[PL] Przy obecnej ul. Okopowej 78, w XIX w. prężnie działała Fabryka Garbarska Temler i Szwede. Firma rodziny Temlerów, stanowiąca podwalinę fabryki, powstała w 1819 roku. Jej założycielem był Jan Gotfryd Temler, a kolejnymi zarządcami jego synowie: Karol i Aleksander. Od 1858 r. rozpoczęła się współpraca z inż. Ludwikiem Szwede. Budynki fabryczne powstawały w l. 1858-1939. W l. 70. XIX w. garbarnia była jednym z najbardziej znanych obiektów tego typu w Królestwie Polskim. Produkowała skóry podeszwowe, pasowe, cielęce, juchtowe i surowcowe oraz pasy do maszyn. W 1925 r. zarząd nad fabryką przejęli bracia Pfeiffer. Po II wojnie światowej bracia próbowali odbudować dawną świetność fabryki, ale obiekt przeszedł na własność państwa. Powstawały tu kolejno: Warszawskie Zakłady Garbarskie nr 1, Fabryka Obuwia „Syrena”, Zakłady Przemysłu Skórzanego „Lux-But”. Ponadto działały tu MPO oraz zakłady krawieckie „Apis”. Po 1989 r. spadkobiercy rodziny Temler, Szwede i Pfeiffer próbowali odzyskać utracony majątek i skutecznie blokowali organizowane przetargi, które miały na celu przejęcie nieruchomości. Od wielu lat ten cenny obiekt popada w ruinę. W 2015 r. wybuchło tu kilka pożarów. Obecnie teren jest zamknięty. Bezdomni często znajdują tu schronienie, a graficiarze mogą doskonalić swój warsztat.
Budynek dawnego Towarzystwa Akcyjnego Fabryki Garbarskiej Temler i Szwede został wpisany do rejestru zabytków. Najstarszym z zachowanych obiektów jest główny budynek fabryczny. Południowo-zachodni kraniec posiada elewację utrzymaną w neoromańskiej stylistyce. Szczególną uwagę zwracają półkoliście zamknięte okna oraz fryzy arkadowe.
[źródło: Wikipedia]
[ENG] In XIX century on Okopowa street 78, Temler & Szwede factory of tannery products was located. Temlers family business, that came before factory was built, was established in 1819. Its founder was Jan Gotfryd Temler, and next administrators were his sons: Charles and Alexander. In 1858 they started co-operation with engineer Ludwik Szwede. All factory buildings were erected between 1858-1939. In 1870s Temler & Szwede tannery was one of the most famous industrial plans of its kind in Kingdom of Poland. It used to manufacture leather soles, belts, calf leather, Russia leather and belts for machines. In 1925 Pfeiffer brothers became new owners of factory. After II world war Pfeiffer brothers tried to restart their business, but whole factory was nationalised by new Polish government. Companies such as: Warsaw Tannery Company no. 1, Shoes factory „Siren” and Leather Industry Company „Lux-But” were located here. Municipal Department of Sanitation and „Apis” tailor works also had their activities conducted here. Inheritors of Temler, Szwede and Pfeiffer families tried to reclaim real estate after 1989. For many years this valuable building is left to crumble. In 2015 building was aflame several times. Nowadays buildings are closed to the public. Only homeless people and graffiti artists can be found there
Building of former Temler & Szwede Tannery Joint-Stock Association is on national monument record. Main factory building is the oldest preserved object. South-west elevation is neo-roman. Especially noteworthy are half circle windows and arcaded frieze.
[Source: Wikipedia]
Widok ogólny garbarni w XIX wieku źródło: Wikipedia