WPROWADZENIE:
Pamięć... Możemy sobie przypomnieć to, co robiliśmy wczoraj, miesiąc temu, nawet rok, ale... Ze stuletnim odcinkiem mamy już poważny problem. Są jednak sytuacje wyjątkowe – jubileusze! To właśnie obchody rocznicowe stanowią doskonałą okazję do utrwalenia wspomnień o instytucjach i ludziach, bez których trudno wyobrazić sobie nasze istnienie. Tak jest w przypadku Lasów Państwowych będących już od wieku ostoją różnorodności rodzimej flory i fauny. Są pośród nich miejsca niezwykłe, oderwane nieco od współczesnego stylu życia. Ot, choćby te okazałe, sosnowe drzewa Puszczy Noteckiej, które wraz z wyznaczonymi w jej obrębie rezerwatami przyrody, licznymi ścieżkami, a także urokliwymi jeziorami i zakątkami, o każdej porze roku gwarantują nam moc pozytywnych wrażeń estetycznych i miło spędzony czas. Poznajmy zatem jej historię i tajemnice, wędrując przygotowanym tu specjalnie dla Was geocachingowym szlakiem!
STULETNIK: 04 „Osobliwości” w kapeluszach.
Schyłek lata i początek jesieni to największy wysyp grzybów. Doświadczeni grzybiarze mówią, że sukces ich zbierania tkwi w doborze odpowiedniego miejsca. Bez wątpienia prawdziwym rajem dla amatorów „przysmaków w kapeluszu” jest Puszcza Notecka. Maślaki, kozaki, prawdziwki, podgrzybki, kanie, gąski, kurki i wiele innych – nikt nie wróci z niej z pustym koszykiem, ponieważ grzybów każdego roku jest tutaj w bród. Jednak najsłynniejszym z miejscowych grzybów jest pewien „z piekła rodem” borowik obdarzony dość sugestywną nazwą krwistoborowika szatańskiego!
To prawdziwa „osobliwość w kapeluszu”, okaz niezmiernie rzadki w skali całego kraju – znanych jest zaledwie kilka miejsc, w których można go spotkać. W związku z tym od 2014 r. podlega ochronie ścisłej i uznawany jest za gatunek krytycznie zagrożony. Czym się wyróżnia? Przede wszystkim wyglądem. Praktycznie nie da się go pomylić z uznanym i cenionym prawdziwkiem, czyli borowikiem szlachetnym. Szatany mają białoszare kapelusze pokryte matową, szarą skórką, która nie oddziela się od miąższu. Ich wielkość osiąga 30 cm średnicy. Najbardziej widowiskowy jest jego intensywnie krwistoczerwony baryłkowaty trzon. To właśnie od niego wzięła się nazwa rodzajowa grzyba. Jest jeszcze jedna ciekawostka. Miąższ kapelusza szatana oraz jego nóżka sinieje pod wpływem dotyku. Ponadto starzejące się osobniki wydzielają charakterystyczny, nieprzyjemny zapach. Jeśli więc natkniemy się na niego podczas spaceru po lesie lub grzybobranie dajmy mu spokój przynajmniej z dwóch powodów: unikniemy kary pieniężnej i ciężkich dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Krwistoborowik szatański ma oprócz wyglądu jeszcze jedną diabelską cechę – jest trujący.
ZAGADKA
Aby poznać koordynaty finału odpowiedz na proste pytanie:
Krwistoborowik szatański jest w Polsce pod ……. ochroną.
ścisłą N 52° 39.757′ E 16° 03.088′
częściową N 52° 39.767′ E 16° 03.088′
BIBLIOGRAFIA
- ANDERS P., KUSIAK W.,2022: Puszcza Notecka. G&P OFICYNA WYDAWNICZA, Poznań
- FINDYSZ T. i in.,:Nadleśnictwo Sieraków. Wydawnictwo Quercus
- DACHOWSKI W.,1981: Puszcza Notecka (część gorzowska). KRAJOWA AGENCJA WYDAWNICZA, Szczecin
- ANDERS P., KUSIAK W., 2004: Leśny kompleks Promocyjny. Puszcza Notecka. Mapa przyrodniczo-turystyczna. Wydawnictwo PRZEGLĄD LEŚNY, Poznań
- TOMCZK R., 2018: Niezwykła hodowla bobrów w okolicach Sierakowa, Biuletyn Parków Krajobrazowych Wielkopolski (Zeszyt jubileuszowy 25 lat) Poznań
- TOMCZAK R.: 'Historia miłości do ojczyzny zapisana w kamieniu, Wielkopolski Raptularz Leśny Nr 1. ,RDLP w Poznaniu
