Cholera – choroba która siała strach na ziemiach polskich w XIX w. Dziś już prawie wyparta, a pamięć o jej straszliwych skutkach została nieco przysłonięta innymi straszliwymi chorobami współczesności (AIDS, ptasia grypa).
Zarażenie cholerą następowało głównie drogą pokarmową, najczęściej w wyniku wypicia zanieczyszczonej odchodami wody lub po spożyciu zakażonej żywności. Bakterie cholery przenoszone były również poprzez styczność z zarażoną osobą np. przez zabrudzone ręce.
Wśród ludności panowało przekonanie, że cholerę na ziemie polskie przynieśli żołnierze radzieccy tłumiący powstanie listopadowe. Prawda jest nieco inna – gdyż, cholera panowała na ziemiach polskich dość regularnie; pierwsza duża epidemia wybuchła w latach 30 XIX w. kolejne
w połowie XIX w. i w jego drugiej połowie tj. po 1870r.
Po wybuchu epidemii wśród ludności panowało przekonanie, iż osoby zmarłe na cholerę należy grzebać jak najdalej od siedlisk ludzkich – stąd najczęściej wywożono ich na obrzeża miejscowości lub nawet poza ich granice.
Tak właśnie powstały cmentarze choleryczne – najczęściej skromne położone w odosobnieniu.
W miarę upływu czasu miejsca pochówku ofiar epidemii cholery popadały w zapomnienie.
Cmentarz choleryczny w Głowience w przeszłości zajmował spory obszar na Jaworzu (Potoczna nazwa obszaru na jakim się znajduje). Okalał go płot z tarniny a w centralnej jego części stał duży drewniany krzyż. W rogach położonych naprzeciwko siebie rosły dwa drzewa – jesion i lipa. Współcześnie cmentarz mieści się w sporej kępie krzaków tuż przy drodze gminnej. Jedynym charakterystycznym obiektem jest kamienny pomnik z niewielkim metalowym krzyżem na szczycie. Na pomniku znajduje się tablica z lakoniczną informacją:
„Mogiła zbiorcza mieszkańców Głowienki zmarłych na cholerę w XIX w.
Proszą o modlitwę”
Cholerae Cemenetry in Głowienka
Cholerae - disease which caused fear on Poland Land in XIX century. Today almost supplanted and the memory of her horrible effect was a little overshowed by other terrible disease of present day (AIDS, birds disease)
Contagion by cholerae was mostly through food way, almost like the effect of drink contaminated water or eat contaminated food. The bacteria of cholerae was also moved through contact with contaminated person.
Among the citizen there was the conviction that cholerae was bring to the Poland Land through sovient soldier suppressing the November Uprising. The truth is a little different – the cholera was on Poland land regularly – first big epidemic was in 30years XIX century, then next epidemic was in half of XIX century and after 1870 year.
After epidemic among citizen there was the conviction that the death person should be buried far away from people habitats – that’s way what the death body was exported to the borders of city or even abroad
Exactly like that become the cholerae cemetery – mostly modest located in isolation. At time passed the place of grave the victim of cholera epidemic was forgotten.
In the past, the choleric cemetery in Głowienka occupied a large area in Jaworze. It was surrounded by a sloe fence and in its central part was
a large wooden cross. Two trees grew in the corners opposite each other - ash and lime. Todays, the cemetery is located in a large cluster of bushes near the municipal road. The only characteristic object is a stone monument with a small metal cross at the top. On the monument there is a plaque with laconic information:
"The collective grave of the inhabitants of Głowienka who died of cholera in the 19th century
Asking for prayer"
(źródło / source: dwumiesięcznik mieszkańców Gminy Miejsce Piastowe „piastun” nr 5 IX-X 2012)