Skip to content

Broma picheleira e algo máis Traditional Geocache

Hidden : 5/17/2009
Difficulty:
4 out of 5
Terrain:
1.5 out of 5

Size: Size:   micro (micro)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


Galego   Castellano   Saltar texto

 

Non accesible en coche. Micro-magnético á vista. Require moita discreción. Leva con que escribir.

 

229-3602-a-Anxel Casal.jpgAbroma é a desculpa para achegarvos á casa que foi a sede en Santiago da Editorial Nós de Ánxel Casal editor, escritor e activista do nacionalismo galego que foi un dos maiores baluartes da cultura galega de todos os tempos, gracias a el Castelao, Vicente Risco, Otero Pedrayo, Seoane, Ramón Cabanillas, e tantos outros autores e investigadores da nosa cultura galega puideron legarnos as súas obras. Del dixo Castelao: “Casal, por Galiza, fixo máis que todos nós". 17 de maio, Día das Letras Galegas.

 

A broma

Spoiler-6.jpgEsta é coñecida pola maioría dos picheleiros,é apropiada para os nenos e nenas pequenos. No capitel  da columna de fuste trilobulado do soportal hai esculpido un neno espido. A quen lle vaiamos gastar a broma contámoslle que os canteiros galegos que traballaron en Santiago eran uns grandes artistas, tan precisos que podemos recoñecer as figuras esculpidas só tocándoas. Entón, pouco antes de chegar á columna, pedímoslle que peche os ollos e nos dea a man co furabolos estendido, suxeitámoslle a man e poñémoslle o dedo no cu do neno e dámoslle uns segundos para que a toque, entón preguntámoslle se recoñece a figura, pero antes de que abra os ollos poñémoslle o furabolos de novo no cu e pedimos que abra os ollos. Tamén apagan as cabichas no mesmo sitio, por iso ás veces o dedo sae manchado.

 

 

Biografía de Ánxel Casal Gosenxe (A Coruña 7-XII-1895 - Cacheiras, Teo 19-VIII-1936)

Emigrante na Arxentina e Francia volveu á Coruña e iniciou a súa actividade relacionada coa promoción galeguista. O 18 de maio de 1916 creouse a primeira Irmandade da Fala na cidade herculina, na que ingresou Ánxel Casal, quen se converteu nun dos protagonistas na tarefa de difusión e promoción dos ideais galeguistas que se realizaba a través da revista A Nosa Terra, órgano de expresión ideolóxica das Irmandades. Participou na Cousas_por_Castelao-v.jpgorganización das diferentes asembleas das Irmandades, dende onde loitou pola rehabilitación idiomática do galego como base do seu pensamento político. Xunto con Antón Villar Ponte e Xoán Vicente Viqueira redactou as Bases das Escolas de Insiño Galego (1923) que propugnaban a educación en galego para os rapaces e, nun local da redacción de A Nosa Terra, estableceu a primeira escola galega, na que impartiu clases. No ano 1924 inicia a súa carreira como editor da editorial Lar, de onde saíu unha colección de corenta novelas curtas en galego. Editou ademais a revista Nós dende o 25 de xullo de 1925, a partir do número 19. No ano 1927 Casal fundou a editorial Nós, referencia para a literatura galega de finais dos anos vinte e a década dos trinta, primeiro desde a súa sede da Coruña e, a partir de 1931, trasladou o obradoiro a Santiago e establece definitivamente a imprenta no número 15 da rúa do Vilar. A imprenta da editorial Nós converteuse nun lugar de tertulia e reunión de escritores e artistas, así como de intelectuais do galeguismo. Do seu prelo saíron obras de Vicente Risco, de Otero Pedrayo, Castelao, Carballo Calero, Fole, Cunqueiro ou Luís Manteiga, e artistas como Seoane ou Maside. Nese período comezou a publicación da revista Arquivos (1927-1934), na que se incluían unha serie de investigacións dos membros do Seminario de Estudos Galegos. Foi o editor e impresor das revistas vangardistas Claridad (1934) e Ser (1935).

