Elke drie jaar wordt de Landschapstriënnale ergens in Nederland georganiseerd. Voor iedereen die zich met het landschap bezighoudt, zich ermee verbonden voelt en er graag is. De vijfde editie van de Triënnale vindt plaats in april 2021 in Van Gogh Nationaal Park, Noord-Brabant
Datascapes is 1 van de 10 livinglabs van de triennale en wordt getrokken door het Kadaster. Met Datascapes willen we de verbinding maken van data naar landschap en andersom. Deze speciale geocache laat je op een bijzondere manier van het landschap rondom de verdwenen watermolen van Wolfswinkel genieten.
Wolfswinkel is een eeuwenoud leengoed waar ronds 1200 al een watermolen stond. Op de plek van het vraagteken vind je niets. Respecteer a.u.b. de privacy van de bewoners van de huizen bij de brug, het pad voorbij het hek tussen de huizen door is privéterrein.
Met de antwoorden uit onderstaande vragen, kun je het coördinaat van de cache bepalen. En neem de tijd om er een mooie wandeling te maken. Vanaf het bruggetje over de Dommel loopt stroomafwaarts een fraai wandelpad langs de meanderende oever, werkelijk een van de mooiste plekjes van Sint-Oedenrode.
De vragen. Jaartallen altijd in cijfers, niet uitgeschreven in letters.
In welk jaar werd het leengoed Wolfswinkel in leen gegeven aan de edelman Edmund d'Aquis, mocht de leenman zich Leenheer noemen, en werd Wolfswinkel een officiële Heerlijkheid. Stapeltellen tot één cijfer geeft A.
In 1931 schreef de heer van Andel dat de watermolen een bouwval was geworden. In welk tijdschrift was dit? Stapeltellen (zonder lidwoord) tot één cijfer geeft B.
De molenaar had het recht om met een stuw het waterpeil te regelen, maar mocht dat niet zo hoog opstuwen dat landerijen onderliepen. Een hogere waterstand gaf meer waterdruk waardoor de watermolen meer kracht kreeg. In welk jaar kreeg hij een boete omdat er toch land onder water stond? Stapeltellen tot één cijfer geeft C.
In dit gebied staat ook een toponiemenbankje, gewijd aan de heilige Sint Oda (680-726). Haar naam kwam terug in de plaatsnaam Sint-Odarode, later verbasterd tot Sint-Oedenrode (een Rode is een gerooide plek in het bos). Rond deze toponiemenbankjes zijn videofilmpjes gemaakt die de historie van de desbetreffende plek laten zien. Bekijk het filmpje “bankgeheimen Odaberg video” om de korte documentaire te bekijken. Je hoort en ziet Oda haar levensverhaal vertellen. Ook komt er een afbeelding voorbij van het geschrift “Beschrijving der Vrijheid Sint Oden Rode” In welk jaartal is dit eerste deel tot stand gekomen? Stapeltellen tot één cijfer geeft D.
In welk jaar zijn de restanten van de watermolen afgebroken? Stapeltellen tot één cijfer geeft E.
De tweede wereldoorlog ging zeker niet ongemerkt voorbij aan dit gebied. Iets ten westen (aan de overkant van de huidige A50) vonden de luchtlandingen van operatie Market Garden plaats. In een weiland ten zuiden van de watermolen werd een tijdelijk oorlogskerkhof aangelegd. Hier lagen gesneuvelde Amerikanen, Britten en een Canadees. Er was ook een aparte hoek voor Duitse soldaten die het leven hadden gelaten. Na de oorlog zijn allen herbegraven in het land van herkomst of op oorlogskerkhoven elders in Nederland. Daarna was de grond weer beschikbaar. In welk jaar kreeg de boer weer beschikking over het weiland? Stapeltellen tot één cijfer geeft F.
Voor deze vraag moet je gebruik maken van een site van het Kadaster, de Topotijdreis.nl Deze site laat alle beschikbare kaarten van Nederland zien vanaf 1815. Hij opent met de kaart van Nederland. Met de schuifbalk aan de linkerzijde kun je het jaartal van de kaart veranderen.
Zoom nu in op de plek waar de watermolen heeft gestaan (dat is ongeveer de plek waar het vraagteken op de GC kaart staat). Hieronder zie je op de kaart van 1946 dat er een aftakking van de Dommel was, een zogenaamde molentak. Op de kaart van 2000 is deze verdwenen.
1946
2000
In welk jaar staat deze molentak voor het laatst op de kaart? Stapeltellen tot één cijfer geeft G.
De cache bevindt zich op N 51° 32.(F-D)(D-G)(C-B)' E 5° 29.(C-G)(D+G)(A-E)'
Het kan er druk zijn met wandelaars dus graag een beetje discreet loggen. Een losse veter kan wonderen doen. Met dank aan pijnack en frotbeij voor het meedenken, de proefloop en berekening.