[BCE 2013] Halve Zolenlijn: Wachtposten Traditional Cache

Wachtposten. 

Wachtpost 12: Centraleweg-Oude Stadsweg. Overweg Dongecentrale. Bewaakt.

Station Geertruidenberg:14.836 km.

Station sinds 1 november 1886. Op 1 oktober 1910 wordt naam Geertruidenberg- Raamsdonksveer. Op 8 oktober 1939 wordt naam weer Geertruidenberg. Voor personenvervoer gesloten op 1 augustus 1950. Voor goederenvervoer gesloten op 3 juni 1973. Nadien nog enkele jaren contractvervoer.

Wachtpost 13: Glacisstraat-Bergsebrug. Overweg voor spoorbrug. Bewaakt.

Wachtpost 14: Bergsedijk bij de Dongebrug. Dubbele brugwachterswoning Raamsdonksveer.

Om de huizen te bereiken had met bevloering aangebracht.

Wachtpost 15: Halte Keizersdijk-Maasdijk. Bewaakt: 15.649 km.

Stopplaats sinds 1 november 1886. Op 1 juni 1887 wordt naam Raamsdonksveer. In 1890 wordt een wachtkamer aan de wachterswoning gebouwd. Op 1 oktober 1911 wordt naam Raamsdonksveer=Keizersdijk, en op 8 oktober 1939 wordt naam Raamsdonksveer. Gesloten voor personenvervoer op 1 augustus 1950.

Wachtpost 15A: Omschoorweg. Bewaakt.

Wachtpost 16: Kerklaan. Overweg Ganzenwiel. Bewaakt

Wachtpost 17: Vlooikensstraat-Nieuwe Weg. Bewaakt.

In de Echo las ik dat in oktober 1906 een hond werd doodgereden bij de halte Nieuwe Weg in Raamsdonk. De Nieuwe Weg vormde jarenlang de verbinding tussen de Bergenstraat en de Kerklaan in Raamsdonk. In de Nieuwe Weg lag een overweg. Toen de A59 werd aangelegd werd daarin, niet ver van wp 17 die toen al niet meer bestond, een overweg opgenomen. Deze overweg had een betonnen bevloering. De A59 was daar toen nog tweebaans en beklinkerd. We schrijven 1968. De A27, die eerder is aangelegd dan de A59, kende geen kruising met de Langstraatspoorlijn. De spoorlijn ligt n.l. aanzienlijk hoger dan de A27. Men maakte komende vanuit Raamsdonksveer na wp 15a een coupure in de spoordijk om de A27 richting Keizersveer te leiden. Er kwam daar dus geen viaduct of tunnel. Ergo: er kon geen trein meer van Raamsdonk naar Raamsdonksveer rijden.

Wachtpost 18: Stopplaats Dorpsstraat. Bewaakt: 18.799 km.

Stopplaats sinds 1 november 1886. Op 1 juni 1887 wordt naam Raamsdonk. Open voor goederenvervoer 1 mei 1889. In 1890 wordt een wachtkamer aan de wachterswoning gebouwd. In 1907 komt er een goederenspoor met een losweg waardoor stopplaats halte wordt. Gesloten voor personenvervoer op 1 augustus 1950, en voor goederenvervoer op 28 mei 1972.

Voorgeschiedenis van de Halve Zolenlijn

De plannen voor een spoorweg van Lage Zwaluwe naar ‘s-Hertogenbosch werden voor het eerst geopperd in 1870; er werd echter geen concessie op verleend. Vijf jaar later dienden enkele Kamerleden een initiatief-wetsvoorstel in, behelzende de aanleg van een twaalftal nieuwe Staats­spoorlijnen, waaronder Zwaluwe – Bosch. Dit voorstel werd in grofweg gehalveerde vorm door de Minister overgenomen. In zijn plan kwam helaas de lijn Zwaluwe – Bosch niet meer voor, maar na aandrang uit de Kamer werd deze alsnog aan het Ministerieel wetsvoorstel toegevoegd. De wet werd aan­genomen in 1875.

Over het te volgen trace is vijf jaar lang geruzied. Per amendement was in de wet van 1875 al vastgelegd dat de spoorlijn door de Langstraat zou gaan lopen. Het Ministerie van Oorlog bleek echter een noordelijker gelegen trace te prefereren, langs de vesting Heusden. Na oeverloze discussies werd deze wens uit kostenoverwegingen uiteindelijk niet gehonoreerd. Al met al kon het werk aan de spoorlijn door de Langstraat effectief pas in augustus 1880 beginnen. De lijn is in drie fasen van west naar oost aangelegd:

Opzet van de Halve Zolenlijn

De hele Halve Zolenlijn werd enkelsporig uitgevoerd. Men gokte echter wel op een voorspoedige groei en besloot daarom alvast het spoorbed en de pijlers en landhoofden van de vaste bruggen op dubbelspoor te bouwen. Zo zou na aangetoonde behoefte de hele lijn eenvoudig op dubbelspoor kunnen worden omgebouwd door het enkele toevoegen van een tweede serie vaste overspanningen. Daar is het overigens nooit van gekomen. De draaibrug in Geertruidenberg werd wel gelijk dubbel uitgevoerd maar is zo nooit gebruikt.

Einde van de Halve Zolenlijn

De laatste passagierstrein reed halverwege 1950 over het spoor. Daarna is de spoorbrug bij Geertruidenberg open gezet. Twee maal per jaar ging de brug nog dicht. Dit was voor de inspectietrein van de NS en een sproeitrein. In oktober 1972 werd de (openstaande) spoor-draaibrug door een 1300-tons binnenvaartschip (de “Gijsbert”) aangevaren en ontzet. De brug is nooit meer gerepareerd.

Halve Zolenlijn vandaag.

Tegenwoordig wordt een groot gedeelte gebruikt als fietpad of wandelpad. Het traject van de spoorlijn is nog op veel plaatsen te herkennen.

Deze cache is neergelegd met toestemming van het college vanburgemeester en wethouders van de gemeente Geertruidenberg.

Denk bij het bezoeken van de caches aan de rust van de bewoners en ruim zoals een goede cacher zich gedraagt eventueel zwerfvuil op.