A actividade editora de Casal non se pode desvincular da súa militancia política, participou na fundación do Partido Galeguista en decembro de 1931, constituído co obxectivo irrenunciable do recoñecemento por Estatuto da plena autonomía galega dentro do marco da República. Tralo triunfo nas eleccións nacionais, con 8 rexedores do Partido Galeguista, foi designado por unanimidade alcalde de Santiago de Compostela o 23 de febreiro do 1936. Foi o promotor da Asociación de Escritores de Galicia, creada en abril de 1936 e truncada pola guerra civil. Colaborou na campaña pro Estatuto desde o seu cargo municipal e formou parte da comisión encargada de presentalo en Madrid. Unha vez que se aprobou en plebiscito polo pobo, regresou o mesmo día do pronunciamento militar poñéndose á fronte da alcaldía. Pero, a forza dos acontecementos obrigouno a abandonar, retirouse coa súa dona a Pela (Vilantime, Arzúa) de onde era seu pai e alí, mentres agardaba a que a situación política se aclarase apresárono as forzas franquistas o día 4 de agosto do 36. Conducírono á cadea do partido xudicial de Santiago onde pasou dúas semanas. O día 19 dese mes morreu paseado nun lugar de Cacheiras (Teo).

A nova biblioteca pública de Santiago inaugurada o 28 de marzo do ano 2008 leva o seu nome: Biblioteca Pública de Santiago Ánxel Casal

Picheleiro   Voltar

O vocábulo pichel procede do francés antigo pechier, que á súa vez o tirou do latín bicariu. Con el designamos un recipiente de estaño, alto e redondo, máis ancho na base que na boca e cunha tapa que arrinca da asa. No caso de que estas xerras de estaño fosen máis avultadas chámanse pichelas. De pichel deriva a palabra picheleiro, que vén sendo a persoa que ten como oficio facer os picheis e tamén un adxectivo que cualifica a persoa á que lle gusta beber o viño polos picheis.

Os picheleiros constituíron na cidade de Santiago, sobre todo durante o século XV, aínda que xa existían antes, unha das industrias máis florecentes. Os picheleiros non se limitaban só a faceren xerras ou vasillas, senón que tamén fabricaban pratos grandes, cálices, custodias, lanternas, copóns, fontes, saleiros, salseiros, cuncas... De aí que os habitantes de Santiago se coñezan como picheleiros, pola súa maestría no traballo co estaño. Voltar

 

Galego   Castellano   Saltar texto

 

No accesible en coche. Micro-magnético a la vista. Requiere mucha discreción. Lleva con que escribir.

 

229-3602-a-Anxel Casal.jpgLa broma es la disculpa para acercaros a la casa que fue la sede en Santiago de la Editorial Nós de Ánxel Casal editor, escritor y activista del nacionalismo gallego que fue uno de los mayores baluartes de la cultura gallega de todos los tiempos, gracias a él; Castelao, Vicente Risco, Otero Pedrayo, Seoane, Ramón Cabanillas, y tantos otros autores e investigadores de la cultura gallega pudieron legarnos sus obras. De él dijo Castelao: “Casal, por Galiza, hizo más que todos nosotros". 17 de mayo, Día das Letras Galegas.

 

La broma

Spoiler-6.jpgEsta es conocida por la mayoría de los picheleiros, es apropiada para los niños y niñas pequeños. En el capitel de la columna de fuste trilobulado del soportal hay esculpido un niño desnudo. Al que vayamos a gastarle la broma le contamos que los canteros gallegos que trabajaron en Santiago eran unos grandes artistas, tan precisos que podemos reconocer las figuras esculpidas solo tocándolas. Pouco antes de llegar a la columna, le pedimos que cierre los ojos y nos dé la mano con el índice extendido, le sujetamos la mano y le ponemos el dedo en el culo del niño y le damos unos segundos para que la toque, entonces le preguntamos si reconoce la figura, pero antes de que abra los ojos le ponémos el índice de nuevo en el culo y le pedimos que abra los ojos. También apagan los cigarrillos en el mismo sitio, por eso a veces el dedo sale manchado.

 

 

Biografía de Ánxel Casal Gosenxe (A Coruña 7-XII-1895 - Cacheiras, Teo 19-VIII-1936)

