|
 W kolejnym EarthCache'u pokażę Wam kamień księżycowy z Norwegii.
 My next EarthCache will introduce you to a moonstone from Norway.
Larvikit
Larvikit to magmowa skała głębinowa należąca do grupy monzonitów lub sjenitów, która powstaje w wyniku krystalizacji magmy bogatej w skalenie alkaliczne. Swoją nazwę wziął od norweskiego miasta Larvik, gdzie odkryto jego pierwsze znaczące złoża i do dziś Norwegia jest głównym producentem tego kamienia na świecie. Głównym składnikiem larwikitu jest plagioklaz (skaleń alkaliczny), który znany jest ze swoich specyficznych właściwości optycznych, a zwłaszcza labradorescencji – zjawiska, w którym minerał pod pewnym kątem światła wykazuje jasne niebieskie, srebrne lub zielone refleksy.
Oprócz plagioklazu larwikit często zawiera inne minerały, takie jak augit, nefelin, oliwin, biotyt, magnetyt i amfibol, które wpływają na jego kolor i teksturę. Kolor larvikitu zwykle waha się od szarego do ciemnoniebiesko-czarnego, co w połączeniu z metalicznymi refleksami czyni tę skałę atrakcyjnym materiałem dekoracyjnym.
Pod względem zastosowania larvikit jest popularny w architekturze i wystroju wnętrz, gdzie wykorzystuje się go jako kamień licowy, materiał na podłogi, blaty czy luksusowe elementy dekoracyjne. Ze względu na swoją twardość i odporność na warunki atmosferyczne stosowany jest również do okładzin zewnętrznych i prac rzeźbiarskich.
Larvikite is an igneous deep-sea rock belonging to the group of monzonites or syenites, which is formed by the crystallization of magma rich in alkali feldspars. It got its name from the Norwegian city of Larvik, where its first significant deposits were found, and to this day Norway is the world's main producer of this stone. The main component of larvikite is plagioclase (alkali feldspar), which is known for its specific optical properties, especially labradorescence - a phenomenon in which the mineral shows bright blue, silver or green reflections under a certain angle of light.
In addition to plagioclase, larvikite often contains other minerals such as augite, nepheline, olivine, biotite, magnetite, and amphibole that affect its color and texture. The color of larvikite usually ranges from gray to dark blue-black, which together with its metallic reflections make this rock an attractive decorative material.
In terms of use, larvikite is popular in architecture and interior design, where it is used as a facing stone, material for floors, worktops or luxurious decorative elements. Due to its hardness and resistance to weathering, it is also used for exterior cladding and sculptural works.
Skład i właściwości
Larvikit składa się głównie ze skaleni alkalicznych, zwłaszcza plagioklazów o dużej zawartości sodu i potasu. To właśnie te skalenie odpowiadają za typowe zjawisko optyczne zwane labradorescencją, kiedy światło załamuje się na ich powierzchni i powstają niebieskie, srebrne lub zielone refleksy. Kryształy plagioklazów stanowią większość struktury skały i decydują o jej kolorze, który waha się od szarego do ciemnoniebieskiego lub czarnego.
Dodatkowymi minerałami larvikitu są augit, nefelin i biotyt, które wpływają na jego właściwości fizyczne i odcienie kolorów. Augit, należący do grupy piroksenów, przyczynia się do ciemniejszego zabarwienia skały, natomiast nefelin, jako przedstawiciel foidów, może zmniejszać zawartość kwarcu w strukturze. Biotyt, ciemna mika, nadaje larvikitowi charakterystyczne brązowe do czarnych, błyszczące powierzchnie widoczne w świetle.
Inne obecne minerały to magnetyt i amfibol, które wzbogacają larwikit o dodatkowe właściwości fizyczne, takie jak magnetyzm i zwiększona odporność na zużycie mechaniczne. W rzadszych przypadkach w larwikicie mogą pojawić się także inkluzje mineralne oliwinu, które wskazują na specyficzne warunki krystalizacji głęboko w skorupie ziemskiej.
