De Waterman Traditional Geocache

Het klinkt misschien vreemd, maar zwembad De Waterman komt voort uit een ijsclub. Het was immers voorzitter J. Verbakel van de schaatsvereniging ‘De Wateringse IJsclub’’, die op het lumineuze idee kwam een zwembad aan de Dorpskade te bouwen, die in de winter dienst kon doen als ijsbaan.

Burgemeester A.J. Verhoeven fronste wel even de wenkbrauwen, toen hij op 13 februari 1933 het verzoek van het bestuur van de ijsvereniging op zijn bureau kreeg. Gevraagd werd om mee te werken aan de benoeming van een commissie uit de gemeenteraad die plannen moest bestuderen voor de oprichting van een zwembassin annex ijsbaan. Dat die ijsbaan er moest komen was al enige tijd bekend, want de oude ijsbaan kon de vereniging niet langer meer inhuren. Maar het idee van het zwembad was er nu bij gekomen. Eigenlijk louter en alleen omdat voorzitter Verbakel zelf een echte zwemliefhebber was. Hij was wel van mening, dat Wateringen grote behoefte had aan een eigen zweminrichting. Want, zo verkondigde hij aan wie het maar horen wilde: ‘er is maar een klein percentage van het Nederlandse (dus ook Wateringse volk) dat kan zwemmen’. Hij hoopte dat een zwembad ertoe zou leiden, dat iedere Wateringer lid zou worden van de tegelijkertijd opgerichte vereniging De Waterman. De burgemeester wist wel, dat er eigenlijk geen geld genoeg in de gemeentekas was voor het opzetten van nieuwe projecten als een zwembad en ook was er weiland in de omgeving genoeg om voor een ijsbaan ’s winters onder water te zetten. Daar kwam bij dat zwemmen altijd nog kon in de Zwet, waar het eigenlijk wel niet mocht, maar waar het wel oogluikend werd toegelaten. Dus keken hij en de wethouders met - zoals dat destijds werd uitgedrukt - ‘enige bevreemding en aarzeling’ naar het verzoek.

Voorstel

Maar, zo dachten zij toch al gauw, waarom zouden we geen commissie benoemen om te zien wat de plannen eigenlijk omvatten en wat voor kosten die met zich mee brengen. Er waren ook nogal wat werklozen in Wateringen en die zouden bij de bouw van een zwembad hun handen wel eens flink uit de mouwen kunnen steken. De benoeming van zo’n commissie moest natuurlijk wel eerst nog door de raad worden goedgekeurd. Dus kwam er een voorstel aan de orde in de eerstvolgende raadsvergadering op 23 februari 1933. Met de hakken over de sloot werd dit aangenomen, namelijk met één stem meerderheid. De commissie ging daarna razendsnel aan het werk en liet er dus weinig gras over groeien, want al op 11 september 1933 kreeg de raad het rapport van de commissie in handen. Die commissie had het overigens helemaal niet zo makkelijk gehad, want er bestond grote tegenstand in de gemeente tegen een zwembad. Er werden heel wat argumenten aangevoerd om de bouw te voorkomen, maar ze werden allemaal door de commissie weerlegd. Het was dan ook een groot succes voor Verbakel en de zijnen, dat de gemeenteraad op 14 september 1933 het voorstel om tot stichting het zwembad over te gaan met maar twee stemmen tegen aannam. Het waren vooral de werkverschaffing en de rijkssubsidie die daaraan vastzat, waardoor de tegenstanders uiteindelijk toch naar de uitvoering van het plan overhelden. De billijke prijs, die voor de aankoop van de grond – gelegen aan de Dorpskade - werd gevraagd gaf daarbij de doorslag. Toch duurde het nog een jaar voor alles door de nooit te snel malende ambtelijke molen van Den Haag was gegaan. Op 2 juni 1934 kwam de ministeriële goedkeuring af. In oktober 1934 ging de eerste spade de grond in. Het stichten van het bad zou, na een raming van ruim 12.000 toch 19.000 gulden gaan kosten, waarvan echter dertig procent door het rijk werd gesubsidieerd. Precies een jaar na de toestemming kon de gemeente Wateringen het nagenoeg gereed gekomen zwembassin annex ijsbaan aan de Dorpskade overdragen aan de zwemvereniging De Waterman.

