In Sint Petersburg kwamen we een standbeeld tegen van Peter I Aleksejevitsj Romanov, beter bekend onder zijn bijnaam Peter de Grote. Op zich natuurlijk niet vreemd, aangezien Sint-Petersburg op 27 mei 1703 werd gesticht door Peter de Grote. De stad is overigens niet vernoemd naar hem, maar naar de apostel Petrus, de beschermheilige van de stad.
Onze gids wees ons op dit beeld, waarbij Peter de Grote is afgebeeld als scheepstimmerman, omdat het geschonken was door Nederland. En inderdaad, terwijl onze gids de Russische tekst op de voorkant voor ons vertaald naar het Engels, lazen wij op de achterkant de Nederlandse tekst “Dit Standbeeld is aangeboden door het Koninkrijk Der Nederlanden aan de stad Sint-Petersburg en op 7 september 1996 onthuld door ZKH De Prins van Oranje”.
We wisten wel dat er een historisch verband was tussen Peter de Grote en Nederland, maar hoe het nou precies zat wisten we eigenlijk niet. En weer thuis, al bladerend door de vakantiefoto’s, vroegen we ons af waarom Nederland nu eigenlijk dit beeld aan Sint-Petersburg geschonken heeft. We doken in het verhaal achter dit beeld en het leven van Peter de Grote en besloten een geocache te maken over onze bevindingen.
In 1909 schonk Nicolaas II, de laatste tsaar (keizer) van Rusland, dit beeld aan de stad Sint-Petersburg ter ere van de tweehonderdste verjaardag van de overwinning van de Slag bij Poltava, waarbij in 1709 tsaar Peter de Grote de Zweedse koning Karel XII versloeg.
Maar het beeld was geen lang leven beschoren, want het werd in 1918 vernietigd door de Bolsjewieken toen deze aan de macht kwamen. Maar Nicolaas II had in 1911 een replica cadeau gedaan aan Nederland en van dit beeld werd dus een afgietsel gemaakt zodat Peter de Grote, de scheepstimmerman, sinds 1996 weer te bewonderen is aan de oever van de rivier de Neva.
|
De replica van het originele beeld, het beeld waarvan nu een afgietsel is te bewonderen in Sint-Petersburg, staat al een eeuw op de Dam, op een prominente plek in het hart van de stad. In welke plaats in Nederland staat dit beeld?
De woordwaarde van deze plaats gedeeld door 2 is A.
Het beeld was destijds een omstreden cadeau en er was veel ophef over vanuit de socialisten, die de onthulling probeerden te voorkomen. Maar het beeld kwam er toch. Burgemeester Elias achtte het aan zijn stand verplicht om Nicolaas II persoonlijk te bedanken voor zijn gulle gebaar en hij reisde op 10 juni 1911 af naar Rusland in gezelschap van wethouder P. Latenstein. Als tegenprestatie nam hij een zilveren schaalmodel van een huisje mee. Tevens nam Elias zijn 17-jarige zoon Maurits mee als particulier secretaris. Omdat een 17-jarige secretaris niet al te geloofwaardig overkomt, liet Elias in het paspoort van zijn zoon de leeftijd veranderen in 21 jaar. Dat was geen slimme zet, de pers ontdekte dit, en uiteindelijk nam hij op 1 januari 1914 ontslag als burgemeester.
Het huisje waarvan Elias een schaalmodel meenam is het Czaar Peterhuisje. Het huisje waar Peter de Grote heeft gelogeerd toen hij in 1697 het vak van scheepstimmerman kwam leren.
Nu is het een rijksmonument en museum.
B is het gestapeltelde huisnummer van dit kleine museum.
|
|
Aangetreden aan het einde van de zeventiende eeuw is Peter de Grote vastbesloten Rusland te moderniseren. Hij richt zich daartoe op het Westen. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, zoals Nederland in die tijd heette, beleeft een economische Gouden Eeuw en zag hij als een uitstekend voorbeeld. Met name de florerende Hollandse handelsvloot en de scheepsbouw interesseren Peter. De dan 25-jarige tsaar onderneemt in 1697 met zijn ‘Eerste Grote Gezantschap’ een studiereis door verschillende Europese landen en doet ook de Republiek aan. Daar neemt hij incognito – onder zijn schuilnaam Pjotr Michajlov – een kijkje bij de scheepstimmerwerf van Lijns Teeuwisz. Rogge en bij de windmolens. De tsaar is van plan om hier de winter door te brengen om de kneepjes van de scheepsbouw te leren. Hij logeert in het kleine huisje van Gerrit Kist, een smid die eerder op de werven van Moskou heeft gewerkt. Maar al snel hebben de Hollanders door dat ‘Pjotr Michajlov’ in werkelijkheid de Russische tsaar is. Waar hij verschijnt, staan groepen mensen te gillen en te wijzen.
Geschrokken dorpsbestuurders zorgen voor intensieve bewaking van de tsaar. Maar als ze Peter uitnodigen voor de tewaterlating van een groot schip – en hij de bijeen gestroomde mensenmassa in het oog krijgt – slaat hij woedend de deur dicht. De maat is vol. Peter vertrekt acht dagen na zijn aankomst naar Amsterdam – hoewel hij door de drukte zijn eigen boot nauwelijks kan bereiken.
Burgemeester van Amsterdam Nicolaas Witsen, die Peters vader tsaar Aleksej al in 1664 in Rusland heeft ontmoet, arrangeert een ‘stage’ voor Peter op de werf van de VOC op Oostburg. In 1698 wordt het schip waaraan de tsaar zelf heeft meegebouwd, te water gelaten: de ‘Pieter en Paul’. Peter heeft overigens wel wat kritiek op de Hollandse scheepstimmerlieden. Ze werken teveel ‘op het oog’ en daarom reist hij door naar Engeland, in de hoop daar meer theorie te leren.
Als de tsaar rond 1700 besluit tot de stichting van een nieuwe hoofdstad, kijkt hij naar de Republiek voor inspiratie. Het straten- en kanalenpatroon van de stad neemt hij over van Amsterdam.
Sint-Petersburg is gebouwd op verschillende eilanden die door meer dan 500 bruggen met elkaar verbonden zijn. In zijn eigen eerste residentie, ook in Sint-Petersburg is een tsaar Peterhuisje te vinden, in de nieuwe stad zijn Hollandse invloeden te zien, evenals in het eerste Winterpaleis. Het Winterpaleis, is sinds 1917 onderdeel van het museum de Hermitage. Dit museum is wereldberoemd vanwege zijn uitgebreide kunstcollectie, je ziet er overigens voornamelijk West-Europese kunst.
|
|
Maar in het Winterpaleis vind je natuurlijk ook de paleiskamers. Op de foto zie je hier de Small Throne Room, ook wel Memorial Room of Peter genoemd. Het schilderij boven de troon geeft Peter de Grote weer samen met een Romeinse godin.
De letterwaarde van de 6e letter minus de letterwaarde van de 5e letter van de naam van deze godin, geeft C.
Het stadje Peterhof, dat toen uit één boerderij bestond, werd voor het eerst in de geschiedenis genoemd door tsaar Peter de Grote in 1705: hij merkte de gunstige ligging van deze plaats op voor de scheepvaart. Later besloot hij op deze plek zijn zomerpaleis te bouwen naar het voorbeeld van het Kasteel van Versailles.
D is de gestapeltelde woordwaarde van dit eerste paleis in Peterhof.
|
Ook de opgedane scheepsbouwkennis brengt de tsaar in de praktijk. Op 24 maart 1703 legt Peter op de werf Olonets aan de Svir ten noorden van St.-Petersburg de kiel van het fregat ‘Shtandart’. Samen met zeven kleinere schepen vormt dit schip de basis van de Russische marine. Tijdens Peters bewind worden verder een Navigatieschool en een Zeevaartacademie opgericht. Veel tot dan toe onbekende scheepstermen komen uit het Nederlands, zoals het woord ‘achtersteven’. Peter wil zelfs een lesprogramma invoeren om de Russen Nederlands te leren, maar felle protesten doen hem van dit plan afzien.
|
Hoewel er verschillende theorieën zijn over de oorsprong van en de reden achter de keuze voor de kleuren van de Russische vlag, wordt er geen enkele geaccepteerd als de juiste. In de Russische wetgeving worden geen officiële betekenissen aan de kleuren toegekend.
Volgens een volksmythe zou de vlag ontwikkeld zijn door Tsaar Peter de Grote, die na zijn bezoeken aan Nederlandse scheepswerven ook de vlag van zijn rijk gebaseerd zou hebben op de Nederlandse Prinsenvlag, maar dan met Russische kleuren. Deze vlag is echter ouder, en werd al jaren voor Peters bezoek aan Nederland gebruikt in de Russische marine. Het Russische woord Флаг (transliteratie: flag) is afkomstig uit het Nederlands, net als флагшток (transliteratie: flagsjtok).
Maar Rusland heeft nog een tweede nationale vlag. E is het aantal sterren op deze vlag.
F is het aantal letters van het Russische woord voor boei vermenigvuldigd met 3.
|
|
In 1717 kwam Peter de Grote weer naar Nederland, vooral bedoeld om steun te verwerven voor zijn oorlog tegen de Turken en de Zweden. Hij logeerde o.a. in het pand aan de Herengracht 527, de ‘Vergulde Turkse Keyser’ geheten, dat door Jacob J. Hinlopen was verhuurd aan de Russische koopman en zaakgelastigde Joseph Soloffihoff. Hem viel de twijfelachtige eer ten deel om gastvrijheid te verlenen aan tsaar Peter de Grote met zijn gevolg . Hinlopen beklaagde zich naderhand dat zijn huis dat door de tsaar, zijn vrouw en gevolg geheel was uitgewoond.
|
|
In november 1724 hielp Peter bij de redding van een twintigtal zeelieden uit het water van de koude Neva. Hij stierf drie maanden later ten gevolge van gangreen. Zijn onzeker uitgesproken woorden Ik laat alle macht aan ... lieten de troonopvolging ongeregeld.
Zijn graf is te bezoeken in de Petrus- en Pauluskathedraal in Sint Petersburg.
G is het aantal letters van de achternaam (zonder voorvoegsel) van de klokkegieter die het eerste klokkenspel voor deze kathedraal maakte.
Peter de Grote kreeg vijftien kinderen bij twee vrouwen. Hij kreeg elf kinderen bij zijn tweede vrouw, Catharina I, die hij in 1712 huwde en in 1724 tot tsarina liet kronen. Een van haar kleinkinderen was Anna Pawlona die trouwde met onze koning Willem II.
In haar latere leven kreeg Anna Paulowna te maken met enorme financiële problemen; het echtpaar had reeds jaren te veel geld uitgegeven. Gelukkig kon Anna een groot deel van de schulden afkopen door haar riante Russische toelage, die zij jaarlijks ontving. Om overige schulden af te betalen wist Anna haar broer, tsaar Nicolaas I, zover te krijgen dat hij een groot aantal schilderijen uit het familiebezit van Oranje-Nassau aankocht. Dit is één van de oorzaken geweest waarom er op dit moment in de Hermitage te Sint-Petersburg een grote collectie Hollandse meesters hangt, waaronder een aantal Rembrandts.
H is het aantal jaar dat Anna Palowna, als echtgenote van Willem II, koningin der Nederlanden was.
|
Als je alle antwoorden hebt gevonden kun je op zoek naar de cache op:
N 51 A.BCD E 5 3E.FGH
Check hier je antwoord:
