W Strzelnie znajduje się jeden z najważniejszych zabytków sztuki romańskiej w Polsce – zespół zabudowań na wzgórzu św. Wojciecha:
-Kościół Świętej Trójcy i Najświętszej Maryi Panny w Strzelnie – trójnawowa bazylika z transeptem i zamkniętym apsydą prezbiterium. Należał do opactwa norbertanek. Budowę kościoła z granitowych kostek rozpoczęto w XII wieku i ukończono dopiero w połowie XIII wieku. W 1216 miała miejsce jego uroczysta konsekracja. W późniejszym czasie kościół zbarokizowano. Od 2018 pomnik historii.
-Rotunda św. Prokopa w Strzelnie – największa romańska świątynia w Polsce zbudowana na planie koła, położona przy placu św. Wojciecha 1. Zapis w kronikach Jana Długosza podaje datę 16 marca 1133 jako dzień jej konsekracji. Ostatnie badania archiwalne wskazują na równoczesny czas ukończenia rotundy i pobliskiego kościoła norbertanek (drugie dziesięciolecie XIII w.). Od 2018 pomnik historii[