De parochiekerk Sint-Gillis-Binnen bevindt zich binnen de oude stad. De toevoeging "binnen" kwam ter sprake vanaf de stad oostwaarts uitbreidde en er een parochie Sint-Gillis-Buiten ontstond.
Het niet te grote kerkje heeft een hele geschiedenis gekend en staat op de plaats van de oudste nederzetting. De barokke gevel oogt heel mooi.
Historische en kunsthistorische beschrijving van de St.Egidiuskerk intra muros of St.-Gillis-Binnen.
In 1228 werd de parochiekerk van Zwijveke overgebracht naar de gebouwen van het gewezen Sint-Gillishospitaal. Toen deze plaats ten gevolge van de laatste stadsuitbreiding (ca. 1230) binnen de muren van Dendermonde kwam te liggen, sprak men voortaan van Sint-Gillis-Binnen.
Later in de 13e en 14e eeuw bouwde men in de nabijheid van de oorspronkelijke hospitaalkapel een gotische kerk. De toren werd rond 1444 hoger opgetrokken, maar bleef onvoltooid. In 1578 werd de kerk in brand gestoken, doch in 1584 was ze reeds opnieuw hersteld.
Pas in de 18e eeuw was de benedenkerk blijkbaar te klein geworden voor het steeds toenemend aantal inwoners (ca. 1900). Met de abdij van Zwijveke bereikte men na jaren aandringen een overeenkomst, waarbij toren en koor bewaard bleven. In 1779 werd de benedenkerk afgebroken en in 1780-1781 herbouwd onder de leiding van ingenieur Judocus Sibens. In december 1781 volgde de inwijding door landdeken Nijs. De eenvoudig afgewerkte kerk telde drie beuken onder één zadeldak en was inwendig verdeeld door twee rijen zuilen van de Toskaanse orde. De voorgevel bleef onafgewerkt en werd voorzien van de uit 1741 daterende arduinen ingangspoort van de vorige kerk.
In het interieur herbruikte men de communiebank, de preekstoel en de vier biechtstoelen. In 1866 werden koor, toren en sacristie gerestaureerd door stadsarchitect Edouard Bouwens.
De bendenkerk kwam pas in 1912-1913 aan de beurt, toen architect Valentin Vaerwyck haar voorzag van een gevel in neobarokstijl, met behoud van de 18e-eeuwse ingangspoort.
De kerk doorstond ongeschonden beide Wereldoorlogen, doch was enkele jaren geleden opnieuw aan herstelling toe.
Het beschermde orgel (18e eeuw) werd in 1978 hersteld door de firma Pels (Herselt) onder toezicht van Gabriel Loncke. Tussen 1984 en 1988 werd de als monument beschermde kerk volledig gerestaureerd.
Achter de kerk, omgeven door een vijver en veel groen, staat de pastorie. Ze werd in 1852 op de fundamenten van de oude pastorie opgetrokken naar de plannen van architect Johan Beeckman. Tot in 1901, toen de gemeente Sint-Gillis een eigen kerk kreeg, diende ze als huisvesting voor de drie priesters van de toenmalige parochie Sint-Gillis-Binnen en -Buiten.
**************************************************
Deze geocache maakt deel uit van de Church Micro Belgium serie geocaches.
Meer informatie over deze reeks kan U hier vinden:
Church Micro Belgium geocaches.
**************************************************