Keuze tussen een korte wandeling langs een steil pad ofwel wandeling van 4 km langs paden geschikt voor kinderwagen of rolstoel
Either a short walk taking a steep path or a 4 km walk along paths adapted for pram or wheelchair.
Nederlandse versie
De lokale geologie
In deze het zuiden van West-Vlaanderen bestaat de ondergrond op de meeste plaatsen uit een dikke laag Ieperiaanse klei, met daarop een dunne laag leem die tijdens de IJstijd met de wind is afgezet. Deze klei is tussen 55 en 49 miljoen jaar geleden afgezet op de bodem van de zee die toen heel Vlaanderen overspoelde. Deze geologische periode wordt overal in het wereld het Ieperiaan of Ypresien genoemd wordt (naar de stad Ieper of Ypres). Later, tussen 49 en 33 miljoen jaar geleden, werden door diezelfde zee ook nog zandpakketten afgezet. Deze zandlaag is op de meeste plaatsen door erosie verdwenen. Op enkele heuvels, onder meer bij Ieper, is deze tertiaire zandlaag blijven liggen. De zandlaag laat grondwater door. De zeer compacte klei is waterdicht. Vlak boven de kleilaag kan de waterdruk sterk oplopen.
Het mislukken van het kanaal van Ieper naar Komen
In 1863 ging een private maatschappij van start met de aanleg van een kanaal tussen Komen en Ieper. Het was bedoeld voor schepen van 300 ton, kreeg 15 sluizen en de heuvelrug zou doorkruist worden met een tunnel van 1330 m lengte. De tunnel stortte na 63 m al in.
Een tweede poging met een sleuf mislukte ook. In 1889 werd het opnieuw geprobeerd met een tunnel die ook instortte. Idem in 1893. Telkens was het de druk van waterige zandlaag vlak boven de klei die de bouwwerken deed instorten.
In 1910 werd de ingestortte tunnel gedynamiteerd en werd een brede sleuf gegraven. Om de bodem vast te houden werd de sleuf afgewerkt met een rooster van gewapend beton opgevuld met baksteen. Ook dit mislukte. In februari 1913 brak de betonnen bekleding en was er een grondverschuiving van zo'n 15000 m³. Enkele maanden later deed de druk van de "zwemzanden" ook de brugpeilers instorten.
De ondergrondse oorlog
In de herfst van 1914 groeven de Duitse en Britse legers zich in, in een grote boog rond Ieper. De Duitsers installeerden zich daarbij op de heuvelkam en de Britten een stuk lager. Pogingen om strategische punten bovengronds te veroveren mislukten meestal. Daarom stapte men over op ondergrondse oorlogsvoering. Men groef tunnels tot onder de stelling van de vijand. In het zand gaf dat weinig resultaten. De ondiepe tunnels werden ontdekt door luisterposten en werden dus onschadelijk gemaakt of beschadigden enkel een stukje van de voorste linies. Maar in de diepere zachte kleilaag kon men veel stiller graven. De Britten konden op de meeste plaatsen rond Ieper vlot de kleilaag bereiken. De Duitsers bovenop de heuvelrug waren in het nadeel omdat ze eerst een toegangschacht door de onstabiele natte zandlaag moesten graven. Dat lukte pas in 1916, nadat ze in Tourcoing een speciale fabriek hadden gebouwd voor schachtonderdelen. De Duitsers hadden enkele succesjes in de vlakbij gelegen "The Bluff" en in Sint-Elooi 2 km verderop (toevallig of niet de enige twee plekken waar de Duitse "Pioniere" een directe toegang hadden tot de kleilaag). Maar het waren het dus de Britten die in juni 1917 de ondergrondse oorlog in de heuvels ten zuiden van Ieper definitief wonnen, nadat ze via tunnels in de diepe kleilaag 19 mijnladingen van elk enkele tientallen ton springstof tot ontploffing konden brengen.
De opdracht
U kan deze cache loggen door op de vier vragen hieronder het antwoord op te zoeken en de goede antwoorden door te mailen via www.geocaching.com. Zoals de gewoonte bij Earthcaches worden de logs zonder foto of logs waarvoor geen drie goede antwoorden opgestuurd werden, zonder waarschuwing gewist.
Ga naar N 50° 48.783' E 002° 55.151'. Hier staat u in het midden van de grondverschuiving van 1913.
Vraag 1. Hoe lang zou de eerste tunnel van 1864-1867 worden volgens de informatie die u hier vindt ?
Vraag 2. Hoeveel meter lag het brugdek van de brug van 1910-13 onder het oorspronkelijke hoogte van het terrein ?
Vraag 3. Enkele meter links van het infobord ligt een brokstuk van een oude constructie. Zeg uit welk materiaal het bestaat (staal, betonblokken, gewapend beton, baksteen, arduin).
Vereist : Ga naar N 50° 48.800' E002°55.044'. Vanop de brug heeft u een goed beeld van de manier waarop het kanaal zich omvormt tot een moeraszone. Maak een foto van jezelf, je GPS of een ander persoonlijk voorwerp. Zorg dat de moeraszone er bij staat, dan geeft dit een mooi beeld van de evolutie over de seizoenen (optioneel).
Optioneel : ga naar N 50° 48.754' E 002° 55.130'. Hier stond een bord waarop geschiedenis van de bouw en het instorten van de brug als een stripverhaal is gegeven. Hier ziet u ook resten van de brugpeiler en de taludbekleding.
Vraag 4. Hoeveel fotos worden gebruikt om dit verhaal te vertellen ? (8 - dit hoeft u niet meer op te sturen)(
Optioneel: ga naar N50° 48.844' E 002° 55.014'. BLIJF ENKELE M VAN DE RAND VAN DIT RAVIJN. De zijkant van het ravijn toont heel mooi de opeenvolgende lagen in de bodem met links onderaan de grijze klei en erboven de bleke zandlagen.
Optioneel: ga naar N 50° 48.900' E 002° 54.880'. Hier heeft u een goed zicht op de krater op "The Bluff", veroorzaakt in door een Duitse mijnlading van 15000 kg springstof in februari 1916.
English version
The local geology
In the south of West-Flanders, the underground on most places is a thick layer of Ypresien clay, covered by a thin layer of loamy soil. This top layer was deposited by the wind during the Ice Age. The clay layer was formed between 55 and 49 milion years ago, when the whole of Flanders was below sea level. This geological age is called Ypresian, after the nearby city of Ypres. Between 49 and 33 milion years ago, several sandy layers were formed on top of the clay, also as a marine deposit. On most places these sandy layers are washed away by erosion. Only on some hills, this tertiairy sand is still present. The sand layer is permeable and forms an aquifer. The compact clay is unpermeable. Just above the clay, the waterpressure can be considerable.
The failure of the Canal Ypres-Comines
In 1863 a private company started the construction of a Canal between Comines and Ypres. It was designed for 300 ton boats and there would be 15 locks. The hill would be tackeled on its smallest point with a 1330 m long tunnel. Already after 63 m, the tunnel collapsed.
A second attempt without a tunnel failed as well. In 1889 a new tunnel was attempted. It collapsed also. Same story in 1893. Each time, it was the pressure of the unstable watersoaked sand on top of the clay that made the constructions collapse.
In 1910 the partially collapsed tunnel was dynamited and the canal was finished in a broad open air excavation. To fix the soil, the sloped walls were finished with a network reinforced concrete beams filled with brickwork. Also this attempt failed. In february 1913 the reinforced concrete broke and there was a land slide of some 15000 m³. A few months later, also the bridge pillars failed under the pressure of the "swim sands".
The underground war
In fall of 1914 both German and British troops entrenched in a wide semi-circle around Ypres. The German troops took hold of the hill crest and the British troops had no choice and took the less interesting lower positions. Attempts to take over strategic points by aboveground attacks most often failed. So an underground war developed. Tunnels were dug to undermine the enemy positions. In the sandy layer, close to the surface, this didn't work very well. Tunnels were discovered by listening stations or managed only to destroy the first line of defense. The deep clay layer gave more opportunities. It was possible to dig in nearly complete silence. On most places, the British had quick access to the clay. The Germans on top of the ridge had a serious handicap: before reaching the clay layer, they had to work out a solution for access shafts right through the problematic unstable wet sandy layer. That was possible only in 1916, whit the help of a purpose built workshop in Tourcoing that supplied shaft elements. The Germans had a few early successes at "The Bluff" (nearby) and Sint-Elooi 2 km away (the only two places where German tunnelers had direct access to the clay layer). But it was no surprise that in June 1917 the British won the underground war south of Ypres, after detonating 19 mines of several 10 000 kg explosives each in tunnels in the deep clay layer.
The task
You can log this cache by finding the answers of the four questions below and mailing the right answers through www.geocaching.com. As usual with an Earthcache, logs without photo or for which no three correct answers were sent, will be deleted without warning.
Go to N 50° 48.783' E 002° 55.151'. Here you stand in the middle of the 1913 landslide.
Question 1. How long the first tunnel of 1864-1867 would be according to the information on this place ?
Question 2. What was the height difference, in meter, between the 1910-13 bridge floor and the original terrain elevation ?
Question 3. A few meter left of the info panel, there is a piece of of a former construction. Give the material of this piece (concrete blocks, bricks, reinforced concrete, steel, bluestone).
Required : Go to N 50° 48.800' E002°55.044'. From the wooden bridge, you have a good view on how the former canal is transformed into a small wetland. Make a photo of yourself, your GPS, or another personal object and include the wetland zone on the photo. In this way the evolution of the wetland zone through the seasons will be recorded (optional).
Optional : go to N 50° 48.754' E 002° 55.130'. At that place there once was an info panel that gave the history of the construction and collapse of the bridge in 8 historical photo's. There are different remainders of the bridge support and the brick and concrete cover of the talud slope.
Question 4. How many pictures are used to tell this story of the bridge ?
Optional: go to N50° 48.844' E 002° 55.014'. KEEP A DISTANCE OF SEVERAL M FROM THE EDGE OF THE RAVINE. The side of the ravine clearly shows the succession of soil layers with below and left the gray clay and on top the bright sandy layers.
Optional: go to N 50° 48.900' E 002° 54.880'. Here you have a good view on the crater on "The Bluff", caused by a German mine of 15000 kg explosives in february 1916.
Life and death of the bridge in 8 pictures