Skip to content

Poznański Przełom Warty - początek EarthCache

Hidden : 10/12/2019
Difficulty:
2 out of 5
Terrain:
2 out of 5

Size: Size:   other (other)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


Skrytka typu EarthCache nie posiada fizycznego pojemnika. Aby zalogować znalezienie EC musisz udać się na miejsce, które wskazują koordynaty i odpowiedzieć na pytania zamieszczone na końcu listingu. Pytania są tak ułożone, że odpowiesz na nie bez problemu po uważnej lekturze opisu EC oraz po odwiedzeniu miejsca.

Cofnijmy się wyobraźnią około 20000 lat wstecz, do okresu, w którym lądolód skandynawski osiągnął swój maksymalny zasięg, zajmując około 30% obszaru dzisiejszej Polski. Ówczesne rzeki, podobnie jak obecnie, płynęły z południa na północ. Na swej drodze trafiły jednak na czoło lądolodu, które uniemożliwiło im dalszy odpływ w kierunku północnym. W tym samym czasie w przeciwnym kierunku z lądolodu wypływały wody roztopowe. Te ogromne ilości wody szukały odpływu i znajdowały go w kierunku zachodnim – wzdłuż czoła lądolodu, przez obszar dzisiejszych Niemiec, uchodząc ostatecznie do Morza Północnego. Płynące w ten sposób wody tworzyły głęboką dolinę o szerokości od kilku do 10 kilometrów, o bardzo wyrównanym dnie.

mapa

W ten sposób powstaje Pradolina Warszawsko - Berlińska, odprowadzała ona wówczas na zachód wody roztopowe lądolodu i rzek płynących z południa. Z upływem czasu przestaje jednak pełnić obie te funkcje.

Jak powstaje Poznański Przełom Warty, który ma swój początek w Rogalinku, w miejscu gdzie rzeka Samica (Kanał Mosiński) wpada do rzeki Warty?

Dzieje się tak, ponieważ  w tym miejscu rzeka spotyka na swej drodze głęboką rynnę polodowcową, którą płynęły wody roztopowe lądolodu. W miarę cofania się lądolodu na północ ta funkcja rynny traci swoje znaczenie. Jednocześnie możliwy stał się odpływ wody rzek w kierunku pólnocnym przez uwolnione spod lodu obszary.

W związku z tym od około 17500 lat  Warta coraz chętniej przerzuca swoje wody do owej rynny polodowcowej. Przez kolejne ok 4000 lat wody Warty płynęły jednocześnie w kierunku zachodnim Pradoliną Warszawsko-Berlińską i na północ (rynną polodowcową) do Pradoliny Toruńsko – Eberswaldzkiej, którą ponownie płynęła na zachód. Jednak około 13000 lat temu rzeka Warta przerzuciła całość swoich wód do rynny polodowcowej, w wyniku czego powstaje Poznański Przełom Warty.

 Poznański Przełom Warty to 45 kilometrowy odcinek między dwoma pradolinami.

 ISOK hipsometria

Wykorzystana w ten sposób przez rzekę rynna polodowcowa ulega przekształceniu w dolinę rzeczną z trzema poziomami teras rzecznych.

Dobry pogląd na to miejsce daje widok z mostu na Warcie w Rogalinku (punkt MO). Patrząc z mostu na południe widzimy ujście rzeki Samicy (kanału Mosińskiego, a dalej pradolinę, którą Warta w tym miejscu opuszcza. Patrząc na północ widzimy początkowy odcinek przełomowej doliny Warty.

Przez profil wyślij odpowiedzi na poniższe pytania. Nie musisz czekać na moją zgodę na logowanie, jednak pamiętaj, że logi bez uprzednio wysłanych odpowiedzi będą kasowane. Logować EC można bezpośrednio po wysłaniu odpowiedzi do mnie. Jeśli coś będzie w nich nie tak, zgłoszę się do Ciebie/Was i pomogę w zadaniu. Powodzenia! 

Zadania:

  1. Na podstawie lektury listingu wytłumacz swoimi słowami jakie czynniki wpłynęły na powstanie Poznańskiego Przełomu Warty?
  2. Będąc na moście przyjrzyj się dokładnie południowej i północnej części doliny, która z nich jest szersza i dlaczego?
  3. Dolina rzeczna w przy moście jest niesymetryczna, oceń który brzeg rzeki jest wyższy prawy czy lewy?
  4. Możesz załączyć zdjęcie swoje lub gpsa na moście waypoint MO (opcjonalnie). Proszę nie zamieszczaj zdjęć odpowiadających na pytania.  

Źródła:

Michał Lorenc "Śladami Lądolodu w Wielkopolskim Parku Narodowym"

Bonus: Note: If you liked my EC, you have the option to download the memory to your profile.
If you visited my EarthCache, I prepared a special souvenir that you can paste into your profile:
Jeśli odwiedziłeś mojego EarthCache to przygotowałem specjalnie pamiatkę, którą możesz wkleić do swojego profilu:

naklejka

Code to paste, Kod do wklejenia:

<a href="https://coord.info/GC8E7JT" target="_blank"><img src="https://s3.amazonaws.com/gs-geo-images/3d215271-2cd0-457f-888f-4fbc4121b611_l.jpg" title="EarthCache by cezaryprentki" width="150" height="200" alt name="cp" /></a>

 

Additional Hints (Decrypt)

An zbfpvr mnpubjnw bfgebmabfp.

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)