Gletsjerkuil EarthCache
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(other)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
Saalien
Tijdens het Saalien (238.000 – 128.000 jaar geleden) was een deel van Nederland bedekt met een enorme gletsjer. Het honderden meters dikke pak landijs vormde in het noorden van het land lage stuwwallen, opgebouwd uit keileem. Keileem is een mengsel van leem en stenen die onder het landijs gevormd is. Ook zorgde de gletsjer voor smeltwaterrivieren en afzettingen van zwerfkeien. Aan het einde van het Saalien groeide het landijs niet meer, maar ijsstromen bewogen zich nog voort.
Gletsjerkuilen
Smeltwater van de ijsstroom zakte op sommige plaatsen door het landijs. Door de neerwaartse stroombeweging ging het water, met daarin zand, grind en keien, draaien (als in een afvoerputje) en veroorzaakte een kolkgat dat werd uitgesleten in de ondergrond. Na het smelten van de ijslaag bleef een laagte over in de vorm van een trechter; de gletsjerkuil. Op de bodem van de kuil bevonden zich afgeronde keien die tijdens het kolken gepolijst waren.
Weichselien
Gedurende het Weichselien (115.000 - 11.700 jaar geleden) bereikte het landijs Nederland niet, maar de bodem was wel bevroren. Het klimaat werd gekenmerkt door droogte en kou. In deze periode wisselden koude en minder koude perioden elkaar af. In koude perioden trad op grote schaal winderosie op. Op lokale schaal traden verstuivingen op die het oppervlak bedekt hebben met een laag zand, die doorgaans aangeduid wordt als dekzand.
Pingo’s
Op bepaalde plekken in het dekzand vormden zich onder de bevroren bovengrond ijslenzen die door toestromend kwelwater steeds dikker werden, zodat de ijskern snel aangroeide. De afdekkende laag werd omhoog gedrukt en zo ontstond uiteindelijk een ronde of ovale heuvel met een ijskern; de pingo.
Wanneer de deklaag barstte, smolt bij stijgende temperatuur het ijs en spoelde de deklaag af. Het afgespoelde materiaal kwam vervolgens als een wal aan de voet van de pingo te liggen. Nadat al het ijs gesmolten was, bleef binnen de ringwal een depressie (laagte) achter in de vorm van een afwasteil; de pingoruïne. Hierin verzamelde zich soms water en ontstond er een meertje.
De kuil
De boswachterij Gieten-Borger ligt in een dekzandgebied op het Drents-Friese keileemplateau. In de ijstijd is er op deze locatie een laagte ontstaan. Doordat het terrein hoog gelegen is en de ondergrond goed doorlatend is, bleef en blijft er nauwelijks water in de kuil staan. Hierdoor heeft er amper veenvorming in plaatsgevonden. Op historische kaarten is te zien dat de kuil op een uitgestrekt heideveld lag; het Gietener Veld. Rond 1930 werd in het kader van de werkverschaffing een gemengd bos aangelegd dat bedoeld was voor houtwinning. De laagte werd hierbij uitgespaard.
Om deze cache te kunnen loggen als "found" moet je de volgende opdracht volbrengen.
Volg de bordjes "Gletsjerkuil" en "Minister Kan Bank". Bepaal, wanneer je aangekomen bent bij de kuil, of je hier te maken hebt met een gletsjerkuil of een pingoruïne. Mail je bevindingen via ons profiel en onderbouw je antwoord met ten minste twee waarnemingen. Je kan daarna de cache loggen. Wanneer je antwoord niet in orde is, nemen we contact met je op. Spoiler a.u.b. niet met tekst of foto.
Wanneer je nog meer wilt zien van dit mooie bos, volg dan de paaltjeswandeling van 6 km. Langs het pad staat informatie over het bos, de natuur en de cultuurhistorie in het bos. Je zult dan ook langs de "Luchtenburgerweg" komen; een oude 'holle weg', uitgesleten door eeuwenlang gebruik.
Additional Hints
(No hints available.)