Śladami Piaseczyńskich Żydów - Getto Traditional Cache
Śladami Piaseczyńskich Żydów - Getto
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size:  (micro)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
[PL]
Skrzynka jest częścią projektu "Śladami Piaseczyńskich Żydów" nie zapomnij zapisać hasła do skrzynki bonusowej.
[EN]
The box is part of the "footsteps of the Jews from Piaseczno" do not forget to save your password in the box bonus.
[PL]
Jesienią 1940 roku naziści utworzyli w Piasecznie getto, zlokalizowane w rejonie ulic: Świętojańskiej, Jerozolimskiej, Topolowej, Czajewicza i Krótkiej. Stłoczono w nim około 2.500 osób pochodzenia żydowskiego, w tym także deportowanych z pobliskich miejscowości oraz z Łodzi i Garwolina. Likwidacja getta była realizowana stopniowo. Około półtora tysiąca osób Niemcy wysiedlili do Warszawy już w grudniu 1940 roku. Pozostałych deportowano do Warszawy w pierwszych miesiącach 1941 r. Większość z piaseczyńskich Żydów podzieliło tragiczny los mieszkańców getta warszawskiego.
Żydzi piaseczyńscy podczas wojny Już w pierwszych miesiącach wojny hitlerowcy oznakowali wszystkie żydowskie przedsiębiorstwa oraz warsztaty rzemieślnicze w Piasecznie oraz kazali pomalować na kolor żółty drzwi wszystkich domów w których mieszkali Żydzi. W 1940 w Piasecznie mieszkało około 3500 osrób pochodzenia żydowskiego (w tym około 1000 stanowiło ludność będąca uchodźcami z innych miejscowości). W styczniu 1940 w celu organizacji oraz kontaktów z okupantem powołano Radę Żydowską (Judenrat) liczącą 12 członków. 15 stycznia 1940 został zorganizowany Komitet Koordynacyjny Dożywiania Ubogiej Ludności Żydowskiej którego przewodniczącym został Boruch Higier.
Powstanie getta
1 sierpnia 1940 burmistrz Piaseczna porozumiewając się z przewodniczącym Rady Żydowskiej przedstawił Kreishauptmannowi planowane przesiedlenia żydowskich mieszkańców miasta do specjalnej, osobnej dzielnicy. W tej sprawie Rada Żydowska starała się wykazać bezzasadność planów administracji niemieckiej występując dnia 23 lipca z memoriałem do Kreishauptmanna. Nie zachowały się żadne dokumenty zawierające dokładną datę przesiedlenia Żydów do osobnej dzielnicy. Wiadomo że przeniesienie nastąpiło w listopadzie 1940 roku. Dnia 15 października 1941 roku Gubernator generalny Hans Frank wydał w Warszawie rozporządzenie o karze śmierci na Żydów opuszczających tereny getta oraz na Polaków udzielających im pomocy. Było to tzw. trzecie rozporządzenie o ograniczeniach pobytu w Generalnym Gubernatorstwie i odwoływało się do dekretu Hitlera z 12 października 1939 roku. W art. I p.4b karze śmierci podlegali zarówno Żydzi opuszczający teren getta jak również osoby pomagające uciekinierom oraz ich ukrywające. Śmierci podlegały również osoby zachęcające do takich aktów, a czyn usiłowany karany był tak samo jak dokonany.
Teren getta
Wg początkowych planów getto w Piasecznie miało zostać utworzone w rejonie ulic: Gruzowej, Kauna, Kilińskiego, Sierakowskiego, Wąskiej, Żabiej, Staszica, Wschodniej i Niecałej. Po znacznych zmianach usytuowano je w rejonie ulic: Świętojańska, Jerozolimska, Topolowa, Czajewicza, Krótka które znajdowały się w południowej części miasta. Likwidacja getta Na przełomie 1940 i 1941 Niemcy postanowili zlikwidować getto w Piasecznie przesiedlając jego mieszkańców do getta warszawskiego. Pierwsza cześć ludności w liczbie 1500 Żydów opuściła swoje domy już na początku grudnia 1940. Pozostała cześć znalazła się w Warszawie w połowie lutego 1941. Wśród przesiedlonych był rabin Piaseczna a zarazem ostatni rabin getta warszawskiego cadyk Kelman Szapiro. Likwidacja następowała szybko. Żydom pozwalano zabierać ze sobą tylko to co sami mogli unieść w ręku. Przed wyjazdem zabierani byli oni do łaźni miejskiej przy ulicy Sierakowskiego 11 gdzie przymusowo oddawali oni swoje rzeczy w tym dokumenty których potem z powrotem nie otrzymywali. Opuszczone przez Żydów domy szybko zajęte zostały przez przesiedlonych z Pomorza Polaków będących więźniami obozu przejściowego w Potulicach pod Bydgoszczą.
Bibliografia Źródło: Ewa Bagieńska, Włodzimierz Bagieński: Szkice z dziejów miasta Piaseczna.
[EN]
Fall of 1940, the Nazis established a ghetto in Piaseczno, located in the following streets: St. John, Jerusalem, Poplar, Czajewicza and Short. It crowded around 2,500 people of Jewish origin, including deportees from nearby villages and from Lodz and Garwolin. The ghetto was carried out gradually. Approximately one and a half thousand people Germans deported to Warsaw in December 1940. The rest were deported to Warsaw in the first months of 1941, the majority of piaseczyńskich shared the tragic fate of the Jews of the Warsaw ghetto inhabitants.
Additional Hints
(Decrypt)
[PL] Zntarglpmal.
[EN] Zntargvp.