![](https://imgproxy.geocaching.com/240ba91f7ed38c5c673b3742b5124c69ff1a0902?url=http%3A%2F%2Fimageshack.us%2Fa%2Fimg854%2F369%2Fnadarzynska1.jpg)
![](https://imgproxy.geocaching.com/f1ecebea460594c8bd49d95e370fdcea35b30f61?url=http%3A%2F%2Fimageshack.us%2Fa%2Fimg18%2F7518%2F26784349.gif)
[PL]
Przed wojną na ulicy Nadarzyńskiej w Piasecznie mieszkało wiele rodzin żydowskich. Znajdowały się też tu dwa domy modlitwy. W domu Aleksandra Rowińskiego (Nadarzyńska 1) wynajmowano trzy izby na spotkania i modlitwy. Druga bóżnica mieściła się przy Nadarzyńskiej 4, w domu Icka Goldberga. Władze, udzielając w 1924 roku zgody na otwarcie domu modlitwy u Goldberga, zastrzegły, że jednocześnie nie może w nim przebywać więcej niż 10 osób.
ŻYDZI Z NADARZYŃSKIEJ
Na Nadarzyńskiej mieszkało bardzo wielu Żydów. Najwięcej pod 1, ale też pod 4 i 6. Na Nadarzyńskiej 1, po prawej stronie, mieszkał właściciel apteki pan Markowski, a po lewej my - rodzina Duszów, i jeszcze Zielińskich i Bolków. A reszta to byli Żydzi. Na ulicy Nadarzyńskiej 4 była piekarnia Goldberga, który był właścicielem całej kamienicy. Na jej tyłach miał jeszcze największy skład materiałów budowlanych w Piasecznie. Deski, pale i tak dalej. On to sprzedawał. Dom pod nr 6 nie był własnością Żyda. Należał do Polaka, ale mieszkało tam też wielu Żydów.
PĘCHERZE MAJORKA
Na parterze przy Nadarzyńskiej 1 mieszkał Żyd Majorek. Kupował on pęcherze cielęce, nadmuchiwał je i wieszał na płocie, żeby wyschły. Potem polerował je szmatką i sprzedawał rzeźnikom. Rzeźnicy napełniali pęcherze Majorka białym szmalcem. Przed wojną słynny był tzw. biały szmalec. Kroiło się razowy chleb, smarowało szmalcem i posypywało solą. To było pyszne danie! Nawet w zamożniejszych rodzinach na stołach zawsze stawiano półmisek z pajdami chleba ze szmalcem, na które mówiono danie polskie wiejskie.
![](https://imgproxy.geocaching.com/003b74d0e1ae3dee5ced440eedb22f6a9f4fe4c0?url=http%3A%2F%2Fimageshack.us%2Fa%2Fimg69%2F8084%2Fnadarzynska11.jpg)
![](https://imgproxy.geocaching.com/0d43c0823316f96d17085d6407cb6ff49b5b8bf4?url=http%3A%2F%2Fimageshack.us%2Fa%2Fimg7%2F4934%2F46129033.gif)
[EN]
Before the war in Piaseczno on the street Nadarzyńska many Jewish families lived. There were also two houses of prayer. The house of Alexander Rowiński (Nadarzyńska 1) hired three chambers for meetings and prayer. The second synagogue located at Nadarzyńskiej 4, at home Icek Goldberg. The authorities, in 1924, giving permission for the opening prayer at the Goldberg house, stipulating that at the same time it can not contain more than 10 people.