Stromende regen

Dat gebeurde tijdens zulk mooi zomerweer, dat het bestuur van de Waterman uiteindelijk besloot maar een oogje dicht te knijpen en de leden al ruimschoots voor de opening, namelijk op 1 juli al in het bad toe te laten. De officiële opening zelf was pas op 20 juli. De dag waarop bleek, dat het ledental van 45 tot 361 was gestegen. Het ideaal ‘iedere Wateringer zwemmer, iedere zwemmer lid van de Waterman’ lag daaraan ten grondslag. Op de openingsdag was het aanvankelijk helemaal niet zulk mooi weer. Het bad deed zijn naam wel overdreven veel eer aan, toen het regenwater met stromen naar beneden kwam. Zelfs de optimisten gaven na geruime tijd zelfs de moed op en twijfelden sterk aan het welslagen van deze zorgvuldig voorbereide dag, waarop propaganda gemaakt moest worden voor de zwemsport. Maar ineens brak de zon door en was het leed geleden. Het grootse zwemfeest kon – na toespraken van de autoriteiten, ingeleid door voorzitter Scheffelaar van De Waterman – voluit worden gevierd. Het waren Wateringse zwemsters, die de eerste lessen demonstreerden. Een optreden van de leden van de Nederlandse Centrale Reddingsbrigade uit Den Haag dwong bewondering van het publiek af, dat zich om het bassin had verzameld. Er werd geblinddoekt gezwommen door de leden van de Waterman, er werd aan pop-, kegel, bordjes- en zakjesduiken gedaan. Er was hinderniswemmen en een ballonnenjacht, waaruit bleek hoe geoefend velen al waren in het onder water zwemmen. Dat de demonstratie schoonspringen een minder mooi resultaat opleverde kwam niet door de deelnemers maar omdat de springplank niet goed veerde. Hierdoor mislukte menige fraaie sprong. Een komisch tintje ontbrak niet aan de opening van het bad. Het duo Wat en Halfwat liet het publiek lachen en het ligt voor de hand, dat dit optreden met een nat slot werd besloten. Ook het optreden van een oud paartje, een verliefd politie-agentje, een dienstmeisje en een ‘bengel van een jongen’ eindigde onder groot gejuich van de aanwezigen in het zwemwater.

Tegenwoordig

Ook nu bestaat het zwembad nog steeds en is een van de weinige echte openluchtbaden in de omgeving. Het bad bestaat uit twee grotere bassins en één peuterbassin. Vanzelfsprekend is een 25-meter wedstrijdbad aanwezig. Aansluitend aan het wedstrijdbad is een speelbassin aanwezig, met een diepteverloop van 40 centimeter tot circa 1,10 meter. Het peuterbadje ligt duidelijk afgescheiden van de grotere en diepere bassins. Uiteraard is er ook een grote zonneweide. Bij de horecavoorziening kunnen de nodige versnaperingen worden verkregen.

Het voortbestaan van het zwembad is nog niet zeker Om geld te besparen heeft de gemeente in 1997 het bad in beheer gegeven bij Optisport. Er heeft sindsdien alleen noodzakelijk onderhoud plaats gevonden, waardoor er een langzame onttakeling van het bad te zien is. Een bad ook zonder spring- of duikplanken. Kon je vroeger nog wel eens op een warme zomerse avond een baantje trekken, dat kan de laatste jaren ook al niet meer! En in één zomer je zwemdiploma halen: nu worden er helemaal geen zwemlessen meer gegeven!

De officiële reden dat de Waterman als eerste in Westland zou moeten sluiten is dat de huidige staat van onderhoud het slechtste is. Een andere reden om het bad te sluiten was de toenmalige slechte financiële situatie van de gemeente.
Het klopt, de Waterman heeft een grondige onderhoudsbeurt of renovatie nodig om het zwemmen weer eigentijds te maken. In 2006 besluit de Gemeenteraad dat het Gemeentebestuur initiatief moest nemen om met de bevolking van Wateringen te praten om het bad overeind te houden. Dit is niet gebeurd. Waterman Natuurlijk is een eigen burgerinitiatief voor het behoud van het bad en we hebben zelf kontakt gezocht met de politiek (de omgekeerde weg van de motie).

Negen maanden zijn we bezig, de werkgroep Waterman Natuurlijk! De werkgroep bestaat uit 7 enthousiaste zwemliefhebbers met hart voor het behoud van dit unieke Waterings Openluchtbad. De politiek heeft ons de gelegenheid gegeven om op eigen initiatief plannen uit te werken en met voorstellen te komen. In de tussentijd hebben we vele malen ingesproken tijdens raadvergaderingen, gesprekken gevoerd met de burgemeester en de diverse fractie’s. Er zijn 4500 handtekeningen opgehaald tijdens de voorjaarsmarkt. Bij zes zwembaden in het land zijn we op bezoek geweest, zij hebben ons inzicht gegeven in het rendabel exploiteren van zo’n openluchtbad. We hebben overleg gevoerd met directie’s van de diverse scholen en de naschoolse opvang in Wateringen en Wateringse Veld. ( Er wonen ruim 4000 kinderen in een straal van slechts 2,5 km rondom het zwembad ) Samen hebben we gezocht naar mogelijkheden om de speelweide naast het bad voor diverse jeugdactiviteiten te gaan benutten.

De cache

Om wat extra aandacht te geven aan dit stukje jeugdherinneringen heb ik besloten hier een cache neer te leggen, op een plekje waar je over de schutting het zwembad ik kan kijken. Op een honderd meter afstand staat bij mooi weer een ijscoman lekker schepijs te verkopen. Het is een bakje met een inhoud van ca 0,5 l.