Velp is een plaats in de gemeente Rheden in de Nederlandse provincie Gelderland. Het grenst aan de plaatsen Rheden en Rozendaal (gemeente Rozendaal) en aan de stad Arnhem (gemeente Arnhem).
De wijk Daalhuizen is de oudste wijk van Velp. Deze multi-cache gaat door het oostelijke gedeelte van deze wijk. De tocht is 1.5 kilometer en is bedoeld als wandeling. Er zijn in dit oude gedeelte van velp veel smalle straten waar het dan ook één-richting verkeer is. Vroeger waren hier op veel plekken geen straten en de huizen waren dus redelijk dicht bij elkaar gebouwd. Begin 1900 hebben de bewoners stukken voortuin ingeleverd om zo toch een weg aan te kunnen leggen, de huizen hebben daardoor kleine voortuinen en smalle stoepjes.
Parkeer je auto op de bovenstaande coördinaten.
WP01: De oude school
Dit grote gebouw was de "Openbare Basisschool Daalhuizen" vermoedelijk gebouwd in 1903. Vroeger kregen scholen nummers en dit was school nummer 1 in Velp. De school is gebouwd in de bouwstijl "Uber 80", dit is onder andere te zien aan de knik in het dak. In de oorlogsjaren was de school gevorderd door de Duitse Wehrmacht. In de bovenste verdieping van het gebouw zijn nu appartementen gemaakt en op het vroegere schoolplein zijn nu lokalen gebouwd voor de huidige school Daalhuizen.
Vraag A: Uit hoeveel ruiten bestaat het half ronde raam boven de hoofdingang van de oude school.
WP02:
Loop via deze grote oude bomen naar WP03.
WP03: Het klooster
U staat nu voor het landhuis. Dit huis is gebouwd in 1914 naar een ontwerp van de architecten Freem en Bremer en is een voormalig klooster. Het huis toont invloeden van zowel voor de eerste wereldoorlog kenmerkende "conservatieve Traditionalisme" als ook invloeden van de "Engelse landhuis architectuur" uit de late 19e eeuw. Het huis is van binnen in vrijwel authentieke staat. Dit landhuis werd door Bremer in samenwerking met Freem ontworpen. De huidige naam is een verwijzing naar de werkzaamheid (handelskwekerij) van de opdrachtgever. Volgens J. Vredenberg vertoont het landhuis overeenkomsten met Engelse landhuizen, met name met het meer traditionele werk van Sir Edwin Landseer Lutyens (1869-1944). De ingangen zijn door een klein fronton benadrukt. De aanbouw aan de voorgevel heeft een erker over twee bouwlagen met een overdekt balkon met Toscaanse zuilen. Het pand heeft aan de linkerzijde een vleugel met een grote serre. De natuurstenen details van de gevels zijn uitgevoerd in rode zandsteen. De guirlande op de naamsteen en de druiventrossen op de vergaarbakken van de regenpijpen verwijzen naar de handel van de eigenaar. Het landhuis, dat destijds met lof werd ontvangen, is niet in Bremers necrologieën genoemd. Van 1938 tot het einde van de vorige eeuw werd het landhuis, onder de naam 'Sint Joseph', als rusthuis voor zusters gebruikt. Bij het bestek bevinden zich gesigneerde tekeningen, gedateerd 1913. Intussen heeft het gebouw zijn functie van woning teruggekregen. Het is tevens tot gemeentemonument verklaard.
Vraag B: Vroeger was de naam van dit klooster "St. Joseph", wat is de woordwaarde van de naam die nu op de gevel staat.
WP04: Amsterdamse Schoolstijl
De "Amsterdamse Schoolstijl" is, zoals de naam al aangeeft ontstaan in Amsterdam en had zijn hoogtepunt tussen 1910 en 1930. Voor deze bouwstijl zijn de bouwmaterialen baksteen en dakpannen kenmerkend. In 1902 werd de woningwet afgekondigd en vond er een enorme groei plaats in woningbouw. De bouw van de 72 middenstandswoningen zijn hier een voorbeeld van. De architecten van deze woningen zijn P. Vorkink en J.Ph. Wormser. Ook het hoogteverschil van het terrein speelt een rol in deze bijzondere wijk.
De woningen op dit pleintje zijn geschakeld door middel van een tussenstuk en hebben daardoor een vlinderplattegrond. Ze zijn net als de woningen in de Egmondstraat in spiegelbeeld gebouwd. In de volksmond worden zij de paddenstoelhuisjes genoemd.
Vraag C: Op de gevels van de gespiegelde huizen aan de overkant bevinden zich gekleurde bordjes waaraan je kan zien dat het monumenten zijn, Welke kleur hebben deze markeringen naast wit? Rood=4, Geel=8, Groen=12, Blauw=18.
WP05: Verschillende modellen huizen
Let bij het wandelen naar WP05 maar eens op de verschillen in hoogtes van de dakranden, de schoorstenen die zich horen te ‘verjongen’, de oorspronkelijke voordeuren, de zwarte tegeltjes en de rondingen in steen en hout. Let op hierover word een vraag gesteld.
Je staat nu bij een schattig klein huisje, hier zat vroeger de groenteboer in. Toen deze hier vestigde zat de winkel aan de uiterste rand van Velp en overige winkeliers begrepen ook niet waarom de groenteboer hier wilde vestigen. Zoals nu zichtbaar heeft het dorp zich uitgebreid en werd deze groenteboer een belangrijke winkel voor de nieuwe dorpsbewoners,
Vraag D: Hoeveel "verschillende soorten" monumentale huizen ben je onderweg naar dit WP tegengekomen.