Emigrante en Argentina y Francia volvió a A Coruña e inició su actividad relacionada con la promoción galleguista. El 18 de mayo de 1916 se creó la primera Irmandade da Fala en la ciudad herculina, en la que ingresó Ánxel Casal, quién se convirtió en uno de los protagonistas en la tarea de difusión y promoción de los ideales galleguistas que se realizaba a través de la revista A Nosa Terra, órgano de expresión ideológica de As Irmandades. Participó en la organización de las diferentes Cousas_por_Castelao-v.jpgasambleas de As Irmandades, desde donde luchó por la rehabilitación idiomática del gallego como base de su pensamento político. Junto con Antón Villar Ponte y Xoán Vicente Viqueira redactó las Bases de las Escuelas de Enseñanza en Gallego (1923) que propugnaban la educación en gallego para los niños y, en un local de la redacción de A Nosa Terra, estableció la primeira escuela gallega, en la que impartió clases. En el año 1924 inicia su carrera como editor de la editorial Lar, de donde salió una colección de cuarenta novelas cortas en gallego. Editó además la revista Nós desde el 25 de julio de 1925, a partir del número 19. En el año 1927 Casal fundó la editorial Nós, referencia para la literatura gallega de finales de los años veinte y la década de los treinta, primero desde su sede de A Coruña y, a partir de 1931, trasladó el taller a Santiago y establece definitivamente la imprenta en el número 15 de la rúa do Vilar. La imprenta de la editorial Nós se convirtió en un lugar de tertulia y reunión de escritores y artistas, así como de intelectuales del galleguismo. De su taller salieron obras de Vicente Risco, de Otero Pedrayo, Castelao, Carballo Calero, Fole, Cunqueiro o Luís Manteiga, y artistas como Seoane o Maside. En ese período comenzó la publicación de la revista Arquivos (1927-1934), en la que se incluían una serie de investigaciones de los miembros del Seminario de Estudos Galegos. Fue el editor e impresor de las revistas vanguardistas Claridad (1934) y Ser (1935).

La actividade editora de Casal no se puede desvincular de su militancia política, participó en la fundación del Partido Galeguista en diciembre de 1931, constituído con el objetivo irrenunciable del reconocimiento por Estatuto de la plena autonomía gallega dentro del marco de la República. Tras el triunfo en las elecciones nacionales, con 8 regidores del Partido Galeguista, fue designado por unanimidad alcalde de Santiago de Compostela el 23 de febrero de 1936. Fue el promotor de la Asociación de Escritores de Galicia, creada en abril de 1936 y truncada por la guerra civil. Colaboró en la campaña pro Estatuto desde su cargo municipal y formó parte de la comisión encargada de presentarlo en Madrid. Una vez que se aprobó en plebiscito por el pueblo, regresó el mismo día del pronunciamiento militar poniéndose al frente de la alcaldía. Pero, la fuerza de los acontecimientos lo obligó a abandonar, se retiró con su esposa a Pela (Vilantime, Arzúa) de donde era su padre y allí, mientras aguardaba a que la situación política se aclarase lo apresaron las fuerzas franquistas el día 4 de agosto del 36. Lo condujeron a la cárcel del partido judicial de Santiago donde pasó dos semanas. El día 19 de ese mes murió paseado en un lugar de Cacheiras (Teo).

La nueva biblioteca pública de Santiago inaugurada el 28 de marzo de 2008 lleva su nombre: Biblioteca Pública de Santiago Ánxel Casal

Picheleiro   Volver

El vocablo pichel procede del francés antiguo pechier, que a su vez lo tomó del latín bicariu. Con él designamos un recipiente de estaño, alto y redondo, más ancho en la base que en la boca y con una tapa que comienza en el asa. En el caso de que estas jarras de estaño fuesen más abultadas se llaman pichelas. De pichel deriva la palabra picheleiro, que viene siendo la persoa que tiene como oficio hacer los picheles y también un adjectivo que califica a la persoa a la que le gusta beber el vino por los picheles.

Los picheleiros constituyeron en la cidad de Santiago, sobre todo durante el siglo XV, aunque ya existían antes, una de las industrias más florecientes. Los picheleiros no se limitaban solo a hacer jarras o vasijas, sinó que también fabricaban platos grandes, cálices, custodias, linternas, copones, fuentes, saleros, salseros, tazas... De ahí que los habitantes de Santiago se conozcan como picheleiros, por su maestría en el trabajo con el estaño. Volver

 

 

 

Additional Hints (Decrypt)

Zven n sbgb punznqn N Oebzn. Aryn unv haun sbgb qb Tbycr, n fún beryyn rfdhreqn fvanyn b grfbheb. Qrvknb baqr rfgá, á ivfgn. Zven yn sbgb yynznqn N Oebzn. Ra ryyn, unl han sbgb qr B Tbycr, fh berwn vmdhvreqn frñnyn ry grfbeb. Qéwnyb qbaqr rfgá, n yn ivfgn. Ybbx ng gur cvpgher pnyyrq N oebzn. Ba vg, gurer vf n cvpgher bs BTbycr, uvf yrsg rne vf cbvagvat gur gernfher. Yrnir vg jurer vg vf, va fvtug.

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)