Ελληνικά
Στην περιοχή «Περιβόλια» έξω από το χωριό Βρίσα δεσπόζει ο μικρός λόφος με το Γατελούζικο πύργο, τον Παλιόπυργο στην ντοπιολαλιά, που λειτουργούσε πιθανώς ως οχυρό για την προστασία των κατοίκων από τις διάφορες επιδρομές. Σήμερα είναι μισογκρεμισμένος, αλλά η ηρεμία και η ομορφιά που αποπνέει το τοπίο είναι μοναδικές.
Βρίσκεται στο σημείο όπου συναντώνται οι δύο ποταμοί της περιοχής με τις ευφορότερες κοιλάδες της περιοχής, που αποτελούσαν παλιά την πηγή ζωής για το χωριό με τα περιβόλια, τα μποστάνια, τ' αμπέλια, τους φρουτώνες και τα σιτηρά και άλλα αγροτικά προϊόντα.
Στη βυζαντινή εποχή η πεδινή περιοχή γύρω από τον Παλιόπυργο ανήκε στα λεγόμενα Βασιλικά χωριά, τα οποία ως βασιλική γη ανήκαν στον αυτοκρατορικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης και παραχωρούνταν για εκμετάλλευση σε άρχοντες ή βετεράνους στρατιωτικούς. Το ίδιο συνεχίστηκε και στην Τουρκοκρατία, κατά την οποία οι εύφορες εκτάσεις, παραχωρούνταν στους άνδρες του οθωμανικού στρατού, ή αξιωματούχους.
Στο μέσο λοιπόν αυτής της περιοχής βρίσκεται ο Παλιόπυργος, πάνω στο ύψωμα, αθέατος από τη θάλασσα και αρκετά ψηλά, για να μπορεί να κατοπτεύει τη γύρω περιοχή και εξυπηρετούσε καθαρά στρατιωτικούς-αμυντικούς σκοπούς. Στην περίπτωση που οι σκοποί από τα υψηλότερα σημεία της περιοχής, έστελναν σήμα ότι παρατηρούνται ύποπτες κινήσεις στη θαλάσσια περιοχή, οι καλλιεργητές της γύρω περιοχής και οι κάτοικοι του οικισμού έσπευδαν να κλειστούν στον οχυρό πύργο, όπου υπήρχαν εξασφαλισμένα για αρκετές μέρες νερό (υπόγεια δεξαμενή) και τροφή (αποθήκη οσπρίων κ.λπ.).
Είναι κτίσμα της μεσαιωνικής εποχής, βυζαντινό ή υστεροβυζαντινό των Γατελούζων. Πολύ πιθανό να έχει χτιστεί επί της εποχής του Μανουήλ Παλαιολόγου, δηλαδή το 1143-1180 -όπως παρόμοιος πύργος στο κοντινό Λισβόρι- το οποίο πιθανώς επισκευάστηκε και ενισχύθηκε από τους Γατελούζους (1355-1462).
Το βέβαιο πάντως είναι ότι πολλά υλικά, όπως μάρμαρα από παλαιοχριστιανικό ναό, έχουν μεταφερθεί στον Παλιόπυργο από την παραλιακή αρχαία Βρίσα.
Στη μνήμη των κατοίκων της Βρίσας διατηρήθηκε η παράδοση του βυζαντινού μεγαλείου με βαφτιστικά ονόματα όπως Κομνηνός, Δούκας, Παλιολογού, Μελισσηνή, Σκαρλάτω ή Ρήγαινα και κάποια στοιχεία με ισχυρή δόση μυθοπλασίας για το «κάστρο» της περιοχής, το οποίο στους αιώνες που ακολούθησαν φαντάζονταν ως ενδιαίτημα βασιλιάδων και βασιλισσών «που ύφαιναν σε χρυσή κρεβατή» ή την σήραγγα που ένωνε τον Παλιόπυργο, σύμφωνα με το θρύλο, με τον Άγιο Φωκά!
Προσοχή ! : Παρά την αναλυτική διάλεξη που έδωσα στα έρποντα ζωντανά της περιοχής, σε άψογη γλώσσα Slithering, για το πόσο άκακοι και ακίνδυνοι είναι οι Geocachers , φοβάμαι ότι κανένα δεν κατάλαβε λέξη. Αργότερα διάβασα στην Wikipedia ότι τα φίδια είναι όλα κουφά ! Προσοχή λοιπόν ! Δημιουργείτε δονήσεις κτυπώντας το έδαφος όταν περπατάτε στα χόρτα και φορέστε σωστά παπούτσια και ρούχα.
English
Paliopirgos, Tower, stands there invisible from the sea and high enough, to be able to scout the surrounding area, at the meeting point of the two rivers of the region. This section it is one of the most fertile valleys with trees, gardens, melon fields and vineyards.
As a building, is certainly of medieval times, the current building belongs in the early Byzantine period by emperor Manuel Palaiologos 1143-1180, like the one very similar, small also castle, found in Lisvori village. Some features of the Gatelouzian technique, such as rainwater drainage pipes, assure as that it was probably repaired and strengthened by the Gatelouzian (1355-1462).
In the strong walls are embedded parts and marbles from the ancient buildings of the area. Like the Ancient, Roman and early Byzantine Vrissa that have been in places South, closer to the sea.
Because of the pirate attacks, the inhabitants moved 3-4 km away from the sea, to seek a safer place to live. They were settling in small villages and the area of Paliopirgos was the grater of them. The whole district, because of the fertile valley, became the center of a rural life.
But the inhabitants decided to build the tower for defensive military purposes in case the pirates come along to the interior of the island. So, if the watch-outs signaled suspicious movements of the enemies, they could lock themselves in the fortress tower and be secure for several days (the tower had an underground tank with water and a store of food).
Only an archaeological research is able to give us more information for the time and the exact role of that tower, but it's certain that Paliopirgos played an defensive role throughout the Gatelouzian period and probably was abandoned by 1462, after the establishment of the Turks in the region. The fear that the Christian inhabitants felt for the Turks forced them to gather in a central village which was not different from today's Vrissa.
Attention ! : I tried to explain to the serpents of the area, in perfect serpentine language, that Geocachers are absolutely harmless but I’m afraid they understood nothing at all of what I was saying, Maybe it was my dialect. Later I read in Wikipedia that serpents are deaf. Beware! When in high grass, make a lot vibrations by bumping the ground and wear proper shoes and clothes. |