WP06: Wilhelminaboom
In de Egmondstraat staat een boom die als monument voor de bevrijding is geplaatst. De Bevrijdingsboom is door buurtbewoners uit de Egmondstraat en omgeving geplant. Na het planten van de boom is er een collecte gehouden om ook een gedenkteken te kunnen plaatsen. Dit gedenkteken is in 1946 geplaatst. In 1995 kreeg dit gedenkteken een opknapbeurt. De huidige boom is de tweede boom. De oorspronkelijke boom moest ten gevolge van ziekte worden vervangen. Er kwam bij de opening in 1946 een feesttent (met piano) en er werd een gezellig feest gevierd met de buurt. Sinds jaren wordt er door de heer Stevens een bloemetje gelegd bij de boom. De heer B. Stevens ( nu woonachtig in Heelsum is geboren op precies het moment dat Velp werd bevrijd. Daarom de jaarlijkse bloemlegging om 10 over 6. In de volksmond wordt de boom ook wel Wilhelminaboom genoemd.
Vraag E: Tel de losse cijfers op dit monument bij elkaar. (d+d+m+m+y+y+y+y=xx)
WP07: Sociale woningbouw
Hier was een tijd geleden een bouwput waar vroeger sociale woningbouw gestaan heeft. De bouw is in middels gereed en er staat hier dankzij de inzet van de wijk diverse huizen welke ook betaalbaar zijn gehouden voor mensen met een laag inkomen. Loop via dit WP naar WP08.
WP08: Nijverheid
De wijk was vroeger een centrum van de Velpse handel. Op sommige plekken in deze straten zijn de resten van de winkeltjes nog te zien.
Vraag F: Welke soort winkel heeft hier gezeten volgens de versleten tekst op de gevel? Fietsenmaker=4, Bakker=8, Slijterij=12, Parfumerie=18.
Helaas is de gevel niet meer in oorspronkelijke staat en is het antwoord niet leesbaar, hier had Parfumerie moeten staan dus F=18.
WP09: Jan Siebelink
Je staat nu bij huisnummer 17 waar de beroemde schrijver Jan Siebelink is opgegroeid. Hier een stukje uit zijn biografie: Op 13 februari 1938 geboren te Velp, in de Hertogstraat 15. Na een jaar verhuisden mijn ouders naar Bergweg 17, waar mijn vader een kleine bloemisterij begonnen was. Ik groeide op in een godsdienstig ‘zwaar’ milieu. Mijn vader, na een hemels visioen, had zich aangesloten bij een streng orthodoxe groepering. Omdat hij de christelijke school te licht bevond, bezocht ik de Openbare Lagere school 1, aan de Jan Luykenlaan.
WP10: De begraafplaats
In 1874 werd de katholieke begraafplaats aan de Zandbergseweg (nu Bergweg) in gebruik genomen. Het kerkbestuur had op 1 september 1873 een stuk land gekocht van de erven van jonkvrouwe H.D. van der Burch van Spieringshoek. Het stuk land behoorde tot de buitenplaats De Schoonenberg. De inzegening van het kerkhof door pastoor Koene vond plaats op 11 januari 1874. Het opvallendste graf op het kerkhof is het monumentale graf van pastoor Koene (zie inv. nr. 168) . Sinds op Heiderust te Worth-Rheden een nieuwe katholieke begraafplaats is ingericht wordt er op het kerkhof aan de Bergweg amper meer begraven. Hoewel deze begraafplaats een katholieke oorsprong heeft, liggen er ook veel mensen die door oorlogshandelingen zijn omgekomen. Deze begraafplaats is bekend geworden door het ‘gat in de heg’, beschreven in het boek ‘Knielen op een bed violen’ van schrijver Jan Siebelink. De hoofdpersoon "Hans sievez" had een kwekerij die grensde aan de begraafplaats. De begraafplaats is vrij te bezichtigen.
Vraag G: Hoeveel goudkleurige punten telt het toegangshek tot deze begraafplaats van het Nederlands oorlogsgraf.
WP11: De bakker
Deze bakkerij is een familie bedrijf wat sinds 1905 hier al gevestigd is. De bakkerij en winkel zijn in de 2e wereldoorlog volledig verwoest geweest en zoals u ziet ook weer herbouwd. De bakker heeft het langst brood aan huis bezorgd in de wijde omgeving. Ook zijn hier unieke "Wijk koekjes" het "Daaltje" te koop. De straat die je naar de Cache zal brengen, heette rond 1905 "de Nieuwe Dwarsweg" maar is daarvoor op kaarten als "Schuinseweg" terug te vinden. De bewoners hebben begin 1900 een deel van hun voortuin ingeleverd om de weg te kunnen bestraten, dit verklaard ook de smalle trotairs.
Vraag H: Wat is de woordwaarde van de naam van de bakkerij.
Cache locatie, gebruik de antwoorden van de vragen op de plek van de letters in de formule:
N 51° (A+B+D+G-F) . ((A*B)+(D*G)+C+E+F+H+165)
E 005° (H-A-C-D-E-F) . (0)((H-A-B-D-E-F-G)+3)
De cache locatie is voorzien van een GC logo, het is toegestaan het pad op het erf met enkele meters te betreden. De cache is NIET verstopt in de vogel-villa!
Met dank aan Anita Matser, voorzitter van de Wijkvereniging Daalhuizen Oost voor het verstrekken van de informatie die bij het maken van deze cache gebruikt is.