SiB part 5 Tennis Traditional Cache
no-name: Leuk geweest, maar nu is het over en uit!
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(micro)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
Tennis
Directe voorloper
In de 11e eeuw werd in Frankrijk een balspel gespeeld, dat vrijwel zeker als de directe voorloper van het moderne tennis kan worden beschouwd: het Jeu de Paume.
Het wordt overigens heden ten dage nog steeds in diverse varianten gespeeld.
Dit kaatsspel, waarbij een met haar gevulde bal met de palm van de hand geslagen werd, was aanvankelijk bij de geestelijkheid zeer geliefd, maar werd al spoedig het favoriete spel in adellijke kringen. Van Lodewijk X is bekend dat hij stierf aan een kou, opgelopen tijdens een partijtje Jeu de Paume in het Bois de Vincennes.
Verspreiding over Europa
In het begin van de vijftiende eeuw verspreidde het spel zich in twee varianten over geheel Europa, tot aan Sint Petersburg toe. De volksvariant werd zo populair, dat op een aantal plaatsen het spel verboden werd, vaak omdat de beoefening daarvan in de nauwe straten of tegen de muren van kerk of kerkhof hinderlijk was. De "rijke" variant, waarvan het hedendaagse tennis is afgeleid, werd beoefend in aparte gebouwen. Deze kaatsbanen werden vaak uitgebaat door kasteleins. De adel zorgde ervoor, dat zij over eigen banen beschikten. Zo bevond de oudste tennisbaan van Nederland, de caetsbaan van de Prins van Oranje, zich achter de Ridderzaal op het Binnenhof vanaf 1500 tot ongeveer 1650. Nu is op die plek een granieten plaquette aangebracht.
Racket rond 1500
Aanvankelijk werd het Jeu de Paume met de blote hand gespeeld, maar in de loop van de tijd werd van diverse soorten hulpmiddelen gebruik gemaakt. Eerst een handschoen, en later een soort slaghout. Erasmus schreef, dat het toch nobeler was met de blote hand te spelen. Maar de komst van het racket was niet tegen te houden. Je kon er gewoonweg veel harder mee slaan. De Hollanders waren fameuze racketmakers, want zij beheersten de techniek van het buigen van hout erg goed. Aan het eind van de vijftiende eeuw kwam men in de lage landen op het idee om schapendarmen te benutten als bespanning. Dit werden "ketsdarmen" genoemd (kaatsen - ketsen). Zo is dit later verbasterd tot kattendarmen. De Duitse hoogleraar Gillmeister gaat er van uit, dat het woord racket ook afkomstig is uit het vlaams-nederlands. Het is een re-kets, een voorwerp om de bal terug te kaatsen.
Populariteit
Rond 1600 was het tennis (Engeland), kaatsen (Holland), jeu de paume (Frankrijk) of giocco della racquetta (Italië), de populairste sport van Europa. In de Republiek der Verenigde Nederlanden waren er alleen al 110 kaatsbanen. Er waren ook varianten, die in parken op de harde stukken gespeeld werden. Aan het einde van de 17de eeuw verminderde de populariteit. De gegoede vaders vonden een tennisbaan niet meer de meest geschikte plek voor hun zonen, vanwege de vele ruzies om geld. Het woord wedstrijd betekent immers: een strijd om een wedde (is som geld). Menig baan werd omgebouwd tot theater, vanwege de fraaie akoestiek. De Franse revolutie, die nota bene op een tennisbaan begon, betekende bijna het einde van de tennissport in Europa.
Het woord ‘tennis’
De vroegste vermelding van het woord ‘tennis’ stamt uit 1399. De meest geloofwaardige theorie is dat het een afleiding is van het Franse ‘tenez’ (‘houd hem’). Je moest je tegenstander waarschuwen dat je opsloeg. De bal was in die tijd beduidend zwaarder dan de hedendaagse. Als je die tegen je hoofd kreeg, was het einde nabij. Nog steeds begint de opslag bij het Baskische pelote, dat een achterneef is van het tennis, met een waarschuwende kreet.
Merkwaardige telling
Hoewel het officiële bewijs nog niet geleverd is, gaat men er heden ten dage van uit dat de telling voortkomt uit het feit dat men altijd om geld speelde. Op een oude prent van Chrispijn van de Passe kan men de muntstukken nog zien liggen. Het was een echte wed-strijd.
De eenheid van getal in de late middeleeuwen was het getal zestig. Dit zien we nu nog steeds terug in de tijdrekening en de gradenboog. Ook de munteenheid bestond uit 60 ‘centen’. Het is logisch te veronderstellen, dat men om een ‘kwartje’ per punt speelde. En dat leidde tot de telling: 15 - 30 - 45 en tenslotte: spel. Van de 45 is de 5 weggesleten; in oude geschriften komt men de telling met 45 nog tegen.
BLTC Westerhout
Tennispark Duinwijck is het thuishonk van tennisvereniging BLTC Westerhout.
NB! Het is niet nodig het tennispark te betreden (maar mag wel, als je er met mooi weer even wilt uitrusten). De cache is alleen bereikbaar via het Harmonielaantje, want hij ligt aan de buitenkant van het hek. Gebruik de hint en probeer zo onopvallend mogelijk te loggen.
Additional Hints
(Decrypt)
yvaxfinaqrqbbetnatbaqrennaurgurx
yrsgbsgurcnffntrnggurobggbzbsgursrapr