GC35BQH De Toer fan Aldeboarn (Multi-cache) in Friesland, Netherlands created by Nijen

This cache has been archived.

Lizzy_Bennet: Je cache is door mij gearchiveerd omdat hij te lang
inactief staat.

GC35BQH ▼

A cache by Nijen Message this owner

Hidden : 10/12/2011

Difficulty:

Terrain:

Size: Size: small (small)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Related Web Page

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:

Op bovenstaand coördinaat kunt u parkeren
De Toer fan Aldeboarn

Een wandeling van ongeveer 2.5 kilometer door dit leuke Friese dorpje gelegen aan het riviertje de Boarne.

In de achtste eeuw kende men in Friesland twee grote plaatsen: Nordac = Dokkum en Bordonchorn = Oldeboorn. Bordonchorn betekende zoiets als: in de hoek van de Burdo. In de elfde eeuw werd zelfs een munt gevonden,met het opschrift: Bordnere. Wellicht had Aldeboarn het recht van de munt. Geheel zeker is dit niet. Wel had het dorp een jaarlijkse "Merckt" of een "Ommeganck", gehouden 8 dagen na Pinkster. Tevens was het dorp begiftigd met het recht van "Vrije Wage", wat betekent: "De Wage is de grietenije behorende. Ende mach mede niemant yets dat weeghbaar is,elders laten wegen,voor ende aleer het Waeggelt daer moet betaelt syn". Ruim l000 jaar geleden was Aldeboarn een aanzienlijke plaats met druk handelsverkeer met andere landen. De Boarn was namenlijk de grote "verkeersader" in het noorden van Nederland. Ze kwam uit in de Middelzee ongeveer ter hoogte van Rauwerd. Een paar eeuwen dorpsgeschiedenis leert ons, dat Aldeboarn veel Grootschippers heeft voortgebracht. Ze voeren op Holland, naar het Oostzee gebied en zelfs naar Groenland voor de Walvisvaart. Daarnaast kende men nog: Veer- Koffe- Tjalk- en Smakschippers. Dit schippersgebeuren hield weer in, dat in het dorp veel schuitmakers en hellingen waren als ook smeden en wieldraaiers (touwslagerijen). Het aantal kleine neringdoenden was ook erg groot, er was huis aan huis wel een winkeltje te vinden. Wat dit laatste betreft had Aldeboarn ook na de tweede wereldoorlog nog heel wat middenstanders. Er waren nog 10 kruideniers, 10 bakkers, 5 slagers, 3 groenteboeren, 4 manufacturiers en bovendien nog ongeveer 20 lokaties waar iets gemaakt of verkocht werd. Tot de oorlog waren er ook nog altijd nog verschillende schippers die in Aldeboarn hun domicilie hadden, alsmede een veerdienst en een drietal vrachtrijders. Tevens was er nog een busondernemer in ons dorp gevestigd. De Spar en de zuivelfabriek waren ooit de grote werkgevers, maar nadat deze bedrijven ons dorp verlaten hadden werd het er voor de middenstand niet beter op. Voor het overige is Aldeboarn een springlevend dorp gebleven. Voor de eerste levensbehoeften kan men er prima terecht en over de aanwezigheid van grotere bedrijven kan men ook niet ontevreden zijn. Aldeboarn heeft een bloeiend verenigingsleven, waarvan de sport een belangrijk deel uitmaakt, zoals: gymnastiek, voetbal, tennis, volleybal, biljarten, roeien en de denksporten dammen en bridge. De jaarlijkse Gondelvaart is wijd en zijd bekend. Aldeboarn is aangewezen als beschermd dorpsgezicht.

Waypoint 1 - N 53° 02.776 E 005° 53.340
Dit voormalige distributie centrum van de Spar heeft voor veel werkgelegenheid gezorgd in het verleden. Helaas voor Aldeboarn is deze overslag gesloten in de 80er jaren. Tegenwoordig zijn er meerdere bedrijven in gevestigd.

vraag 1: neem van de gevelsteen de laatste twee cijfers van het jaartal, tel deze bijelkaar op , dit is antwoord A

Waypoint 2- N 53° 02.861 E 005° 53.570
U bent hier bij de Aldheidskeamer ''Uldrik Bottema'' welke is ondergebracht in het voormalige Waaggebouw, aan de Waechstege nr. 1. De Waag is gebouwd in 1736 als boter- en kaaswaag. De Hervormde kerk was de eigenaar en bezat het pachtrecht. Zij verpachtte het voor 275 gulden, terwijl de Grietenij voor 40 gulden in het gebouw een ruimte huurde als "rechtkamer". Het verloor de functie van boter- en kaaswaag met de opkomst van de fabriekmatige zuivelverwerking. Het Waaggebouw heeft daarna nog dienst gedaan als dependance van het gemeentehuis van de voormalige gemeente Utingeradeel, waar Aldeboarn eertijds hoofdplaats van is geweest.Sinds november 1987 is de Waag eigendom van de Stichting Aldheidskeamer "Uldrik Bottema". Vanaf 1 juli 1988 is er de Aldheidskeamer in ondergebracht.

vraag 2: Aan de gevel van het Waaggebouw is een koperen plaquette bevestigd, neem daarvan de maand van de daarop genoemde datum, trek hiervan de dag van de genoemde datum af, dit is antwoord B

Waypoint 3 - N 53° 02.935 E 005° 53.498
Op deze locatie, de Heistelling, ziet u een nieuwbouwwijk in aanbouw. Op deze plaats was het bedrijf Knol Grond-Water-en Wegenbouw gevestigd. Een bedrijf dat voor veel werkgelegenheid zorgde in Aldeboarn en al vanaf de oprichting hier gevestigd was. In 2007 is het gehele bedrijf naar Akkrum verhuisd omdat er in Aldeboarn geen uitbreidingsmogelijkheden waren en er geen geschikte locatie beschikbaar was.

vraag 3: Hier staat op een paaltje een aantal fietsroutes/knooppunten, hoeveel verschillende fietsroutes/knooppunten kan je hier nemen/vinden? (Doublures 1x rekenen) Neem dit aantal +1. Dit is antwoord C

Waypoint 4 - N 53° 02.897 E 005° 53.687
U staat hier bij het riviertje de Boarne. Aldeboarn staat bekend om de jaarlijkse Gondelvaart, in 2011 reeds de 66e editie. Een aantal buurten/straten bouwen gedurende een aantal weken hun eigen gondel op een drijvende duwbak. Volgens traditie vindt de vlootschouw plaats op de laatste vrijdag van Augustus, gedurende het hele weekeinde vinden er tal van festiviteiten plaats in het dorp en langs de oevers van het riviertje de Boarne, alles wordt gezamenlijk georganiseerd door de buurtverenigingen en de Oranjevereniging.

vraag 4: Hier bij het bruggetje staat een herinneringsboom, lees de tekst op het bord betreffende de plantingsdatum van de linde, stapeltel de dagaanduiding en verminder dit met het derde cijfer uit fe jaaraanduiding, dit is antwoord D
Vervolg uw route door over het bruggetje te gaan.

Waypoint 5- N 53° 02.881 E 005° 53.805
Op deze plaats stond vroeger de zuivelfabriek, ook hier was veel bedrijvigheid omdat er veel melk uit de omgeving werd aangevoerd, helaas moest Aldeboarn ook hier afscheid van nemen. Het enige dat nu nog aan vroegere tijden herinnerd is "It Directeurs Hûs". Dit werd gered van de slopershamer, op het terrein staan nu huizen en appartementen.

vraag 5: Op de gevel staat een jaartal, neem hier het aantal nullen, dit is antwoord E

Waypoint 6- N 53° 02.838 E 005° 53.642
Hier bevindt u zich op een centrale plaats in het dorp met een aantal markante gebouwen. Het Dorpshotel "It Fryske Hynder", "It Andringahûs" de voormalige pastorie en de fraaie Doelhoftsjerke met de 'skeve Toer' fan Aldeboarn, deze toren staat enkele graden uit het lood, dit komt omdat de kerk met toren op een veenrijke ondergrond is gebouwd en dus enigszins is verzakt.

Kerkelijke geschiedenis
Van 1200 tot 1400 was Aldeboarn een belangrijk kerkelijk centrum. De katholieke kerk stichtte kloosters in deze streken en Borndego werd een Dekanaat, met Aldeboarn als zetel van de Dekenstoel. Rond l600 werd Aldeboarn "Een groot en welbestraat dorp met een schoone Kerck en Toorn" genoemd. In 1723 werd de toren van de turfstenen kerk uit de 12e eeuw -de moederkerk van het dekenaat Borndego- door bliksem verwoest. Om de hoogste toren van Friesland te krijgen gingen de "Boarnsters" de tot dan toe hoogste toren, die van Tzum, met een touw meten. Het succes verdween evenwel, toen de Boarnsters een glaasje gingen drinken en de Tzummers een stuk van het touw afsneden. De Boarnsters danken hieraan nog de bijnaam "Tuorkemjitters". De huidige kerk dateert van 1753 en heeft unieke plafondschilderingen. Het beroemde orgel uit 1779 is geheel gerestaureerd.

vraag 6: Neem het jaartal dat bovenaan in de klok staat, tel de laatste twee cijfers bij elkaar op en verminder de uitkomst met het tweede cijfer, dit is antwoord F

U heeft nu voldoende gegevens, om eventueel op een bankje, om het eind coördinaat te berekenen, u vindt de cache op het volgende eindpunt:

N 53° 02.A(F-2)(D+1) - E 005° 53.C(B+1)E

Noot: Deze cache is met instemming van de voorzitter van het College van Kerkrentmeesters geplaatst. Deze was erg enthousiast om op de wijze van een puzzeltocht door Aldeboarn het dorpje wat beter op de kaart te zetten.

De eindlocatie vindt u in de vlindertuin, deze is te betreden vanaf de parkeerplaats.