śmierć króla Francji, Karola IX. (18/19 VI) Henryk potajemnie opuszcza Rzeczpospolitą, na wieść o możliwości objęcia tronu francuskiego.
-Antyprotestanckie wydarzenia w Krakowie.
-(30 VIII-18 IX) Sejm w Warszawie (pod laską Stanisława Szafrańca, a następnie Rafała Przyjemskiego). Uchwały dotyczące utraty tronu Rzeczypospolitej przez Henryka, w przypadku, gdy nie powróci do kraju do 12 maja następnego roku.
1575
-(13 II) Henryk zostaje koronowany w Reims na króla Francji.
-(15 II) Małżeństwo z Ludwiką de Vaudémont, córką Mikołaja, księcia lotaryńskiego.
-(V) Zjazd szlachty w Stężycy.
(12 V) Szlachta podejmuje decyzję o detronizacji Henryka.
-Henryk otrzymuje Order Podwiązki z rąk królowej Anglii, Elżbiety I.
1578
-(31 XII) Henryk ustanawia Order Św. Ducha.
1589
-(1 VIII) Zamach dominikanina Jakuba Clément na Henryka.
(2 VIII) Śmierć Henryka III w Saint-Cloud.
Opracowano na podstawie:
poczet.com
Władcy Polski – cykl dodatków do „Rzeczpospolitej” przygotowany we współpracy z „Mówią wieki”
Aby odnaleźć skrytkę musisz odszukać w powyższym tekście podane niżej informacje, a ustalone liczby podstawić do wzoru:
A – Kto był bratem Henryka Walezego? Karol V (A=5), Karol IX (A=9) czy Karol XI (A=11)?
B – Gdzie Henryk Walezy został koronowany na króla Polski? W katedrze Św. Jana w Warszawie (B=84), w Reims (B=72) czy w katedrze wawelskiej (B=96)?
C – Zgodnie z uchwałą sejmu w Warszawie, do którego dnia maja następnego roku Henryk musiał wróci do kraju, by zachować tron Polski?
N 53° 00.X
E 18° 05.Y
X=A*B-C*(A+C)-5
Y=B-A-3*C+1
Kordy ±10 m.
Współrzędne finałowe są w formacie N DD° MM.MMM E DD° MM.MMM
Jeśli w wyniku otrzymasz liczbę dwucyfrową to dopisz przed nią 0, a jeśli jednocyfrową to dwa zera.
W logbooku jest pewna liczba. Zapisz ją, gdyż może Ci się przydać…