Larvikite is made up mainly of alkali feldspars, especially plagioclase with a high sodium and potassium content. It is these feldspars that are responsible for the typical optical phenomenon called labradorescence, when light is refracted on their surface and blue, silver or green reflections are created. Plagioclase crystals make up most of the rock's structure and determine its color, which ranges from gray to dark blue or black.
Additional minerals in larvikite are augite, nepheline and biotite, which influence its physical properties and color shades. Augite, belonging to the group of pyroxenes, contributes to the darker coloration of the rock, while nepheline, as a representative of foids, can reduce the quartz content in the structure. Biotite, a dark mica, gives larvikite its characteristic brown to black shiny surfaces visible under light.
Other minerals present include magnetite and amphibole, which enrich larvikite with additional physical properties such as magnetism and increased resistance to mechanical wear. In some rarer cases, olivine mineral inclusions can also appear in larvikite, which indicate specific conditions of crystallization deep in the earth's crust.
Drugi
a) Podtyp Kjerringvik: Jednorodny, jasnoszary larvikit ze słabym efektem Schillera.
b) Podtyp Bergana: W skaleniach widać efekt niebieskiego schillera, ale nie jest to najbardziej uderzająca cecha kamienia.
c) Podtyp Klåstad (Szmaragdowa Perła): Ciemny larvikit z ciemnoniebieską opalizacją.
d) Podtyp Klåstad: Ciemny larvikit z opalizacją od srebra do brązu.
e) Podtyp Stålaker (Marina Pearl): Jasno zabarwiony larvikit z niebieską opalizacją i wyższą zawartością minerałów mafijnych.
f) Podtyp Tvedalen (Niebieska Perła): Jasny larvikit z silną niebieską opalizacją.
g) Podtyp Bassebu – Prestskjeggen: Wykazuje słabszą, srebrzystą opalizację.
H) Podtyp Malerød (Royal Blue): gruboziarnisty, jasny larvikit z bladoniebieską opalizacją.
a) Kjerringvik subtype: Homogeneous, light gray larvikite with a weak Schiller effect.
b) Bergan subtype: A blue schiller effect can be seen in the feldspars, but is not the most striking feature of the stone.
c) Klåstad subtype (Emerald Pearl): Dark larvikite with a dark blue iridescence.
d) Klåstad subtype: Dark larvikite with an iridescence from silver to bronze.
e) Stålaker subtype (Marina Pearl): Light colored larvikite with blue iridescence and higher content of mafic minerals.
f) Tvedalen subtype (Blue Pearl): Light colored larvikite with strong blue iridescence.
g) Bassebu–Prestskjeggen subtype: Shows a weaker, silvery iridescence.
H) Malerød subtype (Royal Blue): Coarse-grained, light-colored larvikite with pale blue iridescence.
Aby zalogować się jako „Found it”, prześlij mi odpowiedzi na te pytania za pośrednictwem mojego profilu:
1) Jak powstaje larwikit i z jakich minerałów się składa.
2) Obserwuj larwikit w wyznaczonych współrzędnych i opisz jego kolor i strukturę.
3) Który z opisanych powyżej rodzajów larwikitu spotykamy tutaj? [a - h]
4) Dołącz do logu zdjęcie siebie lub swojego GPS-a z larvikitem.
For log as "found it" please send me answers for those questions via my profile:
1) How is larvikite formed and what minerals does it consist of?
2) Observe larvikite at the coordinates and describe its color and structure.
3) Which of the above-described types of larvikite do we encounter here? [a - h]
4) Attach a photo of yourself or your GPS with larvikite at the initial coordinates to the log.
Zaloguj się od razu po wysłaniu odpowiedzi, jeśli coś pójdzie źle, odezwę się.
Log in as soon as the answers are sent, if there's anything wrong, I'll answer.
Photos by DanielKotmel, 2025. Sources -
Larvikite [online]. Available from
https://cs.geologyscience.com/gemstone/larvikite/
Norsko: země Larvikitu [online]. Available from https://www.enviweb.cz/70646
Larvikite [online]. Available from
https://geoparken.com/main-geology/larvikite